Stanisław Krynicki (wojskowy)
porucznik | |
Data i miejsce urodzenia |
5 maja 1889 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
18 września 1914 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1914 |
Formacja | |
Jednostki | |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Stanisław Krynicki, ps. „Tymkowicz” (ur. 5 maja 1889 we Czerniowcach, zm. 18 września 1914 pod Borusową) – porucznik Legionów Polskich, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari, „jeden z najukochańszych i najbliższych Komendanta”[1].
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się 5 maja 1889 w Czerniowcach, ówczesnej stolicy Księstwa Bukowiny, w rodzinie Karola, radcy c. k. Sądu Krajowego w Czerniowcach, a później radcy c. k. Wyższego Sądu Krajowego we Lwowie, i Franciszki z Wojnarowiczów[2][3][4]. Ukończył gimnazjum we Lwowie, tam też złożył egzamin dojrzałości. Ukończył studia na wydziale filozoficznym Uniwersytetu Lwowskiego. Należał do młodzieżowej organizacji socjalistycznej „Płomień”. Później był członkiem PPS i PPS-Demokratyczna Galicji i Śląska.
W 1909 wstąpił do Związku Walki Czynnej, a w 1910 do Związku Strzeleckiego „Strzelec”. Ukończył szkołę oficerską, zdał egzamin i otrzymał od Józefa Piłsudskiego jako jeden z 67 Znak oficerski „Parasol”. Był współorganizatorem oddziału żeńskiego Związku Strzeleckiego. Działał w redakcji wychodzącego od 1914 pisma „Strzelec”. Współpracował przy tworzeniu regulaminów strzeleckich. W latach 1913 – 1914 był adiutantem i sekretarzem Józefa Piłsudskiego[4].
Po wybuchu wojny jak prawie wszyscy członkowie Związku Strzeleckiego dołączył do oddziałów Piłsudskiego. Początkowo został komendantem etapu[5] w Krakowie. Gdy 16 sierpnia 1914 został utworzony Naczelny Komitet Narodowy Krynicki został skierowany do pracy w jego Departamencie Wojskowym. Kierownik Oddziału Techniczno-Bojowego Departamentu Wojskowego Sekcji Zachodniej Naczelnego Komitetu Narodowego w 1914[6].
10 września został skierowany do Kompanii Saperów Legionów Polskich. W czasie działań 1 pułku piechoty pod Borusową utonął w czasie poszukiwania brodu przez Wisłę. Został pochowany na cmentarzu parafialnym w Gręboszowie. Później przeniesiony na cmentarz wojenny nr 250 w tej samej miejscowości. Został pochowany w mogile zbiorowej z 17 innymi legionistami.
1 października 1936 w Dowództwie Okręgu Korpusu Nr VI we Lwowie Franciszka Malewska odebrała nadany jej bratu Order Wojenny Virtuti Militari wraz z legitymacją[7].
Ordery i odznaczenia
[edytuj | edytuj kod]- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 7697 – pośmiertnie 17 maja 1922[8][4][3]
- Krzyż Niepodległości – pośmiertnie 19 grudnia 1930 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[9][2]
- Znak oficerski „Parasol”
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Ś.p. Stanisław Tymkowicz-Krynicki. „Panteon Polski”. 1, s. 13, 1 listopada 1924. Lwów: Zarząd Okręgu Związku Legionistów Polskich we Lwowie.
- ↑ a b Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-10-23]..
- ↑ a b Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-10-23]..
- ↑ a b c Polak (red.) 1993 ↓, s. 104.
- ↑ Komendant etapu – stanowisko oficerskie – odpowiedzialny za całokształt działania obozu(koszar) stacjonujących w danym miejscu oddziałów.
- ↑ Dziennik Obwieszczeń Naczelnego Komitetu Narodowego. Sekcya Zachodnia, Kraków 24 sierpnia 1914 roku, rok I, nr 1, s. 4.
- ↑ Kolekcja ↓, s. 12.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 58 z 23 grudnia 1922, s. 962.
- ↑ M.P. z 1930 r. nr 300, poz. 423.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Krynicki (Tymkowicz-Krynicki) Stanisław. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.8-576 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-07-04].
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2022-01-19].
- L. Dubacki, Polski Słownik Biograficzny t. XV, 1970.
- Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792 – 1945. T. 2/2. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1993. ISBN 83-900510-0-1.
- Członkowie Związku Strzeleckiego (1910–1914)
- Członkowie Związku Walki Czynnej
- Ludzie urodzeni w Czerniowcach
- Ludzie związani ze Lwowem
- Odznaczeni Krzyżem Niepodległości
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni znakiem oficerskim tzw. „Parasolem”
- Oficerowie piechoty Legionów Polskich 1914–1918
- Urodzeni w 1889
- Urzędnicy Naczelnego Komitetu Narodowego (sekcja zachodnia)
- Zmarli przez utonięcie
- Zmarli w 1914
- Żołnierze Legionów Polskich polegli w I wojnie światowej
- Żołnierze I Brygady Legionów Polskich