Tom Coburn

Tom Coburn

Data i miejsce urodzenia	14 marca 1948 Casper
Data i miejsce śmierci	28 marca 2020 Tulsa
Młodszy senator Stanów Zjednoczonych z Oklahomy
Okres	od 3 stycznia 2005 do 3 stycznia 2015
Przynależność polityczna	Partia Republikańska
Poprzednik	Don Nickles
Następca	James Lankford
Kongresmen z 2. okręgu Oklahomy
Okres	od 3 stycznia 1995 do 3 stycznia 2001
Poprzednik	Mike Synar
Następca	Brad Carson

Tom Coburn, właśc. Thomas Allen Coburn (ur. 14 marca 1948 w Casper, zm. 28 marca 2020 w Tulsa) – amerykański lekarz i polityk, doktor medycyny, działacz Partii Republikańskiej, który w latach 1995–2001 reprezentował 2. okręg wyborczy stanu Oklahoma w Izbie Reprezentantów Stanów Zjednoczonych, zaś od 2005 do 2015 zasiadał w Senacie.

Senator Coburn był jednym z najbardziej konserwatywnych członków izby wyższej Kongresu, którego poglądy na różne sprawy (zobacz sekcja poniżej) wywoływał dużo kontrowersji. Mimo to utrzymywał dobry kontakt z wieloma politykami Partii Demokratycznej. Był m.in. przyjacielem Baracka Obamy, z którym poznał się, gdy obaj zaczynali w 2005 roku pracę w Senacie.

Przed rozpoczęciem kariery politycznej

Urodził się w Casper (w Wyoming) w rodzinie pochodzenia niemieckiego. Studiował m.in. na Oklahoma State University. W roku 1983 ukończył studia na wydziale medycznym University of Oklahoma, po czym otworzył własną praktykę w Muskogee, Oklahoma. Był też diakonem w kościele baptystów.

Rodzina

W roku 1968 poślubił Carolyn Denton, z którą ma trzy córki: Callie, Katię i Sarah. Jego matka, Joy, żyje nadal, ale ojciec, O.W. Coburn, już nie.

Kariera polityczna

Izba Reprezentantów

W roku 1994 zdobył nominację Partii Republikańskiej jako jej kandydat na kongresmena z 2. okręgu stanu Oklahoma (w którym mieści się Muskogee). Okręg ten uchodził dotychczas za bastion Partii Demokratycznej.

Początkowo spodziewano się, że jego przeciwnikiem będzie zasiadający z izbie od 1979 Mike Synar, ale ten, co było dla wielu dużym zaskoczeniem, został pokonany w prawyborach demokratycznych przez 71-letniego dyrektora szkoły Virgila Coopera. Coburn wygrał wybory stosunkiem 52 do 48% głosów, zostając tym samym pierwszym republikaninem z 2. okręgu, który zasiadał w Izbie od roku 1921.

Jako kongresmen generalnie uznawany był za konserwatystę. Zasiadając w izbie, opowiadał się m.in. za redukcją budżetu federalnego oraz ograniczeniem prawa do przerywania ciąży. Czasami jednak wyłamywał się z dyscypliny partyjnej i popadał w konflikty na tym tle z wpływowym spikerem Izby, Newtem Gingrichem.

W roku 1997 Coburn był sponsorem ustawy w sprawie przeciwdziałania AIDS, która nie została przyjęta. Przewidywała, iż wszyscy zakażeni wirusem HIV nie będą mogli z tego tytułu żadnych urzędów w publicznej służbie zdrowia.

Coburn przyrzekł w czasie swej pierwszej kampanii wyborczej, iż opuści Izbę po trzech dwuletnich kadencjach. W czasie republikańskich prawyborów prezydenckich w 2000 poparł byłego dyplomatę i konserwatywnego działacza Alana Keyesa, ale potem stał się jednym z najbardziej żarliwych popleczników prezydenta George’a W. Busha. Jego miejsce w Izbie zajął demokrata Brad Carson.

Senat Stanów Zjednoczonych

W roku 2004 został wysunięty przez republikanów jako kandydat do Senatu Stanów Zjednoczonych w miejsce ustępującego partyjnego kolegi, Dona Nicklesa. Wygrał wybory większością 53 do 41%, pokonując swego następca w Izbie, demokratę Carsona. Kandydatka Partii Zielonych w tych wyborach, Sheila Bilyeu, zdobyła 5,99%. Jego pierwsza kadencja upłynęła 3 stycznia 2011 roku.

Był członkiem Komitetów Prawnego, Bezpieczeństwa Narodowego i Spraw Rządowych oraz ds. Indian. Notabene wśród rodowitych mieszkańców nie cieszy się żadną popularnością i bywa oskarżany nawet o rasizm na tym tle.

Jego mianowanie do Komitetu Prawnego było o tyle niezwykłe, iż nie miało to prawie nigdy miejsca w przypadku senatora zaledwie pierwszej kadencji i bez wykształcenia prawniczego.

Z uwagi na jego częsty sprzeciw wobec wielu ustaw nadano mu przydomek Dr. No.

W 2010 roku ubiegał się o reelekcję. Sprzyjało mu wiele czynników: Oklahoma stała się na przestrzeni ostatnich lat bardzo republikańskim stanem, prezydent Obama i Demokraci byli wówczas niepopularni w całym kraju, a jego przeciwnik Jim Rogers nie prowadził nawet kampanii. Dodatkowo sam był lubiany w swoim stanie. To wszystko sprawiło, że został ponownie wybrany zdobywając 71% głosów. Wygrał we wszystkich 77 hrabstwach Oklahomy.

Jako zwolennik limitów kadencji, obiecał, że nie będzie ubiegał się o reelekcję w 2016 roku. Po zdiagnozowaniu u niego raka prostaty w 2013 roku postanowił jednak zrezygnować wcześniej. 16 stycznia 2014 roku ogłosił, że przestanie być senatorem wraz z inauguracją nowego Kongresu. W listopadzie 2014 odbyły się w Oklahomie specjalne wybory senatora 3. klasy, przeprowadzone równolegle do wyborów 2. klasy Senatu, które odbywały się w całym kraju. W wyborach tych łatwe zwycięstwo odniósł Republikanin James Lankford.

Kontrowersje

Aborcja

Coburn był jednym z najbardziej stanowczych przeciwników prawa do przerywania ciąży, przez co krytykowany był przez liczne organizacje zrzeszające kobiety. W czasie senackich przesłuchań kandydata do Sądu Najwyższy wypowiedział się również za odebraniem tego prawa także w wypadku ciąży powstałych w wyniku gwałtu. Twierdził wówczas, że jego babcia była właśnie efektem gwałtu.

Globalne zagrożenie środowiska

W czasie swej kampanii do Senatu Coburn stwierdził, iż nie ma żadnych przekonywających dowodów istnienia zagrożenia dla środowiska w skali globalnej i nazwał je „w większej części stekiem bzdur”.

Homoseksualizm

W czasie swej kampanii Senackiej Coburn stwierdził publicznie, że w miejscowości Coalgate w Oklahomie „lesbijstwo jest tak nieokiełznane w niektórych szkołach, iż na noc zostawia się tylko jedną dziewczynę w sypialni”. Wypowiedź ta została publicznie zdezauowana przez przedstawicieli tamtejszych szkół. Coburn był atakowany też za swoje inne liczne wypowiedzi pod adresem osób odmiennej orientacji seksualnej.

Lista Schindlera

Jako kongresmen domagał się zakazu emisji przez amerykańskie stacje telewizyjne nagrodzonego Oskarem dramatu o holocauście Lista Schindlera, oskarżając film o wulgarność, w tym seksualną i twierdząc, iż dzieci nie powinny z tego powodu go oglądać. Wiele osób nie zgodziło się z tym stwierdzeniem, a wśród nich było wielu jego republikańskich kolegów z izby.

Sprawa sterylizacji

Pewna kobieta oskarżyła go, iż poddał ją zabiegowi sterylizacji, podczas nagłej operacji w wyniku ciąży pozamacicznej w 1990, co odbyło się bez jej zgody. Coburn utrzymywał jednak, iż tę zgodę mu dano.

Wojna w Iraku

W roku 2004, będąc zwolennikiem interwencji w Iraku, stwierdził wyraźnie, iż nie poszliśmy tam w sprawie broni masowego rażenia.

Linki zewnętrzne

• Biografia w Biographical Directory of the United States Congress (ang.)
• Strona oficjalna. coburn.senate.gov. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-08-31)].
• On the Issues
• Tom Coburn w bazie Notable Names Database (ang.)
• Artykuł w Washington Post. washingtonpost.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-08-21)].
• Skrajnie prawicowy senator kandydatem na prezydenta (lewica.pl)
• Artykuł o przyjaźni z Obamą Politico.com