Stefan Stanisław Czarniecki

Stefan Stanisław Czarniecki
	; Łodzia
Rodzina	Czarnieccy herbu Łodzia
Data śmierci	kwiecień 1703
Ojciec	Stanisław Czarniecki

Stefan Stanisław Czarniecki (zm. w kwietniu 1703 roku^[1]) – pisarz polny koronny od 1671, marszałek sejmu pacyfikacyjnego 1673 roku, marszałek konfederacji gołąbskiej, starosta radziejowski, brański, lipnicki, starosta kaniowski.

Życiorys

Był synem Stanisława Czarnieckiego^[2], bratankiem hetmana polnego koronnego Stefana. Po śmierci hetmana Czarnieckiego, odziedziczył większość jego majątku (starostwo kaniowskie, reteńskie, radziejowskie i rodzinną Czarncę).

Walczył z kozakami, Rosjanami i Szwedami. W 1658 był rotmistrzem rajtarii. W czasie rokoszu Lubomirskiego dochował wierności królowi Janowi Kazimierzowi. Po stryju otrzymał w 1665 szwadron dragonów, a w 1666 otrzymał komendę królewskiej chorągwi husarskiej. Jako pułkownik Jego Królewskiej Mości walczył dalej na Ukrainie. Poseł na sejm nadzwyczajny 1670 roku z województwa wołyńskiego^[3].

W 1673 został wybrany marszałkiem konfederacji gołąbskiej, zawiązanej w obronie króla Michała Korybuta Wiśniowieckiego. Przewodniczył obradom sejmu pacyfikacyjnego. Od 1673 posiadał własny regiment dragonii. W czasie bitwy pod Chocimiem prowadził do szturmu piechotę na okopy tureckie. Brał udział w kampaniach 1674–1676. Elektor Jana III Sobieskiego z ziemi bielskiej w 1674 roku^[4]. Od 1674 posiadał chorągiew pancerną. Uczestniczył w odsieczy wiedeńskiej. W czasie bitwy pod Parkanami dowodził partią jazdy na lewym skrzydle.

Należał do najbardziej zagorzałych wrogów króla Jana III Sobieskiego, uczestniczył w spisku przeciwko królowi w 1678 roku. W paszkwilu z 1685 roku zohydził osobę monarchy.

Poseł sejmiku wołyńskiego na sejm koronacyjny 1676 roku, sejm 1677 roku, sejm 1678/1679 roku, sejm 1681 roku, poseł na sejm 1683 roku^[5].

5 lipca 1697 roku podpisał w Warszawie obwieszczenie do poparcia wolnej elekcji, które zwoływało szlachtę na zjazd w obronie naruszonych praw Rzeczypospolitej^[6].

Przypisy

↑ Krzysztof Chłapowski, Starostowie niegrodowi w Koronie 1565-1795 Materiały źródłowe, Warszawa, Bellerive-sur-Allier 2017, s. 190.
↑ Adam Kersten, Stefan Czarniecki 1599-1665, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2006
↑ Kazimierz Przyboś, Sejm nadzwyczajny w Warszawie 5 marca - 19 kwietnia 1670 roku, w: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historyczne, Z. 130 (2003), s. 114.
↑ Volumina Legum, t. V, Petersburg 1860, s. 160.
↑ Robert Kołodziej, Ostatni wolności naszej klejnot. Sejm Rzeczypospolitej za panowania Jana III Sobieskiego, Poznań 2014, s. 593.
↑ Obwieszczenie do poparcia wolney elekcyey roku Pańskiego tysiącznego sześćsetnego dziewięćdziesiątego siodmego. [Inc.:] Actum in castro Ravensi sub interregno feria quinta post festum sanctae Margarethae [...] proxima anno Domini millesimo sexcentesimo nonagesimo septimo. [b.n.s]

Bibliografia

Kazimierz Piwarski: Czarniecki Stefan Stanisław. W: Polski Słownik Biograficzny. T. IV. Kraków, 1938, s. 211-212.
Muzeum Pałac w Wilanowie, Indeks osób, Czarniecki Stefan Stanisław h. Łodzia

[1] Krzysztof Chłapowski, Starostowie niegrodowi w Koronie 1565-1795 Materiały źródłowe, Warszawa, Bellerive-sur-Allier 2017, s. 190.

[2] Adam Kersten, Stefan Czarniecki 1599-1665, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2006

[3] Kazimierz Przyboś, Sejm nadzwyczajny w Warszawie 5 marca - 19 kwietnia 1670 roku, w: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace Historyczne, Z. 130 (2003), s. 114.

[4] Volumina Legum, t. V, Petersburg 1860, s. 160.

[5] Robert Kołodziej, Ostatni wolności naszej klejnot. Sejm Rzeczypospolitej za panowania Jana III Sobieskiego, Poznań 2014, s. 593.

[6] Obwieszczenie do poparcia wolney elekcyey roku Pańskiego tysiącznego sześćsetnego dziewięćdziesiątego siodmego. [Inc.:] Actum in castro Ravensi sub interregno feria quinta post festum sanctae Margarethae [...] proxima anno Domini millesimo sexcentesimo nonagesimo septimo. [b.n.s]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]