Urszula Meierin

Urszula Gienger (zwana Meierin)
	; Domniemany portret Urszuli Meyerin, 1599
Data i miejsce urodzenia	1570 ; okolice Monachium
Data i miejsce śmierci	15 kwietnia 1635 ; Warszawa
	Multimedia w Wikimedia Commons

Urszula Meierin Meyerin (właśc. Urszula Gienger, ur. ok. 1570, zm. 1635 w Warszawie) – ochmistrzyni dworu Zygmunta III Wazy.

Życiorys

Była córką Anny, pochodzącej z Bawarii. Jej ojciec jest nieznany; istnieją domniemania, że był nim któryś z Habsburgów. Do Rzeczypospolitej trafiła wraz z arcyksiężniczką Anną Habsburżanką, żoną Zygmunta III. Wkrótce powierzono jej pieczę nad kosztownościami królewskimi i skarbem królowej. Jako ochmistrzyni (wówczas zwana gynacei gubernatrix, czy „pani stara”) nadzorowała fraucymer królowej, co było odstępstwem od zasady, według której urząd ten powinna piastować małżonka jednego z senatorów Rzeczypospolitej.

Po śmierci Anny pozostała na dworze i opiekowała się dziećmi Zygmunta III i Anny: Anną i Władysławem. Była surową opiekunką, a jej metody wychowawcze budziły niepokój samego króla. Zygmunt III obdarzał ją jednak wielkim zaufaniem i był bardzo do niej przywiązany, co powodowało liczne plotki na temat ich domniemanego romansu^[1]^[2]. Plotki te nie znajdują jednak potwierdzenia w źródłach.

Urszula odgrywała ważną rolę na dworze królewskim także po ślubie Zygmunta III z arcyksiężniczką Konstancją Habsburżanką. Była nieformalną pośredniczką w kontaktach króla i królowej z obcymi dworami, a także z senatorami Rzeczypospolitej^[1]^[2]. Zgodnie ze świadectwem współczesnych (Albrycht Stanisław Radziwiłł), była wzorem wiernej i oddanej sługi.

Po śmierci Zygmunta III została odsunięta od spraw politycznych, jednak rezydowała nadal przy swoim wychowanku – Władysławie IV. W testamencie większość swego majątku zapisała rodzinie królewskiej, a także obdarowała wszystkie warszawskie kościoły. Była fundatorką ołtarza w kościele Zbawiciela w Monachium.

Galeria

Relikwiarz św. Urszuli w formie hermy, Stanisław Ditrich, ok. 1600, nosi najprawdopodobniej rysy ochmistrzyni^[3].
Konstancja Habsburżanka i jej matka Maria Anna Bawarska podczas wjazdu do Krakowa, ok. 1605.

Przypisy

↑ ^a ^b Jadwiga Brzezińska-Laszczkowa: Karol Ferdynand, królewicz polski i biskup wrocławski. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2009, s. 9, 21–22. ISBN 978-83-7188-038-4. OCLC 751510281.
↑ ^a ^b Jerzy Besala: Karol Ferdynand, królewicz polski i biskup wrocławski. Kraków: Bellona, 2014, s. 147. ISBN 978-83-11-13141-5. OCLC 894985811.
↑ MarcinM. Latka MarcinM., Tajemnice polskich Wazów uchwycone w sztuce, artinpl [dostęp 2019-07-30] .

Bibliografia

B. Fabiani, Na dworze Wazów w Warszawie, PWN, Warszawa 1988
W. Czapliński, W. Leitsch, Meierin Urszula, Polski Słownik Biograficzny, t. XX/2, z. 85, s. 385–386
S. Szenic, Ochmistrzyni i faworyty królewskie: portrety trzech dam warszawskich, Iskry, Warszawa 1961

[laszcz-1] Jadwiga Brzezińska-Laszczkowa: Karol Ferdynand, królewicz polski i biskup wrocławski. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2009, s. 9, 21–22. ISBN 978-83-7188-038-4. OCLC 751510281.

[besala-2] Jerzy Besala: Karol Ferdynand, królewicz polski i biskup wrocławski. Kraków: Bellona, 2014, s. 147. ISBN 978-83-11-13141-5. OCLC 894985811.

[artinpl-3] MarcinM. Latka MarcinM., Tajemnice polskich Wazów uchwycone w sztuce, artinpl [dostęp 2019-07-30] .

[1]

[2]

[3]