Vittoria Colonna
Vittoria Colonna (rysunek Michała Anioła) | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
Vittoria Colonna (ur. w kwietniu 1490 w Marino, zm. 25 lutego 1547 w Rzymie) – markiza Pescary, włoska poetka, przyjaciółka Michała Anioła[1].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Córka Fabrizia Colonny (magnata z królestwa Neapolu) i Agnese da Montefeltro, już w wieku 4 lat została zaręczona z Fernandem Franceskiem D'Avalosem, a ślub wzięli, gdy miała 19 lat. Otrzymała wszechstronne wykształcenie i wcześnie objawiła zamiłowanie do literatury. Gdy jej mąż (kapitan w armii Karola V) dostał się do niewoli w 1512, nawiązała się między małżonkami korespondencja wierszem i prozą, która świadczy o ich wielkiej wzajemnej miłości. Ferrante zmarł w listopadzie 1525 a Vittoria pogrążyła się w głębokiej żałobie i zaczęła szukać pociechy w religii. Napisała cykl poezji religijnych Rime spirituali. Od 1529 zaczęła podróżować po Włoszech, w 1537 wraz z zakonnikiem Bernardinem Ochinem (przyszłym działaczem reformacji) założyła klasztor kapucynów.
W 1536, podczas pobytu w Rzymie, wzbudzała szacunek swoją pobożnością. Zaprzyjaźniła się z kardynałami: Pole'em i Contarinim, a szczególna przyjaźń połączyła ją z Michałem Aniołem, który napisał dla niej kilka sonetów i narysował kilka jej portretów[2].
Wspólne zainteresowanie literaturą połączyło ją z wybitnymi pisarzami włoskiego odrodzenia m.in. Pietrem Bembem, Luigim Alamannim i Baldassare Castiglionem. Przyjaźniła się także z wieloma protestantami, skupionymi wokół Juana de Valdésa, m.in. Pietrem Carnesecchim. Umarła, zanim włoska Inkwizycja rozpoczęła prześladowania innowierców, dlatego sama nie była oskarżona o herezję i chociaż popierała tolerancję religijną to najprawdopodobniej nigdy nie była protestantką.
Napisała cykl poematów elegijnych (opublikowane w 1538 w Parmie) oraz poezje religijne Rime Spirituali (wydane w Wenecji w 1544).
Vittoria Colonna była i jest nadal uważana za najwybitniejszą renesansową poetkę włoską[3].
Vittoria Colonna była cioteczną siostrą Bony Sforzy[4], późniejszej żony Zygmunta I Starego i królowej Polski[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Vittoria Colonna, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2020-07-09] (ang.).
- ↑ CATHOLIC ENCYCLOPEDIA: Vittoria Colonna [online], www.newadvent.org [dostęp 2020-07-09] .
- ↑ Porównaj: https://www.lib.uchicago.edu/efts/IWW/BIOS/A0011.html.
- ↑ Adam Leszczyński: Trucizna królowej Bony. Gazeta Wyborcza. [dostęp 2016-09-07]. (pol.).
- ↑ Kto otruł królową Bonę - Papilot.pl [online], www.papilot.pl [dostęp 2017-11-27] (pol.).
- ISNI: 0000000117743087
- VIAF: 90639203
- ULAN: 500316062
- LCCN: n82255120
- GND: 118669818
- LIBRIS: tr5774jc5jf5grj
- BnF: 120325912
- SUDOC: 028502655
- SBN: CFIV023417
- NLA: 61539906
- NKC: xx0015154
- DBNL: colo018
- BNE: XX4952289
- NTA: 07040934X, 329240609
- BIBSYS: 14027642
- Open Library: OL5201465A, OL302199A
- PLWABN: 9810650444605606
- NUKAT: n00051307
- J9U: 987007259934305171
- PTBNP: 133430
- CANTIC: a10943195
- NSK: 000072519
- BNC: 000450682
- ΕΒΕ: 167222
- LIH: LNB:BwCs;=B/