Rozdymkokształtne

Rozdymkokształtne
	Tetraodontiformes
	Berg, 1940
	Okres istnienia: kreda–dziś PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Q
	; Arothron nigropunctatus
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	promieniopłetwe
Rząd	rozdymkokształtne
Synonimy
	Plectognathi;
	Plectognathi;
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Rozdymkokształtne^[2]^[3], tetrodontokształtne^[2]^[3], najeżkokształtne^[4]^[5] (Tetraodontiformes) – rząd ryb promieniopłetwych (Actinopterygii) charakteryzujących się brakiem kości ciemieniowych, nosowych i okołooczodołowych. U większości brak również dolnych żeber^[6]. Kość szczękowa jest zwykle zrośnięta z kością przedszczękową, stąd dawna nazwa zrosłoszczękie^[4]^[7]. Łuski większości gatunków przekształciły się w kolce, tarczki lub płytki^[6]^[3]. Przedstawiciele tego rzędu wytwarzają dźwięki poprzez pocieranie zębami lub przy pomocy pęcherza pławnego, który nie występuje jedynie u Molidae^[6]. Do rozdymkokształtnych należą rozdymki, najeżki, kolcobrzuchy, kostery, rogatnice, jednorożki, trójrożki oraz samogłów. Z zapisów kopalnych ryby te znane są od górnej kredy. W oligocenie polskich Karpat występował Oligolactoria^[3].

Klasyfikacja

Rząd obejmuje dwa podrzędy ryb współcześnie żyjących^[6]^[1]:

Tetraodontoidei obejmuje siedem rodzin:
- Balistidae – rogatnicowate
- Diodontidae – najeżkowate
- Molidae – samogłowowate
- Monacanthidae – jednorożkowate
- Ostraciidae – kosterowate
- Tetraodontidae – rozdymkowate
- Triodontidae

Triacanthoidei obejmuje dwie rodziny:
- Triacanthidae
- Triacanthodidae

oraz wymarłe Plectocretacicoidei^[6].

Zobacz też

Ryby – wykaz rodzin

Przypisy

↑ ^a ^b Tetraodontiformes, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ ^a ^b Stanisław Rutkowicz: Encyklopedia ryb morskich. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1982. ISBN 83-215-2103-7.
↑ ^a ^b ^c ^d Ryby kopalne. red. Michał Ginter. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2012, s. 272–274. ISBN 978-83-235-0973-8.
↑ ^a ^b Krystyna Kowalska, Jan Maciej Rembiszewski, Halina Rolik Mały słownik zoologiczny, Ryby, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973
↑ Eugeniusz Grabda, Tomasz Heese: Polskie nazewnictwo popularne krągłouste i ryby - Cyclostomata et Pisces. Koszalin: Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie, 1991.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e Joseph S. Nelson: Fishes of the World. John Wiley & Sons, 2006, s. 451. ISBN 0-471-25031-7.
↑ Stanislav Frank: Wielki atlas ryb. Przekład: Henryk Szelęgiewicz. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1974, s. 525.

[itis-1] Tetraodontiformes, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Rutk-2] Stanisław Rutkowicz: Encyklopedia ryb morskich. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1982. ISBN 83-215-2103-7.

[Ginter-3] Ryby kopalne. red. Michał Ginter. Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2012, s. 272–274. ISBN 978-83-235-0973-8.

[KRR-4] Krystyna Kowalska, Jan Maciej Rembiszewski, Halina Rolik Mały słownik zoologiczny, Ryby, Wiedza Powszechna, Warszawa 1973

[Grabda-5] Eugeniusz Grabda, Tomasz Heese: Polskie nazewnictwo popularne krągłouste i ryby - Cyclostomata et Pisces. Koszalin: Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie, 1991.

[Nelson2006-6] Joseph S. Nelson: Fishes of the World. John Wiley & Sons, 2006, s. 451. ISBN 0-471-25031-7.

[Frank-7] Stanislav Frank: Wielki atlas ryb. Przekład: Henryk Szelęgiewicz. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1974, s. 525.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]