Smukwa kosmata
Smukwa kosmata, smukwa okazała (Scolia hirta) – gatunek uskrzydlonego owada z rodziny smukwowatych (Scolidae).
Rozmieszczenie geograficzne
[edytuj | edytuj kod]Gatunek palearktyczny. Stwierdzany od zachodniej Europy do środkowej Azji. Występuje rzadko na terenie całej Polski.
Siedlisko
[edytuj | edytuj kod]Stanowiska suche i nasłonecznione, również o skąpej roślinności np.: wydmy, murawy kserotermiczne.
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Imago uskrzydlone o długości 12-25mm. Ciało czarne, błyszczące z szerokimi żółtymi przepaskami na 2 i 3 rzadziej na 4 pierścieniu odwłoka. Skrzydła czarnobrązowe o niebieskawym połysku. Czułki grube, słabo buławkowate. Na całym ciele nastroszone owłosienie.
Gatunek trudny do pomylenia z innym. Podobnym jest smukwa czteroplamkowa (Scolia quadripunctata) jednak różniąca się obecnością czterech plam na odwłoku.
Cykl rozwojowy i aktywność
[edytuj | edytuj kod]Imago daje się obserwować na kwiatach, szczególnie na niebieskich i fioletowych. Okres najintensywniejszych lotów przypada od lipca do września.
Smukwa jest gatunkiem pasożytniczym. Samica składa jaja na larwach innych owadów, które odnajduje w glebie. Żywicielami rozwijającej się larwy smukwy bywają osobniki z rodziny żukowatych (Scarabaeidae) np.: nierówienki (Anomala), kwietnice (Potosia, np. kwietnica okazała), kruszczyce (Cetonia), kosmatki (Epicometes). Samica przed złożeniem jaja paraliżuje larwę żywicielską przez użądlenie. Larwa po wykluciu zjada ciało sparaliżowanej larwy chrząszcza w przeciągu 5-8 dni, potem kończy żerowanie i tworzy beczułkowaty kokon o wymiarach 22 × 8 mm[1].
Zagrożenie i ochrona
[edytuj | edytuj kod]W związku z zanikaniem siedlisk w Polsce uznana za narażoną na wyginięcie (VU).
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Józef Banaszak , Scolia hirta Schrank, 1781 Smukwa kosmata, „Polska Czerwona Księga Zwierząt. Bezkręgowce.” .
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Bellmann H., 2005 Błonkówki.Pszczoły, osy, mrówki środkowej Europy. Multico