Ważki równoskrzydłe
| Zygoptera[1] | |
| Sélys, 1854 | |
 Samiec świtezianki dziewicy (Calopteryx virgo) | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Podkrólestwo | |
| (bez rangi) | pierwouste |
| Nadtyp | |
| Typ | |
| Podtyp | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Infragromada | |
| Rząd | |
| Podrząd |
ważki równoskrzydłe |
Ważki równoskrzydłe (Zygoptera) – podrząd owadów z rzędu ważek (Odonata).
Charakterystyka
[edytuj | edytuj kod]Charakteryzują się długim i szczupłym ciałem[2], a także tym, że obie pary ich skrzydeł mają podobny kształt i rozmiar[2][3] oraz są mocno zwężone u nasady[3]. Kiedy ważki te odpoczywają, składają skrzydła nad odwłokiem[2][3] (u pałątkowatych pozostają lekko rozchylone)[3]. Mają zdolność poruszania nimi w różnych płaszczyznach, co daje im duże zdolności manewrowania, ale sprawia, że ich lot jest relatywnie słaby[2].
Na przedzie ciała mają dwoje półkolistych oczu, rozsuniętych dość szeroko od siebie (na odległość większą, niż szerokość oka), na końcu zaś – dwie pary przydatków analnych (paraprokty i cerci) oraz kompletne pokładełko u samic[2].
Ich larwy są długie i wąskie. Oddychają trzema wąskimi skrzelotchawkami o lekko spiczastym kształcie, umieszczonymi na końcu odwłoka, oraz jelitem tylnym[2].
Polują nie tylko w locie na owady latające, ale mogą też chodzić po roślinach i zjadać mszyce czy pająki[potrzebny przypis].
Systematyka
[edytuj | edytuj kod]Do ważek równoskrzydłych zaliczane są następujące rodziny[4]:
- Nadrodzina Lestoidea
- Nadrodzina Platystictoidea
- Nadrodzina Calopterygoidea
- Priscagrionidae
- Philogeniidae
- Tatocnemididae
- Pentaphlebiidae
- Protolestidae
- Mesagrionidae – jedynym przedstawicielem jest Mesagrion leucorrhinum
- Dicteriadidae
- Hypolestidae
- Heteragrionidae
- Polythoridae
- Mesopodagrionidae
- Amanipodagrionidae – jedynym przedstawicielem jest Amanipodagrion gilliesi
- Pseudolestidae – jedynym przedstawicielem jest Pseudolestes mirabilis
- Lestoideidae
- Euphaeidae
- Devadattidae
- Amphipterygidae
- Thaumatoneuridae
- Rhipidolestidae
- Philogangidae
- Philosinidae
- Argiolestidae
- Megapodagrionidae
- Calopterygidae
- Chlorocyphidae
- Rimanellidae – jedynym przedstawicielem jest Rimanella arcana
- Sciotropis – incertae sedis
- Nadrodzina Coenagrionoidea
Ważki równoskrzydłe Polski
[edytuj | edytuj kod]Odonatofauna Polski reprezentowana jest przez przedstawicieli 4 rodzin[2][3][5]:
- świteziankowate (Calopterygidae)
- łątkowate (Coenagrionidae)
- pałątkowate (Lestidae)
- pióronogowate (Platycnemididae)
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Zygoptera, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c d e f g Rafał Bernard, Paweł Buczyński: Zoologia – Stawonogi. Czesław Błaszak (red.). T. 2. cz. 2. PWN, 2012, s. 142-143.
- ↑ a b c d e Jacek Wendzonka. Klucz do oznaczania dorosłych ważek (Odonata) Polski (pdf). „Odonatrix – Biuletyn Sekcji Odonatologicznej Polskiego Towarzystwa Entomologicznego”. 1 (Suplement), czerwiec 2005. ISSN 1733-8239.
- ↑ D. Paulson, M. Schorr & C. Deliry: World Odonata List. 2022-01-27. [dostęp 2022-02-13]. (ang.).
- ↑ Ważki (Odonata) Polski: Systematyka. Strona internetowa Sekcji Odonatologicznej PTE. [dostęp 2010-07-31].