Thomas Helwys
Thomas Helwys (ok. 1570–1616) – jeden z pionierów baptyzmu, angielski prawnik i teolog, autor jednego z najwcześniejszych traktatów teologicznych w obronie wolności sumienia dla wszystkich pt. The Mystery of Iniquity (Tajemnica nieprawości).
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Studiował prawo w Gray's Inn w Londynie, później prowadził praktykę adwokacką. Ok. 1605 w jego domu w Broxtowe Hall w Nottinghamshire odbywały się zakazane dysydenckie konwentykle, którym przewodził John Smyth. Helwys najprawdopodobniej sfinansował odbytą w 1608 podróż uczestników tych spotkań do Holandii, która miała charakter ucieczki przed prześladowaniami religijnymi. W 1609 grupa ta przyjęła praktykę udzielania chrztu wyłącznie osobom świadomym tego aktu i z tego względu jest uznawana za prekursora ruchu baptystycznego[1].
W 1612 postanowił powrócić wraz z niektórymi towarzyszami do Londynu, gdzie odegrał wiodącą rolę w powstaniu pierwszego zboru baptystycznego w Anglii w Spitalfields. Zbór ten stał na stanowisku, iż zbawienie jest dostępne dla wszystkich ludzi, w czym sprzeciwiał się radykalnej kalwińskiej doktrynie predestynacji. W tym punkcie Helwys różnił się też od Johna Smytha[1].
Jego poglądy teologiczne znalazły się u podstaw przekonania, iż państwo powinno gwarantować prawo wyznawania wszystkich religii, a nawet bezreligijność. Zapatrywanie to wyraził w dedykowanej królowi Jakubowi I i wydanej w 1612 książce The Mistery of Iniquity, uważanej przez Williama Brackneya za „pierwszy wykład pełnej wolności religijnej w języku angielskim”[1].
Zmarł w więzieniu Newgate, gdzie został osadzony z powodu przekonań religijnych[1].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Helwys, Thomas (c. 1570–1616), [w:] William H. Brackney, Historical Dictionary of Baptists, Lanham – London 1999, s. 205-206.
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Artykuł prof. Waltera Shurdena o "The Mystery of Iniquity" na witrynie The Center for Baptist Studies, Mercer University (dostęp: 15-09-2014).
- Sylwetka Thomasa Helwysa na witrynie Helwys Society (dostęp: 15-09-2014).. helwyssocietyforum.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-28)].
- Biogram Thomasa Helwysa na witrynie Thomas Helwys Baptist Church (dostęp: 15-09-2014).