Romuald Jarmułowicz

Romuald Jarmułowicz
Data i miejsce urodzenia	4 sierpnia 1877 ; Bujny
Data i miejsce śmierci	1944 ; Warszawa
	Senator I kadencji (II RP)
Okres	od 1927; do 1928
Przynależność polityczna	Polska Partia Socjalistyczna
	Prezydent Częstochowy
Okres	od 16 października 1927; do 5 listopada 1930
Przynależność polityczna	Polska Partia Socjalistyczna
Poprzednik	Paweł Gettel (p.o.)
Następca	Aleksander Bratkowski (p.o.)
	Odznaczenia

Romuald Jarmułowicz, ps. Smyk (ur. 4 sierpnia 1877 w Bujnach w pow. piotrkowskim, zm. 1944 w Warszawie) – polski działacz związkowy i samorządowy, prezydent Częstochowy, senator I kadencji w II RP.

Życiorys

Był synem małorolnego chłopa Władysława^[1] i Franciszki z Bińczyków^[2]. Po ukończeniu w 1898 r. Szkoły Felczerów Cywilnych w Warszawie, a następnie kursu w Sankt Petersburgu uzyskał przygotowanie do zawodu felczera i w tym charakterze pracował na Kolei Nadwiślańskiej, a następnie w częstochowskiej hucie „Raków”^[1] oraz szpitalu Panny Marii^[3]. W 1898 r. wstąpił do PPS. W szpitalu w Częstochowie udzielał pomocy medycznej członkom Organizacji Bojowej PPS^[1]. Od 1914 r. należał także do Polskiej Organizacji Wojskowej^[1]^[3]. W maju 1917 r. został wybrany na radnego miejskiego Częstochowy; w lutym 1918 r. z ramienia PPS organizował protest przeciwko traktatowi brzeskiemu^[1], za co trafił do więzienia niemieckiego^[1]. Pierwotny wyrok śmierci zamieniono mu na 10 lat twierdzy, odbywanie kary w Magdeburgu przerwał wybuch rewolucji w Niemczech.

Powrócił do Częstochowy w listopadzie 1918 r. i podjął pracę felczera w szpitalu Najświętszej Marii Panny; wkrótce został powołany w skład Komitetu Wykonawczego Rady Delegatów Robotniczych. Pełnił funkcję nadburmistrza miasta, wchodził też w skład lokalnych władz PPS oraz był wiceprzewodniczącym zarządu Stowarzyszenia Spółdzielców „Jedność” i prezesem Rady Powiatowej Kasy Chorych. W wyborach parlamentarnych w 1922 r. kandydował w województwie kieleckim do Senatu z listy nr 2 (PPS), ale nie uzyskał mandatu i został zastępcą senatora. Po śmierci Leona Misiołka w grudniu 1926 r. wszedł na jego miejsce do Senatu i złożył ślubowanie 16 lutego następnego roku.

Od listopada 1927 r. był do przejścia na emeryturę w 1931 r. prezydentem Częstochowy. W 1927 r. brał udział w Międzynarodowym Kongresie Spółdzielczym w Sztokholmie, rok później był delegatem na XXI Kongres PPS w Sosnowcu. Od lutego 1931 r. należał do PPS – dawnej Frakcji Rewolucyjnej, później wchodził w skład lokalnego kierownictwa BBWR. Był również przewodniczącym częstochowskiego oddziału Związku Związków Zawodowych.

Z małżeństwa z Franciszką z Gostomskich miał synów: Radosława Mariana (1906–1944) i Wacława (ur. 1907)^[2].

W okresie okupacji niemieckiej mieszkał w Warszawie. Zginął podczas powstania warszawskiego^[1]^[3].

Ordery i odznaczenia

Krzyż Niepodległości (10 grudnia 1931)^[4]
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (10 listopada 1928)^[5]
Krzyż Walecznych (1921)^[1]

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Andrzej Krzysztof Kunert, Romuald Jarmułowicz, [w:] Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego, tom II: E–J, Książka i Wiedza, Warszawa 1987.
↑ ^a ^b Encyklopedia Częstochowy: Jarmułowicz Romuald [online], encyklopedia.czestochowa.pl [dostęp 2022-06-19] (pol.).
↑ ^a ^b ^c Nie zawsze rządziliśmy się sami..., extrapolska.pl
↑ M.P. z 1931 r. nr 287, poz. 381 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 631 „za zasługi na polu pracy niepodległościowej, społecznej oraz na polu wychowania fizycznego i przysposobienia Wojskowego”.

[Kunert-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Andrzej Krzysztof Kunert, Romuald Jarmułowicz, [w:] Słownik biograficzny działaczy polskiego ruchu robotniczego, tom II: E–J, Książka i Wiedza, Warszawa 1987.

[:0-2] Encyklopedia Częstochowy: Jarmułowicz Romuald [online], encyklopedia.czestochowa.pl [dostęp 2022-06-19] (pol.).

[extra-3] Nie zawsze rządziliśmy się sami..., extrapolska.pl

[4] M.P. z 1931 r. nr 287, poz. 381 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.

[5] M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 631 „za zasługi na polu pracy niepodległościowej, społecznej oraz na polu wychowania fizycznego i przysposobienia Wojskowego”.

[:1-6] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f komisarz

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[A]

Prezydenci w okresie zaborów	Józef Gąsiorowski (1826–18??) ? Dominik Malukiewicz (1847–1849) Walerian Grochowski (1849–1861) Stanisław Łącki (1861–18??) ? Walerian Michał Makowiecki (18??–1878) Piotr Wnorowski (1879–1902) Jan Głazek (1902–1915) Knoblauch (1915–1917)
Prezydenci w okresie II RP	Józef Marczewski (1917–1919) Aleksander Bantkie-Stężyński (1919–1920) Józef Marczewski (1920–1927) Paweł Gettel^[A] (1927) Romuald Jarmułowicz (1927–1930) Aleksander Bratkowski^[A] (1930–1931) Józef Mazur^[A] (1931–1933) Jan Mackiewicz^[A] (1933–1936) Karol Motal^[A] (1936) Jan Szczodrowski (1936–1939)
Burmistrzowie w okresie okupacji	Paweł Belke (1939) Niklasch (1939) Stanisław Rybicki (1939–1945)
Prezydenci w okresie 1944–1950	Stanisław Langier (1945) Tadeusz Jan Wolański (1945–1947) Stanisław Wieczorek (1947–1949) Marian Kucharzewski (1949–1950)
Przewodniczący MRN	Antoni Larys (1950–195?) ? Stanisław Maladyn (1952–1956) Bolesław Baranowski (1956–1957) Stanisław Pilawka (1957–1958) Tadeusz Kowalski (1958–1968) Kazimierz Spałek (1968–1973)
Prezydenci w okresie 1973–1990	Ryszard Matysiakiewicz (1973–1980) Jacek Paciorkowski (1981–1987) Wiesław Brągoszewski (1987–1990)
Prezydenci wybierani przez radę miasta w okresie 1990–2002	Tadeusz Wrona (1990–1995) Halina Rozpondek (1995–1998) Ewa Maria Janik (1998–2000) Wiesław Maras (2000–2002)
Prezydenci z wyborów bezpośrednich od 2002	Tadeusz Wrona (2002–2009) Piotr Kurpios^[A] (2009–2010) Krzysztof Matyjaszczyk (od 2010)