Przejdź do zawartości

Santol malajski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Santol malajski
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

mydleńcowce

Rodzina

meliowate

Rodzaj

santol

Gatunek

santol malajski

Nazwa systematyczna
Sandoricum koetjape (Burm.f.) Merr.
Philipp. J. Sci., C 7: 237 (1912)[3]
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Santol malajski (Sandoricum koetjape (Burm.f.) Merr.) – gatunek drzewa z rodziny meliowatych. Pochodzi z Południowo-Wschodniej Azji i powszechnie uprawiany na tym obszarze. Międzynarodowa nazwa handlowa santol wywodzi się z filipińskiego języka tagalog.

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Pokrój
Drzewo osiągające do 40 m wysokości. Rozłożyste korzenie szkarpowe. Korona gęsta, cylindryczna.
Liście
Skórzaste, trójlistkowe, długości do 25 cm, z wierzchu ciemniejsze, błyszczące.
Kwiaty
Zielonkawe, zebrane w drobnych gronach.
Owoce
Duża żółtobrązowa jagoda. Skórka omszona, miąższ białawy. Owoce występują w dwóch odmianach, żółtej i czerwonej. W smaku bywają kwaśne lub słodkie. Jadalna jest również skórka.

Zastosowanie

[edytuj | edytuj kod]
  • Gatunek sadzony jest w Azji i Oceanii jako drzewo owocowe.
  • Z osnówek nasion robi się soki i przeciery.
  • Terpenoidy otrzymywane z kory, liści i korzeni (sandoricin oraz koetjapik) wykorzystywane do produkcji leków przeciwnowotworowych[5].
  • Z drewna wykonuje się kecapi, tradycyjne instrumenty muzyczne.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2012-12-19] (ang.).
  3. a b Sandoricum koetjape (Burm.f.) Merr.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-03-19].
  4. Sandoricum koetjape, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  5. Jolanta i Karol Węglarscy: Użyteczne rośliny tropików. Szkice etnobotaniczne. Poznań: Bogucki Wydawnictwo naukowe, 2008, s. 271. ISBN 978-83-61320-17-3.

Bibliografia

[edytuj | edytuj kod]
  • Jolanta i Karol Węglarscy: Użyteczne rośliny tropików. Szkice etnobotaniczne. Poznań: Bogucki Wydawnictwo naukowe, 2008. ISBN 978-83-61320-17-3..

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]