Szarlej (województwo kujawsko-pomorskie)
osada | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (III 2011) |
256[2] |
Strefa numeracyjna |
52 |
Kod pocztowy |
88-150[3] |
Tablice rejestracyjne |
CIN |
SIMC |
0095003 |
Położenie na mapie gminy Kruszwica | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego | |
Położenie na mapie powiatu inowrocławskiego | |
52°42′54″N 18°19′05″E/52,715000 18,318056[1] |
Szarlej – osada w Polsce położona w województwie kujawsko-pomorskim, w powiecie inowrocławskim, w gminie Kruszwica, nad jeziorem Gopło.
Podział administracyjny
[edytuj | edytuj kod]W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa bydgoskiego.
Demografia
[edytuj | edytuj kod]Według Narodowego Spisu Powszechnego (III 2011 r.) wieś liczyła 256 mieszkańców[2]. Jest dwunastą co do wielkości miejscowością gminy Kruszwica.
Zamek w Szarleju
[edytuj | edytuj kod]Na terenie miejscowości zachowały się pozostałości wałów średniowiecznego zamku, który rozkazał zbudować tu prawdopodobnie książę gniewkowski Władysław Biały. Wzniesiono go na północno-zachodnim brzegu obecnego Jeziora Szarlejskiego. Plateau wzgórza zamkowego ma obecnie około 50 m średnicy, wznosząc się na wysokość około 10 m (względem otoczenia), od zewnątrz zaś założenie otacza dodatkowy wał ziemny szeroki na około 12 m i wysoki na około 3 m oraz podwójny pierścień fosy. Zamek w Szarleju wspomniany był po raz pierwszy w źródłach z lat 1362-1363 jako castrum Garle. We wrześniu 1373 r. książę opanował zamek. W tym samym roku Władysław Biały wobec szybkiej i zbrojnej reakcji Sędziwoja z Szubina, starosty generalnego Wielkopolski, poddał mu Szarlej. Wymieniono go też jako fortalicium w 1489 roku i w roku 1493[4].
Zabytki
[edytuj | edytuj kod]Według rejestru zabytków NID[5] na listę zabytków wpisany jest zespół dworski z 2 poł. XIX w., nr rej.: 169/A z 15.06.1985:
- dwór, k. XIX w.
- park
- 2 stajnie, 2 poł. XIX w.
- 2 obory, 2 poł. XIX w.
- stodoła, 1884
- spichrz, ok. 1870.
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 134434
- ↑ a b GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.
- ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1243 [zarchiwizowane 2022-10-26] .
- ↑ Informacje zebrane przez Jerzego Serafina [przywołane za stroną: http://www.forum.zamki.pl/viewtopic.php?f=38&t=3495&p=30566#p26840], na podstawie pracy Janusza Pietrzaka "Zamki i dwory obronne w dobrach państwowych w prowincji wielkopolskiej. Studium z dziejów państwowych siedzib obronnych na przełomie średniowiecza i nowożytności" (=Monografie Instytutu Archeologii Uniwersytetu Łódzkiego, t. I), Łódź 2003, wydawnictwo Inicjał; s. 75-76.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo kujawsko-pomorskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 49 [dostęp 2016-05-08] .