Przejdź do zawartości

Stanisław Ehrlich

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Stanisław Ehrlich
Data i miejsce urodzenia

27 października 1907
Przemyśl

Data i miejsce śmierci

2 października 1997
Warszawa

profesor zwyczajny nauk prawnych
Specjalność: teoria państwa i prawa
Alma Mater

Uniwersytet Jagielloński

Uczelnia

Uniwersytet Łódzki

Uczelnia

Uniwersytet Warszawski

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Medal 10-lecia Polski Ludowej
Cytaty w Wikicytatach

Stanisław Ehrlich (ur. 27 października 1907 w Przemyślu, zm. 2 października 1997 w Warszawie) – polski prawnik, profesor nauk prawnych, nauczyciel akademicki, teoretyk państwa i prawa, profesor zwyczajny Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]
Grób Ehrlicha na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (2016)

Pochodził z żydowskiej, spolonizowanej rodziny o poglądach lewicowych[1]. Był synem adwokata Salomona Ehrlicha (1865–1919) i Klary z domu Ehrlich (1869–1942). Jego dziadek był właścicielem Domu Bankowego Jakub Ehrlich przy pl. Na Bramie w Przemyślu i uczestnikiem pierwszego zjazdu syjonistów w Bazylei[2]. Początkowe nauki pobierał w domu. W roku szkolnym 1916/1917 został zapisany do Szkoły Ludowej Czteroklasowej, w której ukończył klasę IV[3]. Przez następne osiem lat uczęszczał do Państwowego Gimnazjum II im. prof. K. Morawskiego, w którym w 1925 zdał maturę. W 1925 rozpoczął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, które w latach 1926–1929 kontynuował na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Równolegle studiował w Wyższej Szkole Nauk Politycznych, którą ukończył w 1929. W 1930 uzyskał stopień naukowy doktora prawa na Uniwersytecie Jagiellońskim na podstawie rozprawy Stanowisko prawne cudzoziemców we Francji. Przed wojną pracował w Prokuratorii Generalnej.

Po wybuchu II wojny światowej schronił się przed Niemcami w okupowanym przez ZSRR Lwowie. Od czerwca 1940 do czerwca 1941 docent prawa cywilnego Państwowego Uniwersytetu Lwowskiego im. Iwana Franki we Lwowie[4]. W latach 1943–1945 brał udział w działaniach bojowych jako oficer 3 Brygady Artylerii Haubic. Osiągnął stopień majora. W 1944 należał do korpusu oficerów polityczno-wychowawczych 1. Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki[5]. Był zastępcą dowódcy brygady do spraw politycznych[2].

Bezpośrednio po wojnie pracownik Uniwersytetu Łódzkiego, a następnie, od 1948, pracownik naukowo-dydaktyczny Uniwersytetu Warszawskiego[6]. Stał na czele Komitetu Uczelnianego PZPR na Uniwersytecie Warszawskim w 1950 roku[7]. Profesor nadzwyczajny UW od 1951 r., profesor zwyczajny od 1958 r. Kierował Katedrą Teorii Państwa i Prawa oraz istniejącą przez pewien czas Katedrą Prawa Radzieckiego. Był założycielem i wieloletnim redaktorem naczelnym miesięcznika „Państwo i Prawo”.

Początkowo marksista, stopniowo odchodził od dogmatycznego podejścia do nauki prawa. Był zwolennikiem interdyscyplinarności w badaniach zjawisk społecznych. Od lat sześćdziesiątych koncentrował się na badaniach pluralizmu[8].

Na przełomie lat 60. i 70. prowadził na Wydziale Prawa UW seminarium doktoranckie, w którym uczestniczyli m.in. Jarosław Kaczyński, Piotr Winczorek, Wojciech Sadurski, Maciej Łętowski, Marek Ostrowski i Bogusław Wołoszański[2]. Wypromował wielu doktorów, w tym Jarosława Kaczyńskiego[9].

23 sierpnia 1980 roku dołączył do apelu 64 uczonych, pisarzy i publicystów do władz komunistycznych o podjęcie dialogu ze strajkującymi robotnikami[10].

Zmarł w Warszawie, pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera A3 tuje-3-9)[11].

Wybrane publikacje

[edytuj | edytuj kod]
  • Zagadnienia praworządności (1945)
  • Ustrój Związku Radzieckiego, t. I–II, Warszawa 1954–1956,
  • Praworządność – Sejm (1956)
  • „Grupy nacisku” w społecznej strukturze kapitalizmu (1962)
  • Studia z teorii prawa (red., 1966)
  • Władza i interesy: studium struktury politycznej kapitalizmu (1967)
  • Wstęp do nauki o państwie i prawie (1970)
  • Oblicza pluralizmów (1980)
  • O polityczno-prawnych uwarunkowaniach procesów społeczno-gospodarczych (1980)
  • Dynamika norm. Podstawowe zagadnienia wiążących wzorców zachowania (1994)
  • Norma, grupa, organizacja (1997)

Ordery i odznaczenia

[edytuj | edytuj kod]

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Piotr Semka, „Od Żoliborza do stoczni”, [w:] Rzeczpospolita, dodatek „Plus Minus”, s. 22.
  2. ↑ a b c Maciej Łętowski: Kaczyński myśli Leninem?. wyborcza.pl, 12 marca 2016. [dostęp 2016-04-06].
  3. ↑ Zenon Andrzejewski, Rodem przemyślanin, umysłem świata obywatel Pogranicze 1997, nr 7, s. 10 [dostęp 2024-02-13].
  4. ↑ Adam Redzik Wydział Prawa Uniwersytetu Lwowskiego w latach 1939–1945.
  5. ↑ Andrzej Paczkowski, Trzy twarze Józefa Światły. Przyczynek do dziejów komunizmu w Polsce, Warszawa 2009, s. 65.
  6. ↑ Michał Wallner, Marek Jędrejek Klasycy politologii polskiej. psz.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2007-12-06)].
  7. ↑ Błażej Brzostek, Życie społeczne Uniwersytetu 1945–1989, [w:] Dzieje Uniwersytetu Warszawskiego po 1945. Warszawa 2016, s. 83.
  8. ↑ Adam Bosiacki, „Stanisław Ehrlich”, [w:] Profesorowie Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego 1808-2008, praca zbiorowa pod red. Grażyny Bałtruszajtys, Warszawa 2008, s. 223–224.
  9. ↑ Marek Henzler Doktorat premiera Kaczyńskiego; Polityka, 25 czerwca 2007.
  10. ↑ Apel (dokument KSS KOR, Archiwum Opozycji IV/04.05.43 [b.n.s.]).
  11. ↑ Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze [online] [dostęp 2019-11-14] (pol.).
  12. ↑ M.P. z 1947 r. nr 25, poz. 155 „za bohaterskie czyny i dzielne zachowanie się w walce z niemieckim najeźdźcą oraz za gorliwą pracę i sumienne wypełnianie obowiązków służbowych”.
  13. ↑ M.P. z 1954 r. nr 112, poz. 1588 „w 10 rocznicę Polski Ludowej za zasługi w pracy naukowej i dydaktycznej”.
  14. ↑ M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19 stycznia 1955 r. nr 0/201 - na wniosek Ministra Szkolnictwa Wyższego.

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Stanisław_Ehrlich&oldid=74205323”