Sit Gerarda

Sit Gerarda
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	wiechlinowce
Rodzina	sitowate
Rodzaj	sit
Gatunek	sit Gerarda
	Nazwa systematyczna
	Juncus gerardi Loisel.; J. Bot. (Desvaux) 2:284. 1809
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons

Sit Gerarda (Juncus gerardi) – gatunek rośliny z rodziny sitowatych. Zasięg obejmuje całą Europę, północną Afrykę, zachodnią i środkową Azję, Amerykę Północną po południowe USA. Zawleczony został także na Australię i Nową Zelandię^[3]. W Polsce jest gatunkiem rzadkim; rośnie głównie na wybrzeżu^[4].

Morfologia

Łodyga: Spłaszczona, do 30 cm wysokości, z jednym kolankiem i jednym liściem.
Liście: Do 1 mm szerokości.
Kwiaty: Do 4 mm długości, zebrane w szczytową, rozpierzchłą rozrzutkę. Pylnik 3 razy dłuższy od nitki pręcika. Szyjka słupka długości zalążni. Podsadka krótsza od kwiatostanu. Działki kielicha jednakowe, tępe, rdzawe, zielone na grzbiecie^[5].
Owoc: Eliptyczna torebka długości działek.

Biologia i ekologia

Bylina, hemikryptofit, halofit. Rośnie na solniskach. Kwitnie od czerwca do sierpnia. Gatunek charakterystyczny związku Armerion maritimae i zespołów: Juncetum gerardi oraz Triglochino-Glaucetum maritimae^[6]. Liczba chromosomów 2n = około 80-84^[7].

Zmienność

Gatunek zróżnicowany na trzy podgatunki^[8]:

Juncus gerardii subsp. atrofuscus (Rupr.) Printz – północna Europa
Juncus gerardii subsp. gerardii – cały zasięg gatunku
Juncus gerardii subsp. montanus Snogerup – Maroko i Hiszpania

Zagrożenia i ochrona

Roślina umieszczona na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski (2006, 2016)^[9]^[10] w grupie gatunków narażonych na wyginięcie (kategoria zagrożenia VU).

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-11-19] (ang.).
↑ ^a ^b Taxon: Juncus gerardi. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2010-11-19]. (ang.).
↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając (red.) i inni, Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .
↑ Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B. Rośliny polskie. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969.
↑ WładysławW. Matuszkiewicz WładysławW., Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, ISBN 83-01-13520-4, OCLC 749271059 .
↑ Juncus gerardii na Flora of North America [dostęp 2013-12-03].
↑ Juncus gerardii na eMonocot [dostęp 2013-12-03]
↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-11-19] (ang.).

[grin-3] Taxon: Juncus gerardi. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2010-11-19]. (ang.).

[4] Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając (red.) i inni, Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .

[5] Szafer W., Kulczyński S., Pawłowski B. Rośliny polskie. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa 1969.

[6] WładysławW. Matuszkiewicz WładysławW., Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2001, ISBN 83-01-13520-4, OCLC 749271059 .

[7] Juncus gerardii na Flora of North America [dostęp 2013-12-03].

[8] Juncus gerardii na eMonocot [dostęp 2013-12-03]

[9] Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.

[10] Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]