Pierścieniak kruchaweczkowaty
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
pierścieniak kruchaweczkowaty |
| Nazwa systematyczna | |
| Stropharia inuncta (Fr.) Quél. Mém. Soc. Émul. Montbéliard, Sér. 2 5: 110 (1872) | |
,_to_serve_as_an_atlas_to_the_%22Handbook_of_British_Fungi%22_(Pl._557)_(9016455896).jpg)
Pierścieniak kruchaweczkowaty, łysiczka kruchaweczkowata (Stropharia inuncta (Fr.) Quél.) – gatunek grzybów z rodziny pierścieniakowatych (Strophariaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
[edytuj | edytuj kod]Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Stropharia, Strophariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungii[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1828 r. Elias Fries nadając mu nazwę Agaricus inunctus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1872 r. Lucien Quélet[1].
Ma 12 synonimów. Niektóre z nich[2]:
- Psilocybe inuncta (Fr.) Kühner 1980
- Stropharia inuncta var. lundensis (Fr.) Rea 1922
- Stropharia inuncta var. pallida Rea 1922
- Stropharia inuncta var. upsaliensis (Fr.) Rea 1922
Władysław Wojewoda w 2003 r. zaproponował dla gatunku Psilocybe inuncta polską nazwą łysiczka kruchaweczkowata[3]. Jest ona niespójna z uznaną przez Index Fungorum nazwą naukową Stropharia albonitens. Spójną z tą nazwą naukową nazwę pierścieniak kruchaweczkowaty podaje internetowy atlas grzybów[4].
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Średnica 3–6 cm, początkowo dzwonkowaty, potem wypukły na koniec rozpostarty. Brzeg ostry, równy. Powierzchnia śliska, początkowo szarofioletowa ze śluzowatym brzegiem, potem brązowawa z brzegiem lekko podwiniętym[5].
Rzadkie, zbiegające po trzonie, z licznymi blaszeczkami o różnej długości, szarofioletowe lub czekoladowobrązowe. Ostrza białe[5].
Wysokość 3–8 cm, walcowaty z zanikającym pierścieniem. Powierzchnia gładka, biaława[5].
Biały, bez wyraźnego zapachu i smaku[5].
- Cechy mikroskopowe
Zarodniki elipsoidalne, 7–8,5 × 4,5–6 µm[5].
Występowanie i siedlisko
[edytuj | edytuj kod]Znane jest występowanie pierścieniaka kruchaweczkowatego w Europie i na jednym stanowisku w Ameryce Północnej[6]. W zestawieniu wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski W. Wojewoda w 2003 r. przytoczył 10 stanowisk[3]. Bardziej aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów[4]. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrozonych i wartych objęcia ochroną[4].
Grzyb saprotroficzny. Występuje w lasach i na ich obrzeżach, na polanach, przy drogach, w ogrodach botanicznych. Rośnie na ziemi wśród traw i mchów[3]. Owocniki tworzy zazwyczaj od sierpnia do listopada[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2021-08-25].
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2021-08-25].
- ↑ a b c Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 569, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c Aktualne stanowiska pierścieniaka kruchaweczkowatego w Polsce [online] [dostęp 2021-08-25].
- ↑ a b c d e f Stropharia inuncta [online] [dostęp 2021-08-25].
- ↑ Discover Life [online] [dostęp 2021-08-25].