Przejdź do zawartości

Tramwaje w Ozorkowie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tramwaje w Ozorkowie
tramwaj
Ilustracja
Tramwaj 803N „kanciak” zmodernizowany przez Międzygminną Komunikację Tramwajową Sp. z o.o. o numerze 4 w Ozorkowie w 2011 roku.
Państwo

 Polska

Województwo

 łódzkie

Lokalizacja

aglomeracja łódzka

Organizator

Urząd Miasta Łodzi
Zarząd Dróg i Transportu

Operator

Międzygminna Komunikacja Tramwajowa Sp. z o.o. (1993–2012)
MPK-Łódź (2012–2018)

Liczba linii

1

Lata funkcjonowania

od 9 kwietnia 1922 do 2 lutego 2018

Infrastruktura
Schemat sieci
Trasa tramwaju do Ozorkowa przed zawieszeniem
Rozstaw szyn

1000 mm

Napięcie zasilania

-600 V DC

Liczba zajezdni

0 (zajezdnie na terenie Łodzi)

Tramwaje w Ozorkowie – fragment systemu komunikacji tramwajowej w aglomeracji łódzkiej funkcjonujący od 9 kwietnia 1922[1] do 2 lutego 2018 roku[2]. W mieście kursowała jedynie jedna linia (przez większość historii mająca numer 46) łącząca Ozorków ze Zgierzem oraz Łodzią. Była to najdłuższa linia w Polsce oraz jedna z najdłuższych w Europie licząca ok. 30 km[3].

Historia przed zawieszeniem

[edytuj | edytuj kod]
Konstal 803N należący do MKT Łódź w 1995 na linii 46 na środku ówczesnej drogi krajowej nr 1 w Zgierzu
Düwag GT8 Typ Fryburg na linii 46 na Placu Wolności w Łodzi (2010)
Konstal 805Na MPK Łódź na linii 46 (2014)
Pętla tramwajowa przy ulicy Cegielnianej w Ozorkowie

Na początku istnienia tramwajów ozorkowskich, kursowały one od stacji w Zgierzu przebiegając trasą dzisiejszej linii 45, następnie oddzielając się na Kuraku i jadąc przez Proboszczewice, Lućmierz, Rosanów, Emilię, Słowik oraz Aleksandrię, kończąc na krańcówce na ul. Wyszyńskiego w Ozorkowie. Obsługiwane były wtedy przez Towarzystwo Łódzkich Wąskotorowych Elektrycznych Kolei Dojazdowych[4], które stało się częścią komunikacji miejskiej po II wojnie światowej. W pierwszych latach funkcjonowała tam trakcja parowa[1]. W roku 1986 tramwaj wydłużono do ul. Cegielnianej[5], a trójkąt na ul. Wyszyńskiego był wykorzystywany jedynie w czasie remontów. Od 1986 nie wydłużono linii, jedynie sporadyczne wykonywano naprawy. Od 1992 roku kursy wykonywała Międzygminna Komunikacja Tramwajowa Sp. z o.o.[6] W roku 2014 spółkę zlikwidowano, a kontrolę nad linią przejęło MPK-Łódź. Ostatni raz tramwaj jechał planowo w Ozorkowie 2 lutego 2018 roku[2]. 4 dni przed zawieszeniem kursowania tramwajów miał miejsce specjalny upamiętniający linię przejazd historycznym tramwajem Konstal 803N z Łodzi do Ozorkowa zorganizowany przez Klub Miłośników Starych Tramwajów w Łodzi[7].

Oznaczenie linii oraz jej trasa

[edytuj | edytuj kod]
Tramwaj linii 46 na ulicy Pabianickiej w Łodzi (2007)

W czasie istnienia linii wielokrotnie zmieniano jej trasę, jednak głównie poza granicami Ozorkowa. Po elektryfikacji linii w roku 1926, tramwaj łączył miasto bezpośrednio z Łodzią. W trakcie II wojny światowej linia uzyskała oznaczenie „40”, po wojnie zaś – „46”. Jeździł wtedy do pętli na ul. Północnej, która pełniła funkcję dworca tramwajów podmiejskich[8]. W roku 2004 linia „46” prowadziła z Ozorkowa do Chocianowic, znacznie wydłużając trasę[9].

Tramwaj MKT w Ozorkowie na ul. Wyszyńskiego przy skręcie i ślepym torze rok 2006
Tramwaj 46 Międzygminnej Komunikacji Tramwajowej na pętli w Chocianowicach (tramwaj na środkowym torze, 2011)
Düwag GT8N na pętli w Ozorkowie (2012)

Wprowadzono też linię „46A” niedojeżdżającą do Ozorkowa, ale kończącą na Helenówku oraz linię „46bus” będącą nocnym odpowiednikiem linii „46”[10]. Po likwidacji Międzygminnej Komunikacji Tramwajowej w 2012 roku zlikwidowano linię „46A”, a trasę linii „46” przekierowano na Zdrowie, a następnie na Stoki.

Zawieszenie tramwaju

[edytuj | edytuj kod]

Tramwaje do Ozorkowa ostatni raz jeździły 2 lutego 2018 roku. Przyczyną zawieszenia był zły stan infrastruktury tramwajowej[2].

Po zawieszeniu

[edytuj | edytuj kod]

Od dnia 4 lutego 2018 na trasie dawnego tramwaju kursowały autobusy linii „Z46” dojeżdżające z Ozorkowa jedynie do Radogoszcza[11]. Po dwóch latach linę powierzono prywatnemu podwykonawcy BP Tour[12]. Po odbudowaniu tramwaju na odcinku Helenówek – Zgierz linię „Z46” skrócono do relacji Zgierz – Ozorków, a niedługo potem nieobsługiwany odcinek przekazano ZPK Markab, zmieniając oznaczenie na linię „10”[13]. Z tym wiązało się zakończenie wykonywania nocnych kursów do Ozorkowa.

Przyszłość

[edytuj | edytuj kod]

Mimo chęci gminy Ozorków, wysokie koszty odbudowy oraz utrzymania sprawiły, iż nie ma obecnie planów na odbudowę trasy tramwajowej[14]. W lipcu 2023 zdemontowano szyny z dawnej pętli przy ul. Cegielnianej – samorząd postanowił zrezygnować z dzierżawienia terenu, na którym była usytuowana (jest to własność prywatna)[15].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Muzeum Komunikacji Miejskiej MPK-Łódź: 100 lat zajezdni Helenówek II 1922-2022.
  2. a b c Ozorków: Ostatni tydzień ruchu tramwajowego. transport-publiczny.pl, 2018-01-27. [dostęp 2022-12-06].
  3. Łódź-Ozorków – najdłuższa linia tramwajowa w Polsce do zamknięcia. Czasowego?. portalsamorzadowy.pl, 2018-01-29. [dostęp 2022-12-06].
  4. Łódzkie Wąskotorowe Elektryczne Koleje Dojazdowe Spółka Akcyjna. szukajwarchiwach.gov.pl. [dostęp 2022-12-09].
  5. Ozorków: Przesiadka na dworcu wąskotorówki. transport-publiczny.pl, 2014-04-07. [dostęp 2022-12-06].
  6. Zarys historii – MPK-Łódź Spółka z o.o.. mpk.lodz.pl. [dostęp 2022-12-06].
  7. Tramwajem do Ozorkowa, jeszcze przed zawieszeniem ruchu. kmst.pl. [dostęp 2022-12-09].
  8. Łódzkie tramwaje i autobusy – linia tramwajowa 46. mkmlodz.webd.pl. [dostęp 2022-12-09].
  9. Na podstawie archiwum rozkładów ze strony MPK-Łódź.
  10. Międzygminna Komunikacja Tramwajowa Sp. z o.o. – Rozkłady jazdy 46 46 bus 46A. [dostęp 2022-12-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-11)].
  11. Archiwum strony MPK-Łódź.
  12. Od 1 marca MPK Łódź oddaje Z45 i Z46 prywatnej firmie. expressilustrowany.pl, 2020-02-28. [dostęp 2022-12-09].
  13. Ozorków: Za tydzień MUK Zgierz zastąpi łódzkie MPK. Będzie chaos?. transport-publiczny.pl, 2022-01-24. [dostęp 2022-12-09].
  14. Tramwaj do Ozorkowa odchodzi w zapomnienie. transport-publiczny.pl, 2022-02-05. [dostęp 2022-12-09].
  15. Kasper Fiszer: Trwa rozbiórka pętli w Ozorkowie. „Porządkujemy teren po tramwaju”. transport-publiczny.pl, 2023-07-24. [dostęp 2023-07-25]. (pol.).