Rzeki w Polsce
Rzeki w Polsce Rzeki płynące przez teren Polski należą do zlewisk trzech mórz:
- Morza Bałtyckiego – 99,7%:
- dorzecze Wisły – 55,7%;
- dorzecze Odry – 33,9%;
- rzeki pobrzeża bałtyckiego – 9,3%;
- dorzecze Niemna – 0,8%;
- Morza Czarnego – 0,2%:
- Morza Północnego – 0,1%:
Występuje asymetryczność dopływów Wisły i Odry. Ich lewe dorzecza są krótsze i mniej obfite w wodę w stosunku do dopływów prawych – Wisła – 27:73, Odra – 30:70. Jest to związane z nachyleniem powierzchni w kierunku północno-zachodnim oraz z rozwojem rzeźby terenu w trzeciorzędzie i czwartorzędzie.
Ujście Wisły i Odry ma charakter deltowy, delta Odry ma charakter delty wstecznej.
Gęstość sieci rzecznej w Polsce jest dość znaczna, lecz nieregularna. O znacznej gęstości w Karpatach i Sudetach (duże opady na słabo przepuszczalne podłoże o urozmaiconej rzeźbie), czterokrotnie rzadsza na wyżynach (znaczne przechodzenie wody w podłoże oraz głęboko zalegające wody gruntowe). Na terenach nizinnych gęsta sieć rzek występuje w okolicach o słabo przepuszczalnym podłożu.
Zasilanie rzek w Polsce jest śnieżno-deszczowe, z rzadszym zasileniem z dopływających wód podziemnych.
Występują dwa wysokie stany wód: na wiosnę, luty-kwiecień – w okresie zanikania pokrywy śnieżnej oraz latem, czerwiec-lipiec – podczas intensywnych opadów w górach. Stany wód najniższe mają miejsce wczesną jesienią. Na wybrzeżu Bałtyku wysokie stany wód spowodowane są spiętrzaniem wód morskich przez sztormy.
Rzeki w Polsce zimą zamarzają. Na zachodzie Polski na około miesiąc, w centrum i na wschodzie na około 3 miesiące. Występuje zjawisko późniejszego zanikania pokrywy lodowej na północy niż na południu, co sprzyja powstawaniu powodzi zatorowych.
Występuje zmienność stanu wód w rzekach. Najmniejsza amplituda wahań stanów wody mają rzeki pojezierzy, a największe większe rzeki górskie, np. Dunajec 9–10 m.
Najdłuższe rzeki w Polsce
[edytuj | edytuj kod]nazwa rzeki |
długość (w km) |
na terenie Polski (w km) |
powierzchnia dorzecza (w km²) |
na terenie Polski (w km²) |
recypient | |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | Wisła | 1022 | 1022 | 194 424 | 168 699 | Zatoka Gdańska |
2 | Odra | 854,3 | 742 | 118 861 | 106 056 | Zalew Szczeciński |
3 | Warta | 808,2 | 808,2 | 54 529 | 54 529 | Odra |
4 | Bug | 772 | 587 | 39 420 | 19 395 | Narew |
5 | Narew | 484 | 448 | 75 200 | 53 873 | Wisła |
6 | San | 457,8 | 457 | 16 861 | 14 390 | Wisła |
7 | Noteć | 391,3 | 391,3 | 17 300 | 17 300 | Warta |
8 | Pilica | 319 | 319 | 8341 | 8341 | Wisła |
9 | Wieprz | 303 | 303 | 10 415 | 10 415 | Wisła |
10 | Bóbr | 272 | 270 | 5876 | 5830 | Odra |
11 | Łyna | 264 | 190 | 7126 | 5719 | Pregoła |
12 | Nysa Łużycka | 254,6 | 197,8 | 4403 | 2196 | Odra |
13 | Wkra | 249,1 | 249,1 | 5322 | 5322 | Narew |
14 | Dunajec | 247 | 247 | 6804 | 4854 | Wisła |
15 | Brda | 238 | 238 | 4627 | 4627 | Wisła |
16 | Wisłok | 228 | 228 | 3540 | 3540 | San |
17 | Prosna | 216,8 | 216,8 | 4925 | 4925 | Warta |
18 | Drwęca | 207 | 207 | 5536 | 5536 | Wisła |
19 | Wda | 198 | 198 | 2325 | 2325 | Wisła |
20 | Drawa | 185,9 | 185,9 | 3296 | 3296 | Noteć |
21 | Nysa Kłodzka | 181,7 | 181,7 | 4566 | 3744 | Odra |
22 | Poprad | 168,8 | 63 | 2077 | 483 | Dunajec |
23 | Pasłęka | 169 | 169 | 2294 | 2294 | Zalew Wiślany |
24 | Rega | 168 | 168 | 2725 | 2725 | Morze Bałtyckie |
25 | Bzura | 166 | 166 | 7788 | 7788 | Wisła |
26 | Wisłoka | 164 | 164 | 4110 | 4110 | Wisła |
27 | Obra | 164 | 164 | 2758 | 2758 | Warta |
28 | Lega | 157 | 157 | 1016 | 1016 | Biebrza |
29 | Biebrza | 155 | 155 | 7051 | 7051 | Narew |
30 | Wierzyca | 151 | 151 | 1600 | 1600 | Wisła |
31 | Nida | 151 | 151 | 3865 | 3865 | Wisła |
32 | Gwda | 145 | 145 | 4943 | 4943 | Noteć |
33 | Czarna Hańcza | 142 | 108 | 1916 | 1612 | Niemen |
34 | Liwiec | 142 | 142 | 2780 | 2780 | Bug |
35 | Orzyc | 142 | 142 | 2077 | 2077 | Narew |
36 | Wieprza | 140,3 | 140,3 | 2170 | 2170 | Morze Bałtyckie |
37 | Barycz | 139 | 139 | 5526 | 5526 | Odra |
38 | Parsęta | 139 | 139 | 3151 | 3151 | Morze Bałtyckie |
39 | Słupia | 138,6 | 138,6 | 1620 | 1620 | Morze Bałtyckie |
40 | Kamienna | 138 | 138 | 2008 | 2008 | Wisła |
41 | Ner | 134 | 134 | 1866 | 1866 | Warta |
42 | Mała Panew | 132 | 132 | 2132 | 2132 | Odra |
43 | Raba | 132 | 132 | 1537 | 1528 | Wisła |
44 | Omulew | 127 | 127 | ? | ? | Narew |
45 | Kwisa | 126 | 126 | 1026 | 994 | Bóbr |
46 | Ina | 126 | 126 | 2151 | 2151 | Odra |
47 | Krzna | 120 | 120 | 3353 | 3353 | Bug |
48 | Wełna | 118 | 118 | 2621 | 2621 | Warta |
49 | Łeba | 117 | 117 | 1801 | 1801 | Morze Bałtyckie |
50 | Radomka | 116 | 116 | 2000 | 2000 | Wisła |
51 | Tanew | 114 | 114 | 2338 | 2338 | San |
52 | Skrwa | 114 | 114 | 1704 | 1704 | Wisła |
53 | Ełk | 113 | 113 | 1524 | 1524 | Biebrza |
54 | Widawa | 109 | 109 | 1716 | 1716 | Odra |
55 | Wel | 107 | 107 | 822 | 822 | Drwęca |
56 | Radunia | 103 | 103 | 837 | 837 | Motława |
57 | Szkwa | 103 | 103 | 483 | 483 | Narew |
58 | Netta | 102 | 102 | 1336 | 1336 | Biebrza |
59 | Supraśl | 102 | 102 | 1844 | 1844 | Narew |
60 | Biała | 102 | 102 | 983 | 983 | Dunajec |
61 | Nurzec | 100 | 100 | 2102 | 2102 | Bug |
62 | Oława | 99 | 99 | 1167 | 1167 | Odra |
Zlewisko Morza Bałtyckiego
[edytuj | edytuj kod]Niektóre z większych rzek Polski wymienione w porządku hydrograficznym w kolejności od ujścia do źródeł. Litery P lub L oznaczają dopływ prawy lub lewy.
Dorzecze Wisły
[edytuj | edytuj kod]Dorzecze Odry
[edytuj | edytuj kod]
Bezpośrednio uchodzące do Bałtyku[edytuj | edytuj kod]
|
Pośrednio uchodzące do Bałtyku[edytuj | edytuj kod]
|
Zlewisko Morza Czarnego
[edytuj | edytuj kod]Niektóre z większych rzek Polski wymienione w porządku hydrograficznym w kolejności od ujścia do źródeł. Litery P lub L oznaczają dopływ prawy lub lewy.
Zlewisko Morza Północnego
[edytuj | edytuj kod]Niektóre z większych rzek Polski wymienione w porządku hydrograficznym w kolejności od ujścia do źródeł. Litery P lub L oznaczają dopływ prawy lub lewy.
- P Izera
- P Dzika Orlica
- P Szkło
- P Czermnica
Zobacz też
[edytuj | edytuj kod]Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ A. Witkowski , Charakterystyka kategorii wód [online], www.gios.gov.pl [dostęp 2018-04-29] .
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Nazewnictwo geograficzne Polski. Tom 1. Hydronimy. Część 1. Wody płynące, źródła, wodospady, Ewa Wolnicz-Pawłowska, Jerzy Duma, Janusz Rieger, Halina Czarnecka (oprac.), Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006 (seria Nazewnictwo Geograficzne Polski), ISBN 83-239-9607-5 .
- Codzienne informacje o stanie wód polskich rzek
- Interaktywna mapa sieci rzecznej w Polsce