Przejdź do zawartości

Tsavoryt

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tsavoryt
Ilustracja
Właściwości chemiczne i fizyczne
Skład chemiczny

Ca3Al2Si3O12

Twardość w skali Mohsa

7,5

Gęstość

3,60–3,68 g/cm³

Właściwości optyczne
Barwa

przezroczysta-szmaragdowozielona

Tsavorytminerał z gromady krzemianów, jest grossularem czyli wapniowo – glinowym granatem. Został odkryty w 1967 roku przez brytyjskiego geologa Campbella R. Bridgesa(inne języki) na granicy Kenii i Tanzanii. Nazwę zaproponował sir Henry Platt, prezes przedsiębiorstwa Tiffany & Co., dla upamiętnienia Tsavo East National Park(inne języki), w pobliżu którego został odkryty w 1974 r.[1][2][3]

Właściwości

[edytuj | edytuj kod]

Ma niezwykle atrakcyjną barwę – jest przezroczysty, szmaragdowozielony. Swoją barwę uzyskał dzięki obecności domieszek wanadu, chromu – (jonów wanadu jest średnio od 1-9 razy więcej niż chromu; wzrost ilości wanadu powoduje pociemnienie barwy zielonej aż do niebieskawej), żelaza, tytanu oraz śladowych ilości manganu, magnezu i niklu.

Ma bardzo intensywny blask, bo posiada bardzo wysoki współczynnik załamania światła – 1,74 (np. szmaragd, z którym jest porównywany – 1,57). Ma dwukrotnie większą od niego dyspersję – tsavoryt – 0,028, szmaragd – 0,014. Większa wartość dyspersji wpływa na jego lepszy efekt brylancji.

Ma wysoką twardość – 7,5 w skali Mohsa, zbliżoną do twardości szmaragdu.

Czyste kryształy należą do rzadkości, najczęściej mają wtrącenia grafitu, apatytu, tlenków żelaza, włóknistych inkluzji ciekłych zw. końskim ogonem.

Występowanie

[edytuj | edytuj kod]

Miejsca występowania: Tanzania, Kenia – okolice Voi

Zastosowanie

[edytuj | edytuj kod]
  • wyjątkowo atrakcyjny i ceniony kamień wykorzystywany w jubilerstwie, spopularyzowany przez Tiffany & Co.[potrzebny przypis]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Tsavorite, [w:] Mindat.org [online], Hudson Institute of Mineralogy [dostęp 2023-06-19] (ang.).
  2. Olav Revheim, Best of... Tsavorite - the vanadian type [online], Mindat.org [dostęp 2023-06-19].
  3. Campbell Bridges [online], The Telegraph, 21 sierpnia 2009 [dostęp 2023-06-19] (ang.).

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • W. Schumann – Minerały świata – O. Wyd. ”Alma – Press” 2003 r.
  • N.Sobczak, T.Sobczak – Wielka Encyklopedia Kamieni Szlachetnych i Ozdobnych – PWN W-wa 1998