Przejdź do zawartości

Traktat o malarstwie

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Strona tytułowa Traktatu o malarstwie, 1792

Traktat o malarstwie (również Rozprawa o malarstwie[1], wł. Trattato della pittura) – zbiór notatek Leonarda da Vinci, stanowiący zbiór teoretycznych i praktycznych rad dla malarzy[2][3].

Jeden z rozdziałów Traktatu jest poświęcony sposobom przedstawiania bitwy. Według Leonarda sceny batalistyczne powinny być ukazane wśród tumanów kurzu i w świetle odległego blasku. Obraz powinien ukazywać uciekających ludzi i oszalałe konie. Każde miejsce powinno być zdeptane i przesiąknięte krwią[4]. W innym rozdziale Leonardo zalecał malarzom, by nie malowali portretów w pełnym świetle (sam Leonardo stosował się do tej zasady podczas malowania Mona Lisy)[5]. Malarzom nie znającym się na naukach przyrodniczych radził, starali się jak najwierniej narysowali sceny z naturą[6].

Leonardo rozpoczął pracę nad Traktatem po ukończeniu Ostatniej Wieczerzy w 1498 roku[7][8]. Traktat powstawał jako reakcja na traktowanie sztuki jako pracy rzemieślniczej[7]. Adresatami Traktatu mieli być uczniowie Leonarda oraz przyszłe pokolenia malarzy[9]. Traktat powstawał przez kilkanaście lat. Leonardo nanosił poprawki i uzupełnienia do Traktatu podczas pobytu w Rzymie w latach 1513–1516[10]. Uzupełnienia z tego okresu Leonardo oznaczał słowem „Pichera” (Pittura – malarstwo)[11]. Zdaniem Antoniny Vallentin Leonardo mógł myśleć nad wydaniem pracy drukiem[12].

Najpierw niekompletny wolumin przygotował ok. 1530 r. Francesco Melzi pod tytułem Codex Urbinus Latinus (też Codex Urbinas)[13][3]. Następnie trafił do Biblioteki Watykańskiej[2]. W 1651 r. w Paryżu ukazało się drukiem pierwsze wydanie pod obecnym tytułem, zilustrowane przez Nicolasa Poussinego[2][14]. Zostało ono opublikowane w zubożałej formie[2]. Charles Le Brun uznał Traktat o malarstwie jako podstawowe dzieło o sztuce[14].

W Polsce Traktat o malarstwie został wydany w 1969 roku[15].

Zobacz też

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Vallentin 1959 ↓, s. 16.
  2. a b c d Nicholl 2006 ↓, s. 20.
  3. a b Zöllner 2005 ↓, s. 94.
  4. Vallentin 1959 ↓, s. 393.
  5. Vallentin 1959 ↓, s. 435.
  6. Vallentin 1959 ↓, s. 575.
  7. a b Vallentin 1959 ↓, s. 271.
  8. Vezzosi 2019 ↓, s. 249.
  9. Vallentin 1959 ↓, s. 282.
  10. Vallentin 1959 ↓, s. 539, 557, 576, 598.
  11. Vallentin 1959 ↓, s. 576.
  12. Vallentin 1959 ↓, s. 557, 575.
  13. Nicholl 2006 ↓, s. 20, 863.
  14. a b Debolini 2006 ↓, s. 130.
  15. Zöllner 2005 ↓, s. 8.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Francesca Debolini, Da Vinci, Warszawa: Wydawnictwo Arkady, 2006, ISBN 978-83-60529-03-4.
  • Charles Nicholl, Leonardo Da Vinci. Lot wyobraźni, Warszawa: WAB, 2006.
  • Antonina Vallentin, Leonardo da Vinci, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1959.
  • Alessandro Vezzosi, Leonardo da Vinci. Malarstwo: nowe spojrzenie, Kielce: Jedność, 2019, ISBN 978-83-8144-143-8.
  • Frank Zöllner, Leonardo da Vinci 1452–1519, Warszawa: Taschen, Edipresse Polska S. A., 2005, ISBN 83-89571-85-4.