Przejdź do zawartości

Sławomir Skrzypek

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Sławomir Skrzypek
Ilustracja
Sławomir Skrzypek podczas Światowego Forum Ekonomicznego 2008 w Turcji
Pełne imię i nazwisko

Sławomir Stanisław Skrzypek

Data i miejsce urodzenia

10 maja 1963
Katowice

Data i miejsce śmierci

10 kwietnia 2010
Smoleńsk

Prezes Narodowego Banku Polskiego
Okres

od 11 stycznia 2007
do 10 kwietnia 2010

Poprzednik

Leszek Balcerowicz

Następca

Piotr Wiesiołek (p.o.)

Odznaczenia
Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Wolności i Solidarności Odznaka honorowa „Za zasługi dla bankowości Rzeczypospolitej Polskiej” Zasłużony dla Warszawy
Multimedia w Wikimedia Commons
Cytaty w Wikicytatach

Sławomir Stanisław Skrzypek (ur. 10 maja 1963 w Katowicach, zm. 10 kwietnia 2010 w Smoleńsku) – polski inżynier, ekonomista, w latach 2002–2005 zastępca prezydenta m.st. Warszawy, w latach 2007–2010 prezes Narodowego Banku Polskiego.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]

Okres PRL

[edytuj | edytuj kod]

W czasach licealnych i studenckich był związany z Konfederacją Polski Niepodległej[1]. Po 13 grudnia 1981 nawiązał współpracę z Adamem Słomką, m.in. wspólnie z nim drukował wydawnictwa podziemne KPN. W 1982 za prowadzoną działalność został na pół roku tymczasowo aresztowany[2]. W marcu 1985 został powołany na przewodniczącego V Obszaru KPN (śląsko-dąbrowskiego) w związku z aresztowaniem Adama Słomki, po zwolnieniu tegoż pozostał koordynatorem struktur ugrupowania.

W trakcie studiów zaangażował się także w działalność opozycyjnego Niezależnego Zrzeszenia Studentów[3].

Wykształcenie

[edytuj | edytuj kod]

Ukończył VIII Liceum Ogólnokształcące im. Wilhelma Piecka w Katowicach[4]. Był absolwentem studiów w zakresie inżynierii lądowej na Wydziale Budownictwa Politechniki Śląskiej w Gliwicach (obronił pracę magisterską zatytułowaną Budowa mostów kolejowych z betonu sprężonego[5]).

W 1997 uzyskał dyplom MBA na University of Wisconsin-La Crosse w La Crosse z rozszerzonym programem w zakresie finansów oraz dyplom Business Management na Uniwersytecie Georgetown. Do Stanów Zjednoczonych wysłał go w 1995 odchodzący z urzędu prezes NIK, Lech Kaczyński. Swój dyplom nostryfikował jako równoważny z magisterskim w Szkole Głównej Handlowej w Warszawie. W trakcie pobytu w USA odbył również praktyki w biurze kongresmena w Kongresie Stanów Zjednoczonych w Waszyngtonie (praca legislacyjna w zakresie bankowości i finansów) oraz w Misji Polskiej przy ONZ w Nowym Jorku.

Ponadto ukończył studia podyplomowe na Akademii Ekonomicznej w Krakowie w zakresie zarządzania aktywami i pasywami w polskim systemie bankowym oraz studia podyplomowe na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, a także Advanced Management Program w IESE Business School i kurs doradców inwestycyjnych[6][7].

Działalność zawodowa do 2007

[edytuj | edytuj kod]

W latach 1993–1997 pracował w Najwyższej Izbie Kontroli, w której zajmował się kontrolą finansową struktur administracji rządowej i samorządowej oraz sektora bankowego. Następnie do 2000 pełnił funkcję zastępcy prezesa zarządu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie. Od maja 2001 do stycznia 2002 był członkiem zarządu PKP S.A., odpowiedzialnym za restrukturyzację i nadzór właścicielski. Od listopada 2002 przez trzy lata pełnił funkcję zastępcy Lecha Kaczyńskiego, gdy ten sprawował urząd Prezydenta m.st. Warszawy. Jako wiceprezydent Warszawy odpowiadał m.in. za politykę finansową, inwestycje i nadzór właścicielski[8].

Pełnił także funkcje wiceprzewodniczącego rady nadzorczej Banku Ochrony Środowiska, przewodniczącego rad nadzorczych Mielec-Diesel-Gaz, PTE EPOKA, Telekomunikacji Kolejowej, sekretarza rady nadzorczej IX NFI im. E. Kwiatkowskiego, zasiadał w radzie nadzorczej spółki akcyjnej Dom Maklerski Banku Ochrony Środowiska. Był także przewodniczącym rad nadzorczych: Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Banku Pocztowego, a od maja 2006 – Telewizji Polskiej (do 2007).

20 grudnia 2005 został powołany na stanowisko wiceprezesa zarządu PKO BP, a od 29 września 2006 do 9 stycznia 2007 pełnił obowiązki prezesa zarządu PKO BP.

Prezes Narodowego Banku Polskiego

[edytuj | edytuj kod]
Grób Sławomira Skrzypka na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (2011)

3 stycznia 2007 Sławomir Skrzypek został ogłoszony kandydatem prezydenta Lecha Kaczyńskiego na stanowisko prezesa Narodowego Banku Polskiego. 10 stycznia został wybrany przez Sejm (głosami posłów Prawa i Sprawiedliwości, Samoobrony i LPR) stosunkiem głosów 239:202 przy 1 głosie wstrzymującym się. Następnego dnia został zaprzysiężony, obejmując ten urząd[9]. Wybór Sławomira Skrzypka wywołał krytyczne głosy opozycji, części mediów i ekonomistów, wskazujących na brak dorobku naukowego, wykształcenia ekonomicznego i niewielkie doświadczenie bankowe[10].

Między lutym a marcem 2008 był członkiem Komisji Nadzoru Finansowego jako przedstawiciel NBP[11].

Magazyn „Global Finance” wyróżnił go w 2009 za trafną prognozę dotyczącą inflacji[12][13]. W tym samym roku przyznano mu Specjalną Perłę Honorową[14].

W sierpniu 2009 Sąd Rejonowy w Poznaniu skazał Jana Winieckiego na karę grzywny w procesie karnym wytoczonym z oskarżenia prywatnego przez Sławomira Skrzypka w związku z felietonem, w którym oskarżony kwestionował jego wykształcenie i kompetencje do zajmowania stanowiska prezesa NBP[15]. Przedmiotowy wyrok został uchylony do ponownego rozpoznania w styczniu 2010 decyzją Sądu Okręgowego w Poznaniu[16]. W lipcu 2012 w pierwszej instancji wobec Jana Winieckiego ponownie zapadł nieprawomocny wyrok skazujący[17]. W wyniku postępowania odwoławczego w lutym 2013 wyrok ten został uchylony, a postępowanie karne prawomocnie umorzone z uwagi na znikomą społeczną szkodliwość czynu[18].

W listopadzie 2009 z jego inicjatywy Narodowy Bank Polski pozwał Stefana Niesiołowskiego za wypowiedź, w której ten nazwał Sławomira Skrzypka karnym funkcjonariuszem PiS, który dostał zadanie od Jarosława Kaczyńskiego, dlatego szkodzi rządowi i ministerstwu finansów[19].

Na początku 2010 doszło do sporu pomiędzy NBP i rządem. Sławomir Skrzypek stał na stanowisku, że należy zrezygnować z odnowienia elastycznej linii kredytowej z Międzynarodowego Funduszu Walutowego, odmienne stanowisko prezentował premier Donald Tusk[20][21]. Kolejny prezes NBP Marek Belka, wkrótce po zaprzysiężeniu złożył wniosek o przedłużenie tego dostępu[22].

Sławomir Skrzypek zginął w trakcie kadencji w katastrofie polskiego samolotu Tu-154M w Smoleńsku 10 kwietnia 2010 w drodze na obchody 70. rocznicy zbrodni katyńskiej[23]. Jego pogrzeb odbył się 19 kwietnia tego samego roku w kościele św. Krzyża w Warszawie z udziałem przedstawicieli najwyższych władz państwowych. Został pochowany z honorami wojskowymi w Kwaterze Smoleńskiej na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie[24].

Życie prywatne

[edytuj | edytuj kod]

Był żonaty z Dorotą Skrzypek[25]. Miał troje dzieci – dwóch synów i córkę[26].

Odznaczenia i upamiętnienie

[edytuj | edytuj kod]

16 kwietnia 2010 został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski[27]. W 2010 pośmiertnie uhonorowany odznaką Zasłużony dla Warszawy[28], a także wyróżniony odznaką honorową „Za zasługi dla bankowości Rzeczypospolitej Polskiej”[29]. W 2019 odznaczony pośmiertnie Krzyżem Wolności i Solidarności[30].

W 2011 Narodowy Bank Polski wprowadził do obiegu monetę o nominale 10 złotych z wizerunkiem Sławomira Skrzypka (srebro próby 925/1000, masa 14,14 g, średnica 32 mm, nakład 30 000 egz.)[31]. Sławomirowi Skrzypkowi zostały poświęcone tablice pamiątkowe odsłonięte w 2012 na ścianie siedziby NBP w Warszawie[32] oraz w 2014 na fasadzie budynku VIII Liceum Ogólnokształcącego im. Marii Skłodowskiej-Curie w Katowicach (którego był absolwentem)[33]. W 2016 miało miejsce uroczyste otwarcie Centrum Pieniądza NBP im. Sławomira S. Skrzypka – placówki ekspozycyjnej i edukacyjnej Narodowego Banku Polskiego.

Jego osobie został poświęcony film dokumentalny Przerwana kadencja (2012)[34][35].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. ↑ Zygmunt Łenyk, Ryszard Bocian: Sławomir Skrzypek: Wspomnienia. polonus.mojeforum.net, kwiecień 2010. [dostęp 2010-04-20].
  2. ↑ NBP:Sławomir Skrzypek kontra Leszek Balcerowicz. interia.pl, 29 stycznia 2007. [dostęp 2010-01-25].
  3. ↑ Prezes NBP Sławomir Skrzypek pośmiertnie odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności. dzieje.pl, 23 marca 2019. [dostęp 2021-02-22].
  4. ↑ Żałoba Narodowa. samorzad8lo.ovh.org, 12 kwietnia 2010. [dostęp 2010-05-04].
  5. ↑ Plusy i minusy Sławomira Skrzypka. gazeta.pl, 12 stycznia 2007. [dostęp 2010-06-03].
  6. ↑ Nota biograficzna na stronie PKO BP. [dostęp 2022-04-06]. (ukr.).
  7. ↑ Sławomir Skrzypek Wspomnienie. gb.pl, 10 kwietnia 2015. [dostęp 2018-04-19].
  8. ↑ Wiceprezydent Warszawy. SlawomirSkrzypek.pl. [dostęp 2013-02-09].
  9. ↑ Poczet prezesów Narodowego Banku Polskiego od 1945 r.. nbp.pl. [dostęp 2023-01-06].
  10. ↑ Gronkiewicz-Waltz dla WP: Skrzypek nie ma kompetencji. wp.pl, 4 stycznia 2007. [dostęp 2010-01-25].
  11. ↑ Sprawozdanie z działalności Komisji Nadzoru Finansowego w 2008 roku. Komisja Nadzoru Finansowego, 2009. [dostęp 2024-02-12].
  12. ↑ Sławomir Skrzypek lepszy niż Ben Bernanke. pb.pl, 30 września 2009. [dostęp 2010-01-25].
  13. ↑ Przerwana kadencja: Wspomnienie o Sławomirze Skrzypku, prezesie NBP w latach 2007–2010. nbp.pl, 2011. [dostęp 2013-04-14].
  14. ↑ Laureaci z poprzednich edycji. polishmarket.com.pl. [dostęp 2015-12-04].
  15. ↑ Sąd: Jan Winiecki pomówił prezesa NBP. money.pl, 17 sierpnia 2009. [dostęp 2020-05-17].
  16. ↑ Profesor Jan Winiecki wywalczył kolejny proces. naszemiasto.pl, 14 stycznia 2010. [dostęp 2010-01-25].
  17. ↑ Sąd: Jan Winiecki winny pomówienia Sławomira Skrzypka. onet.pl, 31 lipca 2012. [dostęp 2013-02-08].
  18. ↑ Sprawa zniesławienia umorzona. Prof. Winiecki zostaje w RPP. tvn24.pl, 15 lutego 2013. [dostęp 2013-02-15].
  19. ↑ NBP pozywa Niesiołowskiego za „karnego funkcjonariusza PiS”. gazeta.pl, 23 listopada 2009. [dostęp 2010-01-25].
  20. ↑ Patrycja Maciejewicz: Spór o kredyt z MFW: premier za przedłużeniem, minister gospodarki przeciw. wyborcza.biz, 8 kwietnia 2010. [dostęp 2013-02-08].
  21. ↑ Spór o linię kredytową MFW. money.pl, 29 marca 2010. [dostęp 2013-02-08].
  22. ↑ Nowy wniosek o linię kredytową w MFW złożony. wyborcza.pl, 15 czerwca 2010. [dostęp 2013-02-08].
  23. ↑ Lista pasażerów i załogi samolotu TU-154. mswia.gov.pl, 10 kwietnia 2010. [dostęp 2012-09-06].
  24. ↑ Uroczystości pogrzebowe prezesa NBP Sławomira Skrzypka. wp.pl, 19 kwietnia 2010. [dostęp 2010-04-19].
  25. ↑ Dorota Skrzypek: Dwa lata po katastrofie wciąż jesteśmy we mgle. rmf24.pl, 9 kwietnia 2012. [dostęp 2013-02-09].
  26. ↑ Dla znajomych „Skrzypol”. onet.pl, 18 kwietnia 2010. [dostęp 2013-02-09].
  27. ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 16 kwietnia 2010 r. o nadaniu orderów (M.P. z 2010 r. nr 40, poz. 587).
  28. ↑ Wyróżnienie „Zasłużony dla Miasta Warszawy” dla ofiar katastrofy. bankier.pl, 9 września 2010. [dostęp 2010-09-20].
  29. ↑ Lista odznaczonych (2003–2018). nbp.pl. [dostęp 2022-09-14].
  30. ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 25 stycznia 2019 r. o nadaniu odznaczeń (M.P. z 2019 r. poz. 307).
  31. ↑ Zarządzenie Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 22 marca 2011 r. w sprawie ustalenia wzorów, stopu, próby, masy i wielkości emisji monet nominalnej wartości 2 zł, 10 zł, 20 zł i 100 zł, upamiętniających ofiary katastrofy pod Smoleńskiem – 10.04.2010 r., oraz terminu wprowadzenia ich do obiegu (M.P. z 2011 r. nr 24, poz. 258).
  32. ↑ Odsłonięto tablicę upamiętniającą byłego prezesa NBP Sławomira Skrzypka. naszemiasto.pl, 8 maja 2012. [dostęp 2012-05-12].
  33. ↑ Tablica pamiątkowa Sławomira Skrzypka odsłonięta w VIII LO w Katowicach. dziennikzachodni.pll, 28 lutego 2014. [dostęp 2014-02-24].
  34. ↑ Sławomir Skrzypek – „Człowiek, który myślał globalnie o problemach finansowych Polski”. Filmowe wspomnienie o byłym prezesie NBP. wpolityce.pl, 11 kwietnia 2013. [dostęp 2013-04-14].
  35. ↑ Przerwana kadencja. tvp.pl, 5 maja 2017. [dostęp 2020-01-26].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]
Prezesi Narodowego Banku Polskiego

NBP

  • kursywa – kierujący NBP lub pełniący obowiązki prezesa Zarządu NBP
Rada Polityki Pieniężnej II kadencji (2004–2010)
Prezes NBP
(przewodniczący Rady)
Członkowie Rady
Rada Polityki Pieniężnej III kadencji (2010–2016)
Prezes NBP
(przewodniczący Rady)
Członkowie Rady
Prezesi PKO BP
Prezesi P. K. O. (1919–1939)
Kierownicy, prezesi
i dyrektorzy PKO (1945–1975)
Prezesi i prezesi zarządu
PKO (od 1988)
  • kursywa – pełniący obowiązki prezesa zarządu
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sławomir_Skrzypek&oldid=73266689”