Przejdź do zawartości

Strzępiak białawy

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Strzępiak białawy
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

strzępiakowate

Rodzaj

strzępiak

Gatunek

strzępiak białawy

Nazwa systematyczna
Inocybe umbratica Quél.
Assoc. Franç. Avancem. Sci., Congr. Rouen 1883 12: 500 (1884) [1883]

Strzępiak białawy, strzępiak cienisty (Inocybe umbratica Quél.) – gatunek grzybów należący do rodziny strzępiakowatych (Inocybaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

[edytuj | edytuj kod]

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Inocybe, Inocybaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Synonimy[2]:

  • Inocybe commixta Bres. 1884)
  • Inocybe paludinella var. umbratica (Quél.) Gminder 2010
  • Inocybe umbratica f. aurantiaca Takah. Kobay. 2002

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 roku[3]. Andrzej Nespiak w 1990 roku opisał go pod nazwą strzępiak cienisty[4].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Kapelusz

Średnica do 2,5 cm, początkowo stożkowaty, potem rozpostarty z wyraźnym, tępym garbkiem. Brzeg początkowo podgięty, potem wyprostowujący się i promieniście pękający. Powierzchnia początkowo biaława, potem szarobeżowa z żółtawym odcieniem, jedwabista, pokryta delikatnymi włókienkami, lepiej widocznymi przy brzegu[4].

Blaszki

Zatokowato wycięte, początkowo jasnobeżowe, potem ciemniejsze, z oliwkowym odcieniem. Ostrza silnie, białawo orzęsione[4].

Trzon

Wysokość 3–5 cm, grubość 0,3–0,4 cm, walcowaty, u podstawy nieco zgrubiały i białawy od grzybni. Powierzchnia biała i oszroniona[4].

Miąższ

Biały, w trzonie włóknisty. Zapach ziemisty[4].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki 6–9 × 5–6,5 µm. Podstawki 82–33 × 8 µm. Cheilocystydy, pleurocystydy i kaulocystydy 35–50 × 10–16 µm, o ścianie grubości do 5 µm i nieco żółtawej[4].

Występowanie

[edytuj | edytuj kod]

Znane jest występowanie strzępiaka białego w Ameryce Północnej, Europie, Korei i Japonii[5]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. podano 3 stanowiska[3]. Aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów. Jest w nim zaliczony do listy grzybów zagrożonych i wartych objęcia ochroną[6].

Grzyb mikoryzowy. Występuje na ziemi w lasach iglastych i liściastych. Znajdywano go pod jodłami, bukami, sosnami i świerkami[3].

Gatunki podobne

[edytuj | edytuj kod]

Podobny jest strzępiak bagienny (Inocybe paludinella). Odróżnia się od niego tylko niewiele kształtem kapelusza i barwą. Być może należy je połączyć w jeden gatunek[4].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b Index Fungorum [online] [dostęp 2020-04-02] (ang.).
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2020-04-02] (ang.).
  3. a b c Władysław Wojewoda, Checklist of Polish Larger Basidiomycetes. Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1
  4. a b c d e f g Andrzej Nespiak, Grzyby. Tom XIX. Strzępiak (Inocybe), Warszawa – Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Marie Curie Skłodowskiej, 1990, ISBN 83-01-08749-8
  5. Discover Life [online] [dostęp 2020-04-02] (ang.).
  6. Występowanie strzępiaka białawego w Polsce [online] [dostęp 2020-04-02] (ang.).