Wikipedysta:Halibutt/Ubaldo Soddu
generale d’armata | |
Data i miejsce urodzenia |
23 lipca 1883 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
25 lipca 1949 |
Odznaczenia | |
Ubaldo Soddu (1883-1949) – włoski oficer, generał armii w królewskich siłach zbrojnych Włoch . W latach 30. XX wieku był zastępcą szefa Sztabu Generalnego Sił Zbrojnych , a także podsekretarzem stanu w Ministerstwie Wojny. Podczas II wojny światowej, od 13 czerwca 1940 roku pełnił funkcję zastępcy szefa Sztabu Generalnego.
8 listopada 1940, w czasie wojny przeciwko Grecji, zastąpił generała Sebastiano Viscontiego Praskę na stanowisku głównodowodzącego wojsk włoskich walczących w Epirze. Z powodu porażki włoskiej ofensywy, 22 lub 23 listopada 1940 został odsunięty od dowodzenia przez Szefa Sztabu gen. Ugo Cavallero.
Biografia
[edytuj | edytuj kod]Urodził się w Salerno 23 lipca 1883. Uczył się w Wojskowej Szkole Piechoty i Kawalerii w mieście Modena, którą ukończył w 1904 w randze podporucznika artylerii[1]. Przyjęty do Armii Królewskiej, brał udział w wojnie włosko-tureckiej. W czasie Wielkiej Wojny walczył na froncie włoskim. W 1918 został wysłany na front niemiecko-francuski, gdzie służył w randze podpułkownika. W lipcu tego samego roku został dowódcą III batalionu 52. pułku piechoty, Brygady „Alpi”, wchodzącej w skład 8 Dywizji II Korpusu Armijnego.
Za służbę na froncie zachodnim został udekorowany dwoma srebrnymi Medalami za Męstwo Wojskowe, Krzyżem Zasługi Wojennej, a od rządu sprzymierzonej z Włochami Francji otrzymał order Legii Honorowej.
Między 1927 a 1930 wykładał w Akademii Wojskowej w Modenie, a następnie na kursie aplikacyjnym dla wyższych dowódców wojskowych zastosowania Kursu dla Wyższych Oficerów w Scuola di guerra dell'esercito. Od 1930 do września 1933 dowodził 89. pułkiem piechoty „Salerno”, następnie wyznaczony na dowódcę centralnej szkoły piechoty (Scuola centrale di fanteria). Pełnił tę funkcję do stycznia 1934, kiedy to uzyskał awans do stopnia generała brygady i został mianowany Szefem Gabinetu w Ministerstwie Wojny. W 1936 roku za wybitne zasługi został awansowany do rangi do generała majora, a w lipcu następnego roku został dowódcą 21. Dywizji Piechoty „Grenadierów Sardynii”. W 1937 został zastępcą Szefa Sztabu Sił Zbrojnych[2], a w kwietniu 1938 roku otrzymał kolejny awans, tym razem do stopnia generała korpusu (generale di corpo d’armata).
W listopadzie tego samego roku generał Alberto Pariani skonsultował z nim, zarysowany w biurze Gubernatora Libii Italo Balbo, plan włoskiej inwazji na Egipt przygotowany na wypadek przystąpienia Włoch do wojny przeciwko Wielkiej Brytanii i Francji[3]. Zgodnie z planem Regio Escercito miały zgrupować większość sił na granicy egipskiej w celu jak najszybszego uderzenia, a jednocześnie granica tunezyjska miała być broniona jedynie symbolicznymi siłami[4]. W swojej oficjalnej opinii uznał, że dla planu ofensywnego nie było alternatywy, bowiem zbyt defensywne ustawienie na wschodniej granicy Libii pozwoliłoby Brytyjczykom na niebezpieczną dla Włoch nieskrępowaną mobilizację sił. W prywatnym dokumencie dodał jednak, że ofensywa ma szanse powodzenia jedynie w wypadku, w którym od pierwszego dnia wojny w Libii znajdą się odpowiednie do jej wykonania siły.
31 października 1939[5] został mianowany podsekretarzem stanu w Ministerstwie Wojny. 31 marca 1940 znalazł się w gronie odbiorców tajnego memorandum Mussoliniego, w którym ten informował o zamiarze przystąpienia do wojny po stronie Niemiec przeciwko Francji i Wielkiej Brytanii. Poza nim dostęp do tajnego dokumentu uzyskali tego samego dnia król Wiktor Emanuel III, minister spraw zagranicznych Galeazzo Ciano, szef sztabu generalnego Pietro Badoglio, trzech szefów sztabów sił zbrojnych (Rodolfo Graziani, Domenico Cavagnari i Francesco Pricolo), minister ds. Afryki włoskiej Attilio Teruzzi oraz sekretarz PNF Ettore Muti.
10 kwietnia 1940 został komandorem sabaudzkiego orderu wojskowego. Jeszcze w tym samym miesiącu został wyznaczony szefem Służby Informacji Wojskowych (Servizio informazioni militare) z zadaniem reorganizacji służb wywiadowczych i kontrwywiadowczych wojska włoskiego[6]. Ze służb zajmujących się działaniami kontrwywiadowczymi i przeciwdziałaniem sabotażowi utworzył nową służbę o nazwie CSMSS (Controspionaggio Militare e Servizi Speciali: Wojskowy Kontrwywiad i Służby Specjalne). Dowodzona przez płk. Santo Emanuele formacja zajmowała się nie tylko kontrwywiadem, ale także szeroko rozumianymi działaniami specjalnymi: sabotażem za liniami wroga, działaniami terrorystycznymi czy też zabójstwami wrogich przywódców.
II wojna światowa
[edytuj | edytuj kod]Po oficjalnym przystąpieniu Włoch do II wojny światowej, 13 czerwca 1940 Soddu zostal zastępcą Szefa Sztabu Generalnego oraz dowódcą Armii Terytorialnej. Po rozpoczęciu ofensywy przeciwko Francji służył jako wysłannik Marszałka Włoch Rodolfo Grazianiego w sztabie Humberta księcia Piemontu, dowódcy Grupy Armii Zachód. 8 listopada 1940, po klęskach wojsk włoskich na froncie greckim, został powołany na stanowisko głównodowodzącego wszystkich sił Królestwa Włoch w Albanii (Comando Superiore Truppe Albani), w zastępstwie odwołanego gen. Visconti Prasca[7]. Tego samego dnia otrzymał również awans do stopnia generała armii[8].
Przybywszy do Albanii nakazał natychmiastowe wstrzymanie działań zaczepnych i przejście do obrony do czasu nadesłania z Włoch uzupełnień i posiłków. Wątpił w powodzenie swojej misji. Po swojej wizycie w sztabie Soddu, pod datą 17 października 1940 szef sztabu Regia Aeronautica Pricolo zanotował w swoim dzienniku, że Soddu wydawał się być niezdecydowany, pełen lęku o powodzenie działań na froncie, „zatroskany i pełen wątpliwości”[9].
Dowodzenie i decyzje Soddu krytykował m.in. jego poprzednik na stanowisku, Visconti Prasca, oddelegowany do dowodzenia 11 Armią, które to dowództwo również utracił już 11 listopada; na jego miejsce wyznaczono gen. Carlo Geloso[10]. Trzy dni później, 14 listopada grecka armia pod dowództwem generała Aleksandra Papagosa przeszła do ofensywy. Atak czterech dywizji piechoty i jednej brygady w północno-zachodnim sektorze frontu macedońskiego zmusił słabe wojska włoskie do odwrotu wzdłuż rzeki Devoli w stronę góry Iwan, masywu Morova i Korczy.
Pojawienie się w strefie działań wojennych dwóch kolejnych dywizji greckich zagroziło pozycjom włoskim. Bojąc się przerwania frontu, Soddu podjął decyzję o wycofaniu swoich sił o ok. 50 kilometrów i oddaniu Korczy bez walki. Utrata miasta miała duże znaczenie, zarówno militarne, jak i polityczne. Z powodu tej decyzji 30 listopada Soddu został odwołany ze stanowiska zastępcy szefa sztabu generalnego i podsekretarza stanu w ministerstwie wojny, jego miejsce zajął gen. Alfredo Guzzoni[11]. Po jego odwołaniu jego dawny podwładny, dowódca 11 Armii gen. Geloso domagał się pozwolenia na wycofanie swoich wojsk jeszcze dalej, ok. 60 kilometrów od pozycji wyjściowych, na północ od Santi Quaranta i Argirocastro, jednak nowy dowódca odmówił. Skutkiem tego w dniach 1–2 grudnia Grecy przerwali front włoski w rejonie Permeti[12].
Odwołanie ze stanowiska w trakcie działań wojennych było dla Soddu powodem silnego stresu i rozgoryczenia. W rozmowie telefonicznej z Guzzonim 4 grudnia poprosił, by ten zaproponował Mussoliniemu rozwiązanie konfliktu z Grecją na drodze dyplomatycznej i wystąpienie o zawieszenie broni[13]. Il Duce odmówił, jednak wysłał do Albanii generała Ugo Cavallero, który z dniem 4 grudnia zastąpił Pietro Badoglio po jego dymisji złożonej 28 listopada. Cavallero jeszcze tego samego dnia przybył do sztabu 9. Armii gen. Mario Vercellino w Elbasan[14]. Starając się opanować sytuację na froncie oparł się w dużej mierze na doświadczeniu Soddu i Vercellino. Trzech generałów faktycznie przejęło dowodzenie na froncie w Epirze, choć oficjalnie Cavallero przejął dowodzenie dopiero z dniem 13 stycznia 1941[15].
Równolegle od 1939 Ubaldo Soddu był posłem do Izby Związków i Korporacji (Camera dei fasci e delle corporazioni), niższej izby parlamentu Włoch od jej powołania do ostatniego posiedzenia 8 sierpnia 1943. Po upadku faszyzmu w wyniku rozejmu z Cassibile odszedł z wojska i poświęcił się życiu prywatnemu, choć pełnił jeszcze przez pewien czas funkcję „obserwatora nadzwyczajnego” w nowym rządzie Pietro Badoglio (Governo Badoglio I)[16]. Wkrótce potem został aresztowany i uwięziony w więzieniu wojskowym w Forcie Boccea, jednak już 12 września został zwolniony na rozkaz Feldmarszałka Alberta Kesselringa. Po zakończeniu wojny zimą 1948 napisał w Desenzano del Garda, dotąd nieopublikowany, maszynopis wspomnień z okresu wojny[17].
Od 1912 Soddu był masonem, należał do loży „Nicola Fabrizi – Secura Fides” w Modenie[18].
Bibliografia podmiotu
[edytuj | edytuj kod]- Perché Bonaparte nel 1797 inizia una nuova campagna contro l’Austria. 1914
- Statuti libici personali e reali, Tip. degli Stab. militari di pena, 1924
- Movimento e guerra celermente risolutiva, 1937
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]Commendatore dell’Ordine militare di Savoia Ordine militare di Savoia 10 aprile 1940[19]
{{Onorificenze Medaglia d’argento al valor militare |collegamento_onorificenza=Medaglia d’argento al valor militare |motivazione=Assunto il comando di un reggimento, in critiche condizioni, con l’energia e col valor personale, manteneva per vari giorni i suoi reparti a fianco di quelli francesi, in ostinata resistenza. Ferito continuava ad esercitare il suo comando, dando bell’esempio di coraggio e di sprezzo del pericolo, meritandosi la citazione all’ordine dell’armata francese. |luogo=S. Imoges (Champagne), 16-23 luglio 1918. }} {{Onorificenze Medaglia d’argento al valor militare |collegamento_onorificenza=Medaglia d’argento al valor militare |motivazione=In due successive azioni di prima linea, colpito ambe le volte da gas asfissiante, rimaneva impavido al suo posto di comando; con elevato spirito di sacrificio rifiutava di curarsi, rimanendo al proprio posto. E riusciva a mantenere in posizione il proprio battaglione, ove i colpiti dai gas erano in numero considerevole. |luogo=Canal lateral de l’Aisne-Sissonne, 27 settembre-27 ottobre 1918. }} {{Onorificenze |nome_onorificenza = Medaglia commemorativa della spedizione in Albania |collegamento_onorificenza = Medaglia commemorativa della spedizione in Albania |motivazione = |luogo = }} {{Onorificenze Croce al Merito di Guerra |collegamento_onorificenza=Valor militare |motivazione= |luogo= }} {{Onorificenze Medaglia commemorativa della guerra italo-austriaca 1915 – 18 (4 anni di campagna) |collegamento_onorificenza=Medaglia commemorativa della guerra italo-austriaca 1915 – 18 |motivazione= |luogo= }} {{Onorificenze Medaglia commemorativa dell’Unità d’Italia |collegamento_onorificenza=Medaglia commemorativa dell’Unità d’Italia |motivazione= |luogo= }} {{Onorificenze Medaglia commemorativa italiana della vittoria |collegamento_onorificenza=Medaglia interalleata della vittoria (Italia) |motivazione= |luogo= }} {{Onorificenze |nome_onorificenza = Cavaliere dell’Ordine dei Santi Maurizio e Lazzaro |collegamento_onorificenza = Ordine dei Santi Maurizio e Lazzaro |motivazione = |luogo = }} {{Onorificenze |nome_onorificenza = Ufficiale dell’Ordine dei Santi Maurizio e Lazzaro |collegamento_onorificenza = Ordine dei Santi Maurizio e Lazzaro |motivazione = |luogo = }} {{Onorificenze Commendatore dell’Ordine dei Santi Maurizio e Lazzaro |collegamento_onorificenza=Ordine dei Santi Maurizio e Lazzaro |motivazione= |luogo= 26 marzo 1936[20] }} {{Onorificenze |nome_onorificenza = Cavaliere dell’Ordine della Corona d’Italia |collegamento_onorificenza = Ordine della Corona d’Italia |motivazione = |luogo =[21] }} {{Onorificenze |nome_onorificenza = Ufficiale dell’Ordine della Corona d’Italia |collegamento_onorificenza = Ordine della Corona d’Italia |motivazione = |luogo = 18 aprile 1931[22] }} {{Onorificenze |nome_onorificenza = Commendatore dell’Ordine della Corona d’Italia |collegamento_onorificenza = Ordine della Corona d’Italia |motivazione = |luogo = }} {{Onorificenze |nome_onorificenza = Grande Ufficiale dell’Ordine della Corona d’Italia |collegamento_onorificenza = Ordine della Corona d’Italia |motivazione = |luogo = }} {{Onorificenze Gran cordone dell’Ordine della Corona d’Italia |collegamento_onorificenza=Ordine della Corona d’Italia |motivazione= |luogo=[23] }} {{Onorificenze Cavaliere dell’Ordine coloniale della Stella d’Italia |collegamento_onorificenza=Ordine coloniale della Stella d’Italia |motivazione= |luogo= 28 dicembre 1933[24] }} {{Onorificenze Ufficiale dell’Ordine coloniale della Stella d’Italia |collegamento_onorificenza=Ordine coloniale della Stella d’Italia |motivazione= |luogo= }} {{Onorificenze Commendatore dell'Ordine coloniale della Stella d'Italia |collegamento_onorificenza=Ordine coloniale della Stella d’Italia |motivazione= |luogo= 10 aprile 1940[25] }}
Onorificenze estere
[edytuj | edytuj kod]{{Onorificenze Cavaliere dell’Ordine della Legion d’Onore (Francia) |collegamento_onorificenza=Legion d’Onore |motivazione= |luogo= }}
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Gazzetta del Regno d’Italia n.227, del 29 settembre 1904.
- ↑ Sweet 2006 ↓, s. 96.
- ↑ Lucio Ceva, Balbo e la preparazione della guerra in Africa settentrionale, ITALIA CONTEMPORANEA n° 243, giugno 2006.
- ↑ Minniti 2000 ↓, s. 173.
- ↑ Gazzetta Ufficiale del Regno d’Italia n.258, 7 novembre 1939.
- ↑ Circolare n. 114850 del 24 aprile 1940.
- ↑ Rochat 2008 ↓, s. 266.
- ↑ Pricolo 1946 ↓, s. 31.
- ↑ Pricolo 1946 ↓, s. 29.
- ↑ Visconti-Prasca 1946 ↓, s. 165.
- ↑ Gazzetta del Regno d’Italia n.299, del 23 dicembre 1940 XIX.
- ↑ Cervi 1965 ↓, s. 218.
- ↑ Pricolo 1946 ↓, s. 68.
- ↑ Cervi 1965 ↓, s. 219.
- ↑ Uno dei motivi per cui venne cacciato è da ricercare nel fatto che Mussolini riteneva inappropriato che egli, anche in tempo di guerra, si dilettasse nella composizione di colonne sonore per film.
- ↑ Vento 2010 ↓, s. 271.
- ↑ Ceva 1991 ↓, s. 230.
- ↑ V. Gnocchini, L’Italia dei Liberi Muratori, Mimesis-Erasmo, Milano-Roma, 2005, p.257.
- ↑ Sito web del Quirinale: dettaglio decorato.
- ↑ „Gazzetta Ufficiale” 1936 ↓.
- ↑ „Gazzetta Ufficiale” 1920 ↓.
- ↑ „Gazzetta Ufficiale” 1931 ↓.
- ↑ „Gazzetta Ufficiale” 1937 ↓.
- ↑ „Gazzetta Ufficiale” 1933 ↓.
- ↑ „Gazzetta Ufficiale” 1935 ↓.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Antonello Biagini , Alessandro Gionfrida , Lo stato maggiore generale tra le due guerre, Roma: Ufficio Storico dello Stato Maggiore dell’Esercito, 1997 .
- Antonello Biagini , Fernando Frattolillo , Silvio Saccarelli , Verbali delle riunioni tenute dal capo di SM generale: raccolta di documenti della seconda guerra mondiale, Volume 1, Roma: Ufficio storico dello Stato maggiore dell’Esercito, 1985 .
- Mario Cervi , Storia della guerra di Grecia, Milano: Rizzoli Editore, 1965 .
- Emilio Gin , L’ora segnata dal destino: gli alleati e Mussolini da Monaco all’intervento. Settembre 1938-Giugno 1940, Roma: Edizioni Nuova Cultura, 1947, ISBN 88-6134-831-9 .
- David M. Kennedy , The Library of Congress World War II Companion, New York: Simon & Schuster, 2007, ISBN 1-4165-5306-1 (ang.).
- McGregor Knox , Mussolini Unleashed, 1939–1941: Politics and Strategy in Fascist Italy’s Last War, Cambridge: Cambridge University Press, 1982, ISBN 0-521-33835-2 (ang.).
- Fortunato Minniti , Fino alla guerra. Strategie e conflitto nella politica di potenza di Mussolini 1923-1940, Roma: Esi, 2000 .
- Mario Montanari , La campagna di Grecia, Roma: Ufficio Storico dello Stato Maggiore dell’Esercito, 1980 .
- Francesco Pricolo , Ignavia contro eroismo: l’avventura italo-greca: ottobre 1940 – aprile 1941, Roma: Ruffolo Editore, 1946, ISBN 88-428-1604-3 .
- Owen Pearson , Albania in the Twentieth Century, A History: Volume II: Albania in Occupation and War, New York: IB Tauris & Co, Ltd., 2006, ISBN 1-84511-104-4 (ang.).
- Giulio Rochat , Le guerre italiane 1935-1943: dall’Impero d’Etiopia alla disfatta, Torino: Einaudi Editore, 2008 .
- John Joseph Timothy Sweet , Iron Arm: The Mechanization of Mussolini’s Army, 1920-1940, Mechanicsburg: Stackpole Books, 2006, ISBN 0-8117-3351-3 (ang.).
- Sebastiano Visconti-Prasca , Io ho aggredito la Grecia, Milano: Rizzoli Editore, 1947 .
- Andrea Vento , In silenzio gioite e soffrite: storia dei servizi segreti italiani dal Risorgimento alla Guerra Fredda, Milano: Il Saggiatore, 2010, ISBN 88-428-1604-3 .
- Giovanni Cecini , I generali di Mussolini, Roma: Newton & Compton Editori, 2016, ISBN 8-85419-868-4 .
- Periodyki
- Luigi Ceva , Italia e Grecia 1940 – 1941. Una guerra a parte, „L’Italia in guerra 1940–1943”, Brescia: Annali della Fondazione Luigi Micheletti, marzec 1991 .
- Lucio Ceva , Balbo e la preparazione della guerra in Africa settentrionale [pdf], „Italia Contemporanea”, 243, czerwiec 2006 (wł.).
- Dzienniki urzędowe
- „Gazzetta Ufficiale del Regno d’Italia”, 224, 22 września 1920(wł.).
- „Gazzetta Ufficiale del Regno d’Italia”, 240, 16 października 1931(wł.).
- „Gazzetta Ufficiale del Regno d’Italia”, 133, 1 maja 1933(wł.).
- „Gazzetta Ufficiale del Regno d’Italia”, 144, 21 czerwca 1935(wł.).
- „Gazzetta Ufficiale del Regno d’Italia”, 168, 22 lipca 1936(wł.).
- „Gazzetta Ufficiale del Regno d’Italia”, 221, 22 września 1937(wł.).
[[Kategoria:Włoscy generałowie]] [[Kategoria:Wolnomularze]] [[Kategoria:Zmarli w 1949]] [[Kategoria:Ludzie urodzeni w Salerno]] [[Kategoria:Urodzeni w 1883]]