Przejdź do zawartości

Tomasz Nowiński

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tomasz Nowiński
Biskup tytularny Byblus
Herb duchownego
Kraj działania

Polska

Data urodzenia

12 grudnia 1746

Data i miejsce śmierci

4 stycznia 1830
Miechów

Biskup pomocniczy krakowski
Okres sprawowania

1816–1830

Wyznanie

katolicyzm

Kościół

rzymskokatolicki

Prezbiterat

25 maja 1771

Nominacja biskupia

23 września 1816

Sakra biskupia

27 października 1816

Sukcesja apostolska
Data konsekracji

27 października 1816

Konsekrator

Jan Paweł Woronicz

Tablica pamiątkowa ku czci biskupa Nowińskiego w bazylice miechowskiej

Tomasz Nowiński herbu Nowina (ur. 12 grudnia 1746, zm. 4 stycznia 1830 w Miechowie[1]) – prepozyt generalny miechowski, przełożony bożogrobców polskich, w latach 1788–1819 ostatni zwierzchnik zakonu Kanoników Regularnych Grobu Bożego przed jego kasatą w zaborze rosyjskim w 1819 r.[2], następnie biskup pomocniczy krakowski i tytularny biskup biblijski.

15 lipca 1802 r. konsekrował odbudowany po pożarze kościół miechowski, obecnie bazylikę kolegiacką Grobu Bożego[3]. Przyjaciel generała wojsk polskich Jana Henryka Dąbrowskiego, którego udekorował przyznawanym przez siebie Orderem Miechowskim[4]. Był również jedną z ostatnich osób, które widziały ciężko chorego generała na 2 dni przed jego śmiercią[4]. W 1819 r. przeżył kasatę swojego zakonu: był wówczas zwierzchnikiem 12 kanoników i 18 kleryków. Został biskupem pomocniczym Krakowa, wspierał swoich współbraci pod zaborem austriackim, konsekrował w 1825 r. nowy kościół Narodzenia św. Jana Chrzciciela w Chełmie, jednej z miejscowości należących wcześniej do zakonu bożogrobców[5].

Został pochowany w podziemiach bazyliki kolegiackiej Grobu Bożego w Miechowie[6].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Tomasz Nowiński h. Nowina. sejm-wielki.pl. [dostęp 2023-09-02].
  2. Henryk Gapski: Bożogrobcy w Polsce. Krótki zarys dziejów i stan obecny. oessh.pl. [dostęp 2023-09-02].
  3. Odbudowa kościoła miechowskiego. sanktmiechow.kielce.opoka.org.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-03-20)].
  4. a b Stanisław Piwowarski: O generale Dąbrowskim. autocom.pl. [dostęp 2023-09-02].
  5. Dzieje parafii. chelm.diecezja.tarnow.pl. [dostęp 2023-09-02].
  6. Magdalena Uchto: Co kryją podziemia bazyliki. dziennikpolski24.pl, 12 marca 2016. [dostęp 2023-09-02].