Przejdź do zawartości

Szparkosz okrężnicy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Szparkosz okrężnicy
Ilustracja
Trofozoit szparkosza okrężnicy
(pasek skali ma 5 μm)
Systematyka
Domena

eukarionty

Supergrupa

Sar

Nadtyp

Alveolata

Typ

orzęski

Gromada

Litostomatea

Rząd

Vestibuliferida

Rodzina

Balantiididae

Rodzaj

Balantidium

Gatunek

szparkosz okrężnicy

Nazwa systematyczna
Balantidium coli Stein, 1862

Szparkosz okrężnicy (Balantidium coli) – gatunek kosmopolitycznego orzęska, występującego głównie w klimacie równikowym (tropikalnym). U wielu gatunków zwierząt (także ludzi) wywołuje balantidiozę.

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Porównanie trofozoita (góra) oraz cysty (dół) tego gatunku

Owalny trofozoit ma średnicę 30–150 μm i jest pokryty gęstymi, krótkimi rzęskami, wychodzącymi z kinetosomów. W jego wnętrzu znajdują się cytostom (służący do pobierania pokarmu) oraz cytopyge (służące do usuwania niestrawionych resztek). W cytoplazmie (zróżnicowanej na ektoplazmę i endoplazmę) zawieszone są dwie wodniczki tętniące i wodniczki pokarmowe (wewnątrz których widoczne są m.in. erytrocyty i bakterie). W aparacie jądrowym występuje makronukleus i mikronukleus.

Cysta jest owalna i ma średnicę 45–80 μm.

Biologia

[edytuj | edytuj kod]
Cykl życiowy szparkosza okrężnicy

Trofozoity wydostają się z cyst i przechodzą do jelita grubego, gdzie rozmnażają się przez podział poprzeczny. Część z nich wydziela hialuronidazę i wnika do przestrzeni międzykomórkowych, natomiast pozostałe koniugują. Niektóre trofozoity po koniugacji przechodzą incystację (przekształcają się w cysty) i są wydalane wraz z kałem do środowiska zewnętrznego.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
  • The Korean Society for Parasitology: Balantidium coli. Web Atlas of Medical Parasitology, 2003. [dostęp 2024-02-20]. (ang.).