Vörösmarty tér
Belváros-Lipótváros (dzielnica V) | |
Widok ogólny z lotu ptaka | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Położenie na mapie Budapesztu | |
Położenie na mapie Węgier | |
47°29′47,4″N 19°03′02,7″E/47,496489 19,050748 |
Vörösmarty tér – plac w centrum Budapesztu, w Peszcie, na terenie V dzielnicy (Belváros-Lipótváros). Jego patronem jest Mihály Vörösmarty. Przed I wojną światową nosił nazwę placu Gizeli, małżonki św. Stefana, pierwszego króla Węgier[1].
Charakter
[edytuj | edytuj kod]Plac o dużym udziale zieleni jest jednym z bardziej popularnych punktów odwiedzanych przez turystów, którzy masowo podążają deptakiem handlowym Váci utca. Znajdują się tu liczne kawiarnie, restauracje, sklepy i domy handlowe. W sezonie działają kramy rzemieślnicze, warsztaty portrecistów i inne usługi turystyczne. Odbywa się tu m.in. Festiwal Wina[2].
Obiekty
[edytuj | edytuj kod]W centrum placu stoi pomnik Mihálya Vörösmartyego, poety, pisarza i tłumacza, autora popularnej pieśni patriotycznej Szózat. Na cokole monumentu wyryty jest napis: Swojej ojczyzny niezłomnie, wierny Madziarze, strzeż. Zimą pomnik okrywa się foliowym zabezpieczeniem, aby nie popękał, gdyż wykonano go z dość wrażliwego na wahania temperatury marmuru carraryjskiego. W pierzei południowej działa cukiernia Gerbeaud założona w 1858 przez Henryka Kuglera (w 1884 odkupił ją szwajcarski cukiernik Emil Gerbeaud). Specjalnością zakładu są cukierki z koniakiem i cherry o nazwie konyakos meggy. Wystrój z belle époque uzupełnia portret Kuglera. Cukiernia ta była tradycyjnym miejscem spotkań budapesztańskiej klasy średniej. Inną znaczącą budowlą zlokalizowaną przy placu jest Pałac Bankowy (Pesti Magyar Kereskedelmi Bank) z lat 1913-1915 (projektantem był Ignác Alpár), mieszczący potem Budapesztańska Giełdę Papierów Wartościowych[2].
Pod placem znajduje się stacja początkowa linii metra 1, otwartej w 1896 (najstarszej kolei podziemnej w kontynentalnej części Europy)[2].
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Pomnik Mihálya Vörösmartyego
-
Café Gerbeaud
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Maciej Janowski , NARÓD WYOBRAŻONY W PRZESTRZENI MIEJSKIEJ. PRZYPADEK BUDAPESZTU, [w:] Aleksander Łupienko, Agnieszka Zabłocka Kos (red.), Architektura w mieście, architektura dla miasta. Przestrzeń publiczna w miastach ziem polskich w "długim" dziewiętnastym wieku, Warszawa: Instytut Historii (Polska Akademia Nauk), 2019, s. 50 .
- ↑ a b c Charles Hebbert, Dan Richardson, Węgry, Pascal, Bielsko-Biała, 1999, s. 99-100