Spikule

Spikule (łac. spicula, l.mn. spiculae)^[1] – termin z anatomii zwierząt stosowany w różnych znaczeniach:

zwykle oznacza twarde, igłokształtne struktury^[2],
bardzo drobny, igłowaty, ostry wyrostek^[3],
u gąbek spikule^[4], nazywane również sklerytami, to igły budujące szkielet gąbek. U gąbek wapiennych zbudowane są z węglanu wapnia (CaCO₃), u niewapiennych z tlenku krzemu (SiO₂). Są spajane substancją białkową przypominającą kolagen, zwany sponginą. Wytwarzane są przez specjalne komórki – skleroblasty. Ze względu na ogromną różnorodność kształtów igieł dzieli się je na jednoosiowe, trójosiowe, czteroosiowe i wieloosiowe, ze względu na wielkość występują megaskleryty (duże) i mikroskleryty (małe). Kształt igieł pomaga w określeniu gatunku danej gąbki.
u nicieni spikule to narząd kopulacyjny^[4],
żądło^[3],
pokładełko^[3],
u igłoskórych (mięczaki) – różnorodnego kształtu zmineralizowane struktury położone w oskórku płaszcza.

Zobacz też

↑ Dictionary.com | Meanings & Definitions of English Words [online], Dictionary.com [dostęp 2023-11-18] (ang.).
↑ Janet Moore: Wprowadzenie do zoologii bezkręgowców. Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2011. ISBN 978-83-235-0503-7.
↑ ^a ^b ^c Józef Razowski: Słownik entomologiczny. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1987. ISBN 83-01-07907-X.
↑ ^a ^b Zoologia : bezkręgowce. T. 1. Red. nauk. Czesław Błaszak. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 731. ISBN 978-83-01-16108-8.