Przejdź do zawartości

Velehrad

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
(Przekierowano z Welehrad)
Velehrad
gmina
Ilustracja
Klasztorna bazylika Wniebowzięcia NMP i świętych Cyryla i Metodego
Herb Flaga
Herb Flaga
Państwo

 Czechy

Kraj

 zliński

Powiat

Uherské Hradiště

Kraina

Morawy

Starosta

Stanislav Gregůrek

Powierzchnia

22,25 km²

Populacja (2012)
• liczba ludności


1301[1]

Kod pocztowy

687 06

Szczegółowy podział administracyjny
Liczba obrębów ewidencyjnych

1

Liczba części gminy

1

Liczba gmin katastralnych

1

Położenie na mapie kraju zlińskiego
Mapa konturowa kraju zlińskiego, po lewej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Velehrad”
Położenie na mapie Czech
Mapa konturowa Czech, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Velehrad”
Ziemia49°07′N 17°23′E/49,110000 17,391667
Strona internetowa

Velehrad – gmina w południowo-wschodnich Czechach, w kraju zlińskim, 6 km na północny zachód od Uherskégo Hradištia i 23 km na południowy zachód od Zlina. Velehrad położony jest w dolinie Morawy, u podnóża wzgórz Chřiby. Według danych z dnia 1 stycznia 2012 liczyła 1301 mieszkańców[1].

Na podstawie podobieństwa nazw bywał dawniej błędnie kojarzony z Weligradem – stolicą słowiańskiego państwa wielkomorawskiego, którego ówczesny władca, Rościsław, sprowadził misjonarzy Cyryla i Metodego. Obecnie przeważa pogląd, że stolica Wielkich Moraw znajdowała się na terenie dzisiejszego Starego Města lub grodziska Mikulčice[2][3][4].

Papież Jan Paweł II odwiedził Velehrad podczas pielgrzymki do Czechosłowacji w dniach 21–22 kwietnia 1990.

Velehrad był miejscem kongresów ekumenicznych, znanych jako Zjazdy Velehradzkie. Łącznie odbyło się siedem takich kongresów teologicznych – w latach 1907, 1909, 1911, 1924, 1927, 1932 i 1936.

Bazylika w Velehradzie:
Św. Cyryl i św. Metody
(obraz Jana Matejki)

Św. Metody

[edytuj | edytuj kod]

Starszy brat św. Cyryla. Po jego śmierci w Rzymie, 14 lutego 869 i otrzymaniu święceń biskupich od papieża Hadriana II, św. Metody wyjechał do Panonii (dzisiejsze Węgry) i na Morawy objąć arcybiskupstwo. Wynikł poważny konflikt z arcybiskupem Salzburga, który uważał Panonię i Morawy za ziemie mu przynależne. Arcybiskup Salzburga dopuszczał się szykan, atakował, a nawet uwięził św. Metodego na dwa i pół roku. Święty wiele cierpiał, ale zawsze miał poparcie papieży. Wytrwale kontynuował dzieło młodszego brata, św. Cyryla: przełożył na starocerkiewnosłowiański żywoty Ojców Kościoła oraz założył szkołę tłumaczy, która w 883 przetłumaczyła całą Biblię z wyjątkiem Ksiąg Machabejskich. Właśnie dlatego, św. Metody jest uznawany za ojca literatury słowiańskiej. Według tradycji zmarł w Velehradzie, 6 kwietnia 885.

 Osobny artykuł: Cyryl i Metody.

Klasztor cystersów

[edytuj | edytuj kod]

Cystersi przybyli tu w 1204, sprowadzeni z macierzystego klasztoru Plasy przez króla Przemysła Ottokara I i biskupa ołomunieckiego Roberta. W 1261 założono filię tutejszego klasztoru w Vizovicach.

W prawej nawie bazyliki Wniebowzięcia NMP, niewielkich rozmiarów obraz, przedstawiający świętych Cyryla i Metodego, namalowany przez Jana Matejkę, podpisany jako Dar Narodu Polskiego dla Bazyliki Velehradzkiej. Matejko, po ojcu, był z pochodzenia Czechem.

W pozostałej części klasztoru Gimnazjum Stojanovo (otwarte w 2001). Przed zachodnią bramą klasztorną słup maryjny, sprzed 1681.

Okolice

[edytuj | edytuj kod]
  • Modrá – 1 km na wschód – skansen archeologiczny z rekonstrukcją grodu, z czasów świetności państwa wielkomorawskiego, IX–X w., otwarty w 2004.
  • Buchlovice – 5 km na zachód-południowy zachód – zabytkowe miasteczko, pierwsza wzmianka z 1207, obecnie blisko 2500 mieszkańców. W miasteczku kościół św. Marcina, barokowy z lat 1640–1643, wybudowany na miejscu wcześniejszego, gotyckiego oraz barokowy zespół pałacowo-parkowy z XVIII w. (park francuski o powierzchni 19 ha)
  • Buchlov – 7 km na zachód - na jednym z najwyższych wzniesień pasma Chřibów (510 m n.p.m.) zamek królewski, z 1. połowy XIII w., przebudowany w latach 1540–1558.

Galeria

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Počty obyvatel v obcích k 1. 1. 2012. www.mvcr.cz. [dostęp 2012-02-16]. (cz.).
  2. Josef Poulík, Mikulčice: Velkomoravské mocenské ústředí, Praha: Olympia, 1974.
  3. Luděk Galuška, Velká Morava mezi východem a západem = Großmähren zwischen West und Ost: sborník příspěvků z mezinárodní vědecké konference: Uherské Hradiště, Staré Město 28.9.-1.10.1999, Pavel Kouřil, Zdeněk Měřínský, Archeologický ústav Akademie věd České republiky, Brno 2001, ISBN 80-86023-28-1.
  4. Luděk Galuška, Uherské Hradiště - Sady: křesťanské centrum Říše velkomoravské, Moravské zemské muzeum, Litera, 1996, ISBN 80-7028-080-8.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Lexikon fūr Theologie und Kirche, Tom 9., Herder, Freiburg-Basel-Rom-Wien 2000, ISBN 3-451-22009-1.
  • Vera Schauber, Hanns Michael Schindler, Święci na każdy dzień. Patroni naszych imion, Bogusław Widła (tłum.), Warszawa: Świat Książki, 2000, ISBN 83-7227-616-1, OCLC 233514224.
  • Wielka Encyklopedia Jana Pawła II, Tom XIX (ss. 44–45), Wydawnictwo M, Kraków, ISBN 83-89571-29-3.
  • Leonard Górka SVD Velehrad – symbol pojednania; w setną rocznicę inicjacji kongresów (1907–2007) Roczniki Teologiczne Tom LIII–LIV, zeszyt 7.