Włodzimierz Adam Łoś
z 1908 roku | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
poseł do Sejmu Krajowego Galicji | |
Okres | |
Odznaczenia | |
Włodzimierz Adam Aleksander hr. Łoś z Grotkowa herbu Dąbrowa (ur. 11 grudnia 1847 w Kulmatyczach, zm. 2 kwietnia 1911 we Lwowie) – polski ziemianin, wiceprezydent Namiestnictwa Galicyjskiego, komisarz i poseł Sejmu Krajowego, starosta powiatowy w Pilźnie, polityk, urzędnik państwowy.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Był synem hr. Karola Franciszka Salezego Łosia (14.01.1814-12.05.1894), właściciela dóbr ziemskich Kulmatycze w powiecie mościskim i Antoniny z Szeptyckich. Właściciel dóbr ziemskich Domażyr i Stawisko Zrelewskie w powiecie gródeckim, dr praw, wiceprezydent Namiestnictwa Galicyjskiego.
Włodzimierz Łoś wywodził się z tzw. starszej linii Łosiów, rodziny senatorskiej, piszącej się z Grodkowa. Głównymi majątkami tej gałęzi rodziny były: Dmytrowice, które po Janie Joachimie Łosiu odziedziczyła jego córka hr. Weronika Henrykowa Łączyńska oraz Kulmatycze, których spadkobiercą był Tadeusz Józef Łoś, syn Karola Franciszka Salezego z drugiego małżeństwa z Barbarą z Berezowskich.
W 1866 zdał egzamin dojrzałości w C. K. Gimnazjum w Przemyślu[1]. Ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Lwowskiego. W 1871 r. wstąpił do służby politycznej Namiestnictwa Galicyjskiego. W 1874 powołany do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. W 1876 został wicesekretarzem ministerialnym.Od 1881 r. był starostą powiatowym w Pilźnie.
10 czerwca mianowany został radcą sekcyjnym na etacie sekcyjnym prezydium Rady Ministrów i przydzielony Ministrowi dla Galicji Florianowi Ziemiałkowskiemu. W 1882 r. mianowany został rzeczywistym Radcą Dworu. W 1886 roku rozpoczął pracę w pałacu pod Kawkami, czyli w biurze Namiestnictwa Galicyjskiego. Łoś należał do ekipy Kazimierza Badeniego, który objął Namiestnictwo. Badeni wprowadził w administracji krajowej niemal pruski dryl, stawiał na szerokie reformy. Za jego czasów w Namiestnictwie zapanował pragmatyzm, uproszczono procedury urzędnicze, zmieniono niektóre wewnętrzne przepisy; wszystko w celu podniesienia poziomu pracy urzędu namiestnikowskiego. Obok Łosia, w pałacu pod Kawkami, pojawił się prof. Michał Bobrzyński, przywódca „Stańczyków”. Wprawdzie W.A.Ł. był przede wszystkim świetnym administratorem i prawnikiem, niemniej można domniemywać, iż politycznie był konserwatystą i należał do grona zwolenników tej opcji. Po odejściu Badeniego do Wiednia, w Namiestnictwie pozostali nadal: Bobrzyńscy i Łoś, który 22 lipca 1904 r. mianowany został Wiceprezydentem Namiestnictwa Galicyjskiego, objął to stanowisko po Janie Lidlu[2]. Pracował na tym stanowisku w okresie rządów dwóch Namiestników: hr. Andrzeja Potockiego (do jego tragicznej śmierci w 1908 r.) i prof. Michała Bobrzyńskiego. Przez dwadzieścia lat Łoś był Komisarzem rządowym Sejmu Krajowego (kadencje: VI (1889-1895), VII (1895-1901), VIII (1901-1907), IX (1908-1913), Komisarzem Towarzystwa Kredytowego Ziemskiego, a społecznie w ramach kultywowania rodzinnych tradycji pełnił funkcję kuratora Fundacji im. Feliksa Antoniego Łosia z Narola.
Pochowany na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie.
Odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Kawalerski Orderu Leopolda (1891)[3]
- Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Franciszka Józefa (1909)[4]
Życie prywatne
[edytuj | edytuj kod]Żonaty był dwukrotnie:
1° z Heleną Zofią ks. Ponińską h. Łodzia (1857-1901), c. Ludwika, wł. dóbr Horyniec i Pauliny Orzechowskiej. 2° z Jadwigą hr. Dunin-Borkowską h. Łabędź (1° Wincentową Orłowską h. Chomąta) (1860-1919), córką Alfreda i Aleksandry Olgi Światopełk-Zawadzkiej h. Lis' Potomstwo tylko z pierwszego małżeństwa, z Heleną z Ponińskich:
- Adam Karol Ludwik Łoś (1883-1942), współwłaściciel majątku Domażyr, starosta (lub wicestarosta) powiatowy w Krośnie (przed 1939 r.), miał córkę Zofię (ur. 1925), która chodziła do szkoły powszechnej w Krośnie, po śmierci ojca była pod opieką zakonnic, ale brak o niej jakichkolwiek informacji;
- Stefania Maria Karolina (1884-1972);
- Aleksander Kalikst Łoś (1885-1971);
- Jerzy Tadeusz (1891-1936);
- Witold (15.12.1892-2.03.1895).
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Sprawozdanie Dyrekcyi C. K. Gimnazyum w Przemyślu za rok szkolny 1894. Przemyśl: 1894, s. 129.
- ↑ Wiadomości bieżące. „Kurjer Warszawski”, s. 4, Nr 205 z 26 lipca 1904.
- ↑ Telegramy "Czasu". Włodzimierz hr Łoś Czas 1911 nr 152 z 3 kwietnia s. 3
- ↑ Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1911. Lwów: Prezydyum C.K. Namiestnictwa, 1911, s. 1.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Włodzimierz Adam Aleksander hr. Łoś z Grodkowa i Krzynowłogi h. Dąbrowa. sejm-wielki.pl. [dostęp 2015-06-26].
- Absolwenci i studenci Uniwersytetu Franciszkańskiego we Lwowie
- Absolwenci Wydziału Prawa Uniwersytetu Lwowskiego
- Galicyjscy ziemianie
- Ludzie związani z Przemyślem (zabór austriacki)
- Łosiowie herbu Dąbrowa
- Pochowani na Cmentarzu Łyczakowskim we Lwowie
- Polacy odznaczeni Orderem Leopolda (Austria)
- Polacy – odznaczeni Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Franciszka Józefa
- Politycy okresu zaborów
- Polscy prawnicy
- Starostowie pilzneńscy (Galicja)
- Urodzeni w 1847
- Wiceprezydenci Galicji i Lodomerii
- Zmarli w 1911