Sport w Opolu

Osobny artykuł: Opole.

Sport w Opolu – Opole jest miastem z wysokimi walorami rekreacyjno-turystycznymi, który jest również bogaty w tradycje sportowe. Popularne dyscypliny sportowe w Opolu to m.in. piłka nożna, żużel, hokej na lodzie, piłka ręczna, podnoszenie ciężarów, kolarstwo.

Historia

Sport w Opolu zaczął pisać swoją historię jeszcze przed I wojną światową. W 1911 powstało Opolskie Towarzystwo Gimnastyczne Sokół, pierwszym prezesem klubu był Tadeusz Koraszewski. W Opolu urodzili się znani sportowcy reprezentujący Niemcy: lekkoatletka Lilo Peter i piłkarz ręczny Bernhard Kempa – prekursor rzutu na bramkę zw.Kempa-Trick^[1].

Po zakończeniu I wojny światowej reaktywowano działalność wielu organizacji sportowych. W 1921 utworzono Okręg Opolskiego Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół”, jednak jego rozwój został zatrzymany w wyniku górnośląskiego plebiscytu. Jednym z pierwszych klubów sportowych na Ziemi Opolskiej był założony w 1924 PKS Grudzice^[2]. W 1927 rozegrano pierwszy oficjalny mecz pomiędzy polskim i niemieckim zespołem. Wówczas to polski PKS Opole zremisowało FC Preussen z Opola 1:1. Niemieckie kluby w Opolu nie pozwalały na treningi na ich murawie. W 1930 w Opolu przy ul. Oleskiej został oddany do użytku pierwszy stadion sportowy, a także obok stadionu basen otwarty przy placu Róż.

Po zakończeniu działań wojennych w 1945 został założony w Opolu pierwszy klub sportowy po powrocie miasta na polską ziemię, ZZK Leopolia (dziś Kolejarz Opole), potem Leonard Olejnik założył Odrę Opole, potem powstał m.in.: Milicyjny Klub Sportowy (dziś Gwardia Opole) czy Lwowianka Opole^[3].

Na początku drugiej połowy lat 40. w Opolu najbardziej popularna była piłka ręczna, a w samym mieście aż sześć klubów posiadających sekcję tej dyscypliny sportu. Potem piłka ręczna przestała być popularna na rzecz piłki nożnej. W 1948 u doszło do połączenia Odry Opole z Chrobrym i Lwowianką, nazwa klubu została zmieniona na Budowlani (w 1958 wróciła do tradycyjnej nazwy).

Drugą poza piłką nożną popularną dyscypliną sportu był hokej na lodzie, której sekcja w Odrze Opole została założona w grudniu 1946 przez Ernesta Żołędziowskiego, który założył też sekcję pływacką Odry Opole^[4].

Początkowo miejscem treningów hokeistów Odry Opole był Staw Zamkowy przy ul. Barlickiego, później zawodnicy przenieśli się na korty tenisowe przy ul. Oleskiej, gdzie powstały dwa lodowiska: mniejsze przeznaczone dla mieszkańców i większe dla hokeistów^[4]. Na zimowych igrzyskach w Oslo 1952 miał miejsce pierwszy występ opolskich sportowców: do kadry zostali powołani hokeiści Odry Opole Zdzisław Trojanowski i Rudolf Czech. Większość hokeistów grało również w drużynie piłkarskiej Odry Opole.

W Melbourne 1956 na letnich igrzyskach olimpijskich po raz pierwszy wystąpił sportowiec z klubu opolskiego – lekkoatletka Budowlanych Opole Anna Wojtaszek, która po tych igrzyskach została w Australii i reprezentowała ten kraj na następnych igrzyskach. Na igrzyskach w Monachium 1972 opolscy sportowcy zdobyli pierwsze medale: złoto Zbigniew Gut – członek piłkarskiej kadry Kazimierza Górskiego, Stanisław Szozda i Edward Barcik zdobyli srebrny medal w kolarskim wyścigu drużynowym oraz brązowy Benedykt Kocot w tandemach w kolarstwie torowym.

W latach 70. narodziła się potęga sportu żużlowego. Zawodnicy Kolejarza Opole z sukcesami startowali na krajowych rozgrywkach. 2 września 1973 na Stadionie Śląskim zawodnik Kolejarza, Jerzy Szczakiel zdobył tytuł indywidualnego mistrza świata.

W latach 70. w Opolu narodziła się również potęga sekcji Odry Opole podnoszenia ciężarów, której zawodnicy z sukcesami reprezentowali miasto na zawodach krajowych i międzynarodowych.

Następne lata dla opolskiego sportu nie były zbyt udane. Z powodu problemów finansowych zlikwidowano wiele sekcji Odry Opole m.in. hokeja na lodzie, podnoszenia ciężarów. W 1989 założono klub podnoszenia ciężarów Budowlani Opole, którego zawodnicy również odnosili sukcesy. Sukcesy zaczęli również odnosić judocy AZS-u Opole.

Na początku XXI wieku z powodu problemów finansowych rozwiązano wiele klubów sportowych m.in.: Odra Opole, Orlik Opole, Agra-Marioss Opole.

Aktywne kluby sportowe w Opolu

Klub	Rok założenia	Sekcje
AZS Opole	1966	koszykówka, siatkówka, kajakarstwo, lekkoatletyka, short track
Budowlani Opole	1989	podnoszenie ciężarów
Capoeira Porto de Minas	1990	capoeira
CPPA Opole	2004	capoeira
Forca Brava Opole	2008	jiu-jitsu
Groszmal Opole	1994	piłka nożna
Grudzice Opole	1987	piłka nożna
Gwardia Opole	1945	piłka ręczna, judo, MMA
HK Opole	2020	hokej na lodzie
Kolejarz Opole	1957	żużel
LKS Ziemia Opolska		kolarstwo
Lutadores Opole	2002	MMA
MOS Opole	1997	piłka ręczna, siatkówka, koszykówka, lekkoatletyka, kajakarstwo, tenis stołowy, badminton, strzelectwo, sporty siłowe, pływanie
Odra Opole	1945	piłka nożna
Opolski Klub Karate Kyokushin	1988	kyokushin
Opolski Klub Rowerowy		kolarstwo
Orlik Opole	1998	hokej na lodzie
OTK Opole		kajakarstwo
Piast Opole		łyżwiarstwo figurowe
Piruette Opole	2005	łyżwiarstwo figurowe
Rodło Opole	1996	piłka nożna
Sagat Gym Opole	2012	boks tajski
SMS LO2 Opole		siatkówka kobiet
Sparta Opole		piłka nożna
Tempo Opole	1996	piłka nożna
Trolik Opole	2001	unihokej
Unia Opole	1996	piłka nożna kobiet
Versus Opole		futsal
Vetrim Opole		strzelectwo
Wiking Opole	2000	piłka nożna
Wolverines Opole	2011	futbol amerykański
Zryw Opole		piłka nożna, pływanie

Sport w Opolu według dyscyplin sportowych

Piłka nożna

Odra Opole

Osobny artykuł: Odra Opole.

Najbardziej utytułowanym klubem piłkarskim w Opolu jest Odra Opole. Klub rozegrał w swojej historii 22 sezony w Ekstraklasie. W sezonie 1963/64 zajął trzecie miejsce w I lidze – najwyższe do tej pory w historii swoich występów w ekstraklasie. Klub ma na swoim koncie również Puchar Ligi Polskiej zdobyty w edycji 1977 oraz pięciokrotnie dotarł do półfinału Pucharu Polski (1955, 1962, 1967, 1981, 2001).

Najwybitniejszymi zawodnikami Odry Opole byli: Engelbert Jarek, Norbert Gajda, Konrad Kornek, Henryk Szczepański, Henryk Brejza, Bernard Blaut, Antoni Kot, Bohdan Masztaler, Zbigniew Gut, Wojciech Tyc, Zbigniew Kwaśniewski, Józef Młynarczyk, Roman Wójcicki, Józef Adamiec. Barwy Odry Opole reprezentowali również tacy piłkarze jak: Alfons Kania, Ryszard Wrzos, Henryk Prudło, Zbigniew Bania, Zygfryd Blaut, Wiesław Łucyszyn, Józef Zwierzyna, Ryszard Dziadek, Karol i Edward Kotowie, Andrzej Krupa, Józef Klose, Bogdan Harańczyk, Franciszek Rokitnicki, Wiesław Korek, Alfred Bolcek, Paweł Król, Dariusz Wolny, Adam Ledwoń, Józef Żymańczyk, Maciej Michniewicz, Tomasz Copik.

Juniorzy Odry Opole są bardziej utytułowani: mistrzostwo Polski juniorów U-19 (1972), wicemistrzostwo Polski juniorów U-19 (1968, 1976, 1981) oraz brązowy medal mistrzostw Polski juniorów U-19 (1984).

Sezon	Miejsce	M	Z	R	P	BZ	BS	/−	Pkt
1953	11/12	22	4	8	10	25	38	-13	16
1956	7/12	22	8	4	10	34	41	-10	20
1957	10/12	22	8	2	12	27	48	-21	18
1958	11/12	22	7	4	11	23	36	-10	18
1960	4/12	22	10	7	5	43	28	15	27
1961	6/14	26	9	10	7	51	35	16	28
1962	4/14	14	7	2	5	18	12	6	14
1962/1963	5/14	26	12	5	9	29	27	2	29
1963/1964	3/14	26	12	7	7	42	31	11	31
1964/1965	10/14	26	8	8	10	26	35	-9	24
1965/1966	13/14	26	7	6	13	26	40	-14	20
1967/1968	10/14	26	7	9	10	20	33	-13	23
1968/1969	9/14	26	8	8	10	28	33	-5	24
1969/1970	13/14	26	6	9	11	22	36	-14	21
1971/1972	7/14	26	9	9	8	25	27	-2	27
1972/1973	14/14	26	3	12	11	21	36	-15	18
1973/1974	15/16	30	6	12	12	25	37	-12	24
1976/1977	12/16	30	8	10	12	36	39	-3	26
1977/1978	6/16	30	13	4	13	35	31	4	30
1978/1979	5/16	30	14	6	10	42	28	14	34
1979/1980	9/16	30	10	11	9	21	26	-5	31
1980/1981	16/16	30	6	6	18	26	43	-17	26

Unia Opole

Osobny artykuł: Unia Opole.

Drugim obok Odry Opole odnoszącym sukcesy klubem piłkarskim z Opola jest kobiecy klub Unia Opole. Założony w 1996 przez początkowo był męskim i wojskowym klubem sportowym. Po roku gry w B klasie męska drużyna została rozwiązana ze względu na rezygnację większości zawodników z gry w piłkę z powodu zaangażowania ich w pomoc w usuwaniu skutków powodzi.

Kobieca drużyna została powołana w 2001 przez trenera Andrzeja Mazurka, który uczynił to na prośbę swojej córki. Piłkarki Unii Opole dwa razy do tej pory grały w I lidze: w sezonie 2009/2010, 2010/2011, dwukrotnie docierały do 1/8 finału Pucharu Polski (2007/2008, 2008/2009). W sezonie 2010/2011 piłkarki Unii zostały mistrzynami Polski w futsalu.

Pozostałe kluby piłkarskie

Groszmal Opole – założony w 1994, obecnie gra w Klasie B
LZS Grudzice – założony w 1987, obecnie gra w Klasie B
Rodło Opole – założony w 1996, obecnie gra w Klasie A
Sparta Opole
Tempo Opole – założony w 1996, obecnie gra w Klasie B
Wiking Opole – założony w 2000
Zryw Opole

Hokej na lodzie

Opolski hokej na lodzie przez wiele lat reprezentowała hokejowa drużyna Odry Opole, przez wiele sezonów grająca w II lidze. W klubie tym grali m.in. olimpijczycy z Oslo 1952 – Zdzisław Trojanowski, Rudolf Czech a także m.in. Zbigniew Strociak, Stanisław Smajda. Drużyna hokejowa Odry Opole rozpadła się z powodu problemów finansowych pod koniec lat 80.

Orlik Opole

Osobny artykuł: Orlik Opole.

W 2001 roku powstał klub mający na celu kontynuować tradycję hokejowej Odry Opole, Orlik Opole. W sezonie 2002/2003 Orlik Opole wywalczył historyczny awans do hokejowej ekstraklasy. W swoim pierwszym w historii sezonie ekstraklasy 2003/2004 Orlik Opole zajął 5. miejsce. Jednak klub został rozwiązany z powodu problemów finansowych, potem reaktywowany w 2005 roku. Ponownie występowała w najwyższej klasie rozgrywkowej w latach.

Sezon	Miejsce	Sezon zasadniczy												Faza play-off
Sezon	Miejsce	M	Z	R	P	ZpD	ZpK	PpD	PpK	BZ	BS	/−	Pkt	M	Z	R	P	ZpD	ZpK	PpD	PpK	BZ	BS	/−
2003/2004	5/8	28	10	0	18	0	0	0	0	85	119	-34	30	7	4	0	2	0	1	0	0	25	24	1
2014/2015	7/10	48	21	0	20	5	0	2	0	151	139	12	75	3	0	0	3	0	0	0	0	4	11	-7
2015/2016	8/12	42	25	0	14	1	1	1	0	192	135	57	79	3	0	0	3	0	0	0	0	7	22	-15
2016/2017	5/11	40	12	0	19	1	3	3	2	113	127	-14	49	5	1	0	4	0	0	0	0	15	22	-7
2017/2018	7/11	38	13	0	17	4	2	1	1	118	107	11	53	4	0	0	4	0	0	0	0	2	23	-21
2018/2019	10/12	42	5	0	30	3	1	3	0	94	210	-116	26	5	1	0	4	0	0	0	0	16	23	-7^[5]

HK Opole

Osobny artykuł: HK Opole.

10 sierpnia 2020 roku z inicjatywy korporacji Hockey Holdings Group, której prezesem zarządu jest amerykański przedsiębiorca polskiego pochodzenia – Joe Kolodziej, powstał klub hokejowy pn. HK Opole, którego Kołodziej został prezesem oraz do którego sprowadził sztab szkoleniowy i zawodników głównie z Ameryki Północnej^[6]^[7].

Sezon	Miejsce	Sezon zasadniczy													Faza play-off
Sezon	Miejsce	M	Z	R	P	ZpD	ZpK	PpD	PpK	BZ	BS	/−	Pkt		M	Z	R	P	ZpD	ZpK	PpD	PpK	BZ	BS	/−
2020/2021	/12

Żużel

Osobny artykuł: Kolejarz Opole.

Jedynym przedstawicielem żużla w Opolu jest Kolejarz Opole. Kolejarz Opole powstał w 1957 w wyniku przekształcenia z Leopolii Opole^[3]. Zespół zadebiutował w rozgrywkach ligowych w sezonie 1961.

W ekstralidze Kolejarz Opole spędził 15 sezonów. Najwyższe miejsce w swojej historii występów w ekstralidze Kolejarz zajął w sezonie 1970, gdy zespół prowadzony przez Jana Stormowskiego zakończył rozgrywki na 3. miejscu. Najwybitniejszym zawodnikiem Kolejarza jest Jerzy Szczakiel – pierwszy polski indywidualny mistrz świata na żużlu z 1973. Inni znani zawodnicy to m.in. Stanisław Skowron, Zygfryd Friedek, Leonard Raba, Gerard Stach, Wojciech Załuski.

Sezon	Miejsce	M	Z	R	P	Pkt
1970	3/8	14	7	1	6	15
1971	5/8	14	7	0	7	14
1972	6/8	14	5	1	8	11
1973	8/8	14	3	2	9	8
1975	4/8	14	7	0	7	14
1976	4/10	18	8	1	9	17
1977	5/10	18	10	0	8	20
1978	9/10	18	5	0	13	10
1981	6/10	18	9	0	9	18
1982	4/10	18	10	0	8	20
1983	6/10	18	8	0	10	16
1984	6/10	18	9	0	9	18
1985	9/10	18	3	2	13	8
1986	10/10	18	3	0	15	6
1988	10/10	18	1	2	15 (7)	-3

Podnoszenie ciężarów

Opole od wielu lat jest stolicą polskiej sztangi. Reprezentanci Odry Opole, potem Budowlanych Opole odnosili sporo sukcesów na zawodach krajowych i międzynarodowych. Znani sztangiści to: Stefan Leletko, Bernard Piekorz, Wiesław Pawluk, Andrzej Piotrowski, Tadeusz Rutkowski, Piotr Krukowski, Krzysztof Siemion, Sergiusz Wołczaniecki, Grzegorz Kleszcz, Szymon Kołecki, Andrzej Kozłowski, Paweł Najdek, Krzysztof Szramiak, Bartłomiej Bonk.

Kolarstwo

W Opolu istnieją dwa kluby kolarskie: LKS Ziemia Opolska, Opolski Klub Rowerowy. Reprezentanci LKS-u z sukcesami startowali na zawodach krajowych i międzynarodowych: Stanisław Szozda, Edward Barcik, Benedykt Kocot, Joachim Halupczok.

Opole było wielokrotnie organizatorem etap wyścigów kolarskich m.in. Wyścigu Pokoju^[8], Tour de Pologne.

Piłka ręczna

Osobny artykuł: Gwardia Opole.

Wybitnym przedstawicielem tego sportu w Opolu jest Gwardia Opole. Gwardia Opole po raz pierwszy awansowała do ekstraklasy w 1962. Czterokrotnie zajmowała w niej czwarte miejsce. Wielu zawodników tego klubu było reprezentantami Polski m.in.: Jerzy Klempel, Andrzej Banek, Ryszard Konfisz, Piotr Kulik, Paweł Malaka, Andrzej Sokołowski, Piotr Czaczka, Arkadiusz Błacha, Adam Malcher.

Siatkówka

Na początku lat 50. w Opolu istniała kobieca drużyna Odry Opole, która grała w I i II lidze^[9]. Obecnie klubami siatkarskimi w Opolu są AZS Uni Opole i AZS Opole.

Sport zimowe

Kluby w Opolu mającą u siebie sekcję sportów zimowych to: AZS Opole, Piast Opole, Piruette Opole.

Judo

W Opolu również trenowali judocy Gwardii Opole, którzy z sukcesami startowali na zawodach krajowych i międzynarodowych m.in.: Beata Kucharzewska, Jolanta Wojnarowicz, Katarzyna Pułkośnik, Tomasz Kowalski, Urszula Sadkowska, Agata Ozdoba.

Strzelectwo

Sekcja strzelectwa w Opolu ma Gwardia Opole, z której pochodzą również medaliści mistrzostw świata i Europy m.in.: Eugeniusz Pędzisz, Wojciech Kurpiewski.

Sport walki

Kluby

Forca Brava Opole – brazylijskie jiu-jitsu
Lutadores Opole – MMA
Sagat Gym Opole – boks tajski
Opolski Klub Karate Kyokushin – kyokushin
Capoeira Porto de Minas – capoeira
CPPA Opole – capoeira
Gwardia Opole – judo, MMA

Sport wodne

Kluby

OTK Opole – kajakarstwo
Międzyszkolny Klub Sportowy „Zryw” Opole – pływanie

Mistrzowie z Opola

Mistrzowie Polski

Judo
- Beata Kucharzewska – (1995–1997)
- Jolanta Wojnarowicz – (2002)
- Katarzyna Pułkośnik – (2005)
- Tomasz Kowalski – (2005, 2008, 2010)
- Urszula Sadkowska – (2008–2010)
- Agata Ozdoba – (2011)

Kajakarstwo
- Robert Chwiałkowski – (1986,1987)

Kolarstwo
- Edward Barcik – (1970–1971, 1974)
- Stanisław Szozda – (1971–1973, 1974)
- Joachim Halupczok – (1989)
- Benedykt Kocot – (1972, 1976–1977, 1979–1980)

Lekkoatletyka
- Anna Brzezińska – (1993)

Podnoszenie ciężarów

Strzelectwo
- Eugeniusz Pędzisz
- Wojciech Kurpiewski

Medaliści Igrzysk Olimpijskich

11 opolan zdobyło łącznie 13 medali, w tym 1 złoty, 7 srebrnych i 5 brązowych.

Medalista	Dyscyplina	Igrzyska
Zbigniew Gut	piłka nożna	Monachium 1972
Edward Barcik Stanisław Szozda	kolarstwo szosowe	Monachium 1972
Stanisław Szozda	kolarstwo szosowe	Montreal 1976
Piotr Jabłkowski	szemierka	Moskwa 1980
Joachim Halupczok	kolarstwo szosowe	Seul 1988
Krzysztof Siemion	podnoszenie ciężarów	Barcelona 1992
Szymon Kołecki	podnoszenie ciężarów	Sydney 2000
Bartłomiej Bonk	podnoszenie ciężarów	Londyn 2012^[10]
Benedykt Kocot	kolarstwo torowe	Monachium 1972
Tadeusz Rutkowski	podnoszenie ciężarów	Montreal 1976
Tadeusz Rutkowski	podnoszenie ciężarów	Moskwa 1980
Sergiusz Wołczaniecki	podnoszenie ciężarów	Barcelona 1992

Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji

W 2006 w miejsce Miejskiego Zarządu Ośrodka Rekreacji w Opolu został powołany Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji, którego celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkańców Opola w zakresie sportu, rekreacji, turystyki, a także organizowanie imprez sportowych, rekreacyjnych, widowiskowych oraz zarządzanie obiektami sportowymi.

Dane adresowe:

Nazwa: Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji w Opolu
Adres: ul. Barlickiego 13, 45-083 Opole

Obiekty sportowe

Stadion Odry Opole
Hala Okrąglak
Lodowisko Toropol
Stadion im. Opolskich Olimpijczyków w Opolu
Centrum Sportu w Opolu
Stadion żużlowy Kolejarza
Hala Gwardii im. Jerzego Klempela w Opolu
Basen przy pl. Róż
Kryta pływalna Akwarium
Korty tenisowe przy ul. Oleskiej
Skatepark
Hipodrom Ostrogi (Opole – Bierkowice)

Orliki 2012

Kompleks boisk Orlik 2012 ul. Bielska
Kompleks boisk Orlik 2012 ul. Czaplaka