Stawy (województwo świętokrzyskie)

Stawy
	wieś
Państwo	Polska
Województwo	świętokrzyskie
Powiat	jędrzejowski
Gmina	Imielno
Liczba ludności (2011)	354
Strefa numeracyjna	41
Kod pocztowy	28-313
Tablice rejestracyjne	TJE
SIMC	0239853
	Położenie na mapie gminy Imielno Stawy
	Położenie na mapie Polski Stawy
	Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego Stawy
	Położenie na mapie powiatu jędrzejowskiego Stawy
	50°35′12″N 20°28′35″E/50,586667 20,476389

Stawy – wieś sołecka^[6] w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie jędrzejowskim, w gminie Imielno^[5]^[7].

W XIV w. wieś należała do rodu Mokrskich herbu Róża i to wtedy wzięła swoją nazwę od licznych stawów hodowlanych, które pojawiły się tu już w XVI wieku.

W latach 1975–1998 miejscowość położona była w województwie kieleckim.

Części wsi

Integralne części wsi Stawy^[5]^[7]
SIMC	Nazwa	Rodzaj
1016380	Pastwisko	kolonia
0239860	Zamłynie	kolonia

Historia

W wieku XV wieś Staw (bo tak brzmiała wówczas nazwa wsi) stanowiła własność Mokrskich herbu Różyc (byli jej właścicielami także w XIV wieku). Według Długosza wieś miała łany kmiece, z których dziesięcinę snopową i konopną płacono mansjonarzom w Imielnie^[8]. W wieku XVI pobór płacił tu także Mokrski, ród wygasa wraz ze śmiercią Mikołaja Mokrskiego w roku 1591. W wieku XVIII wieś przechodzi do rodziny Łubieńskich herbu Pomian. Właścicielem jest kasztelan sandomierski Bogusław hrabia Łubieński. Zespala on swoje dobra w jedną posiadłość, wcielając do niej dobra Stawy i Goznę. Powstaje w ten sposób dominium Imielno o obszarze przekraczającym 9500 mórg, sięgające od granic dóbr Mnichowa do wsi Stawów i Sobowic^[9].

Zabytki

We wsi znajduje się park z II połowy XIX w. wpisany do rejestru zabytków nieruchomych (nr rej.: A.94 z 6.12.1957)^[10].
Zrekonstruowany dwór leżący w centrum parku.
Rezerwat archeologiczny. Prowadzone badania archeologiczne w 1968 roku doprowadziły do odkrycia wczesnośredniowiecznego kompleksu osadniczo-obronnego. Są to pozostałości grodu z 1. poł. XI w., który istniał do połowy XII w. Powstał na miejscu starszej osady zamieszkałej w IX – X w. Odkryto ślady obróbki kości, wytopu żelaza, dobrze rozwiniętej budowli i myślistwa.

Atrakcje turystyczne

Kąpielisko nad rzeką Nidą.
Publicznie dostępne ścieżki edukacyjne „Ptaki” oraz „Ryby” mierzące około 2 km, rozciągające się między malowniczymi stawami hodowlanymi w Gospodarstwie Rybackim Stawy.
Łowisko wędkarskie.

Przypisy

↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 130828
↑ Wieś Stawy w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2019-06-16] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1206 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .
↑ ^a ^b ^c TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-03-20].
↑ Jednostki organizacyjne gminy Imielno. Urząd Gminy Imielno. [dostęp 2015-03-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-11)].
↑ ^a ^b Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-03-20].
↑ Stawy 1(3), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 306 .
↑ SewerynS. Borkiewicz SewerynS., ZygmuntZ. Linowski ZygmuntZ., Monografia historyczna i gospodarcza powiatu jędrzejowskiego, Kielce: nakładem Związku Ziemian w Jędrzejowie, 1937, s. 77 [dostęp 2019-06-16] .
↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 6 [dostęp 2015-10-13] .

Linki zewnętrzne

Rezerwat archeologiczny - grodzisko, Stawy. zabytek.pl. [dostęp 2017-03-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-02)].

↑ Karolówka 2.), folwark, powiat jędrzejowski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 853 .

[prng-1] Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 130828

[pwl-2] Wieś Stawy w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2019-06-16] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[nsp-3] GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..

[poczta-4] Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1206 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22] .

[teryt-5] TERYT (Krajowy Rejestr Urzędowego Podziału Terytorialnego Kraju). Główny Urząd Statystyczny. [dostęp 2015-03-20].

[bip-6] Jednostki organizacyjne gminy Imielno. Urząd Gminy Imielno. [dostęp 2015-03-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-11)].

[teryt2-7] Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części. „Dziennik Ustaw”. Nr 29, poz. 200, s. 1867, 2013-02-15. Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji. [dostęp 2015-03-20].

[SgKP-8] Stawy 1(3), [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 306 .

[bor-9] SewerynS. Borkiewicz SewerynS., ZygmuntZ. Linowski ZygmuntZ., Monografia historyczna i gospodarcza powiatu jędrzejowskiego, Kielce: nakładem Związku Ziemian w Jędrzejowie, 1937, s. 77 [dostęp 2019-06-16] .

[zabytek-10] Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024, s. 6 [dostęp 2015-10-13] .

[11] Karolówka 2.), folwark, powiat jędrzejowski, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. III: Haag – Kępy, Warszawa 1882, s. 853 .

[2]

[3]

[4]

[5]

[1]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[1]