Tyberiusz Juliusz Aleksander
| prokurator Judei | |
| Okres |
od 46 |
|---|---|
| Poprzednik | |
| Następca | |
| prefekt Egiptu | |
| Okres |
od 66 |
Tyberiusz Juliusz Aleksander (ur. ok. 10 n.e. w Aleksandrii) – rzymski prokurator Judei w latach 46–48, prefekt Egiptu w latach 66–69.
Historia
[edytuj | edytuj kod]Pochodził z żydowskiej rodziny. Syn Aleksandra Lizymacha, jednego z najbogatszych ludzi tamtej epoki[1]. Majątek rodu Tyberiusza pochodził z dziedzicznego urzędu alabarchy, czyli głównego dzierżawcy ceł drogowych i portowych w Egipcie. Bratanek Filona z Aleksandrii.
Porzucił judaizm. Za panowania Tyberiusza odbył służbę wojskową jako trybun i za tego też cesarza ród Tyberiusza uzyskał obywatelstwo rzymskie. W 42 roku został epistrategiem, czyli naczelnikiem okręgu Tebaidy w Górnym Egipcie. W 46 roku został mianowany przez cesarza Klaudiusza prokuratorem Judei. Zastąpił na tym stanowisku Kuspiusza Fadusa. Jako prokurator Judei kazał ukrzyżować Jakuba i Szymona, synów Judy Galilejczyka, liderów stronnictwa zelotów.
W 48 roku Klaudiusz odwołał Tyberiusza Juliusza Aleksandra. Kolejnym prokuratorem Judei został Wentidiusz Kumanus.
W 63 znajdował się w armii Domicjusza Korbulona, stacjonującej na pograniczu armeńskim. Tam wraz z Winicjanusem Anniuszem zapoczątkował negocjacje z Tyrydatesem, królem Partów.
W maju 66 Neron mianował go prefektem Egiptu. Wiosną osobiście gratulacje Tyberiuszowi Aleksandrowi złożył Herod Agryppa II. W tym samym roku wybuchło także pierwsze powstanie Żydów przeciwko Rzymianom w Judei, której atmosfera szybko rozprzestrzeniła się na liczną ludność żydowską mieszkającą w Aleksandrii. Wybuchły etniczne zamieszki, Aleksander więc wysłał mediatorów żeby uspokoić Żydów, ostrzegając, że będzie musiał użyć rzymskie legiony, jeśli przemoc będzie kontynuowana. Groźba okazała się nieskuteczna i Aleksander rozkazał dwóm legionom stłumić zamieszki siłą. Wywiązały się brutalne walki które trzeba było przerwać w celu powstrzymania dalszego rozlewu krwi.
1 lipca 69 jako pierwszy wypowiedział posłuszeństwo Witeliuszowi i złożył przysięgę Wespazjanowi jako nowemu cesarzowi. W 70 roku brał udział w oblężeniu i zdobyciu Jerozolimy.
Tyberiusz Juliusz Aleksander doczekał się posągu wśród zwycięskich rzymskich wodzów ustawionych w portyku przy Forum Augusta.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Aleksander Krawczuk: Rzym i Jerozolima. Poznań: Poznańskie, 1987, s. 125. ISBN 83-210-0630-2.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Mireille Hadas-Lebel, Józef Flawiusz. Żyd rzymski, Jan Radożycki (tłum.), Warszawa: „Volumen”, 1997, s. 24, ISBN 83-86857-44-7, OCLC 830281408.
- Aleksander Krawczuk, Rzym i Jerozolima, Poznań: Wydaw. Poznańskie, 1987, s. 124-125, 129, 142-144, ISBN 83-210-0630-2, OCLC 749655691.
- André Lemaire, Dzieje biblijnego Izraela, Maria Rostworowska-Książek (tłum.), Poznań: Wydaw. Naukowe UAM, 1998, s. 106, ISBN 83-232-0831-X, OCLC 749523148.