Przejdź do zawartości

Roman Bebak

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Roman Bebak
Ilustracja
Roman Bebak w wąwozie Łomniczki pod Śnieżką, 2020
Data i miejsce urodzenia

30 kwietnia 1942
Sosnowiec

Zawód, zajęcie

taternik, alpinista, himalaista, grotołaz, adwokat

Roman Bebak (ur. 30 kwietnia 1942 w Sosnowcu) – polski taternik, alpinista, himalaista i grotołaz, prawnik i adwokat.

Życiorys

[edytuj | edytuj kod]
Roman Bebak w Karakorum, 1975
Roman Bebak w Jaskini Czarnej, 1969
Główny otwór Jaskini Czarnej znajduje się na wysokości około 1300 m w skałach Organów, z lewej, powyżej lasu. Widok z Polany Pisanej w Tatrach Zachodnich
Monte Civetta (3220 m) we włoskich Dolomitach
Masyw Broad Peak nad bazą Concordia w Karakorum. Szczyt Broad Peak Middle (8011 m, nieco z lewej od centrum) jest zaznaczony po otwarciu pliku źródłowego. Z lewej strony fotografii widoczne Żebro Abruzzi w masywie K2

Jest synem Wojciecha (1914–1996) i Marianny (1916–2003) z domu Chwastek. Maturę uzyskał w Liceum Ogólnokształcącym w Żarach koło Żagania. W 1965 ukończył studia prawa na Uniwersytecie Wrocławskim[1]. Pracował jako prawnik we Wrocławiu i Kłodzku. W 1988 osiedlił się w Jeleniej Górze, gdzie prowadzi kancelarię adwokacką[2].

Działalność wspinaczkowa

[edytuj | edytuj kod]

Od 1961 jest członkiem wrocławskiej Sekcji Grotołazów, a od 1962 Wrocławskiego Klubu Wysokogórskiego[3]. W treningowych skałkach w Rudawach Janowickich wspinał się razem z Wandą Rutkiewicz[4]. Jest członkiem Sudeckiego Klubu Wysokogórskiego. Został wybrany prezesem tego Klubu w 2015[2][5].

Wspinał się sportowo latem i zimą w Tatrach, Alpach, Kaukazie, Hindukuszu, Pamirze, Karakorum i Himalajach[6]. W 1961 wraz z Januszem Rabkiem i Januszem Fereńskim odkrył Jaskinię Czarną w Tatrach Zachodnich i brał udział w jej eksploracji[7]. Z tym samym zespołem odkrył Jaskinię Psią[8][9].

W Dolomitach przeszedł direttissimą Cima del Burel oraz zachodnim filarem Cima Della Busazza – nowymi drogami w 1967[10][11][12], także Pan di Zuccero (w masywie Civetty) – nową drogą w 1968[13][14]. Na Kaukazie wspinał się w 1971 nową drogą na Ułłukarę oraz dokonał drugiego przejścia drogi Arciszewskiego na wschodniej ścianie Uszby[15][16]. W tym samym roku w Hindukuszu dokonał pierwszych wejść na pięciotysięczniki Kohe Rizes i Kohe Zard[17]. W 1974 w Pamirze wszedł na Pik Komunizma (7495 m, obecna nazwa Pik Samaniego) drogą Borodkina[6] oraz na Pik Korżeniewskiej (7105 m)[2]. W 1975 uczestniczył we wrocławskiej wyprawie na Broad Peak Middle (osiągnął wysokość 7700 m)[18][19]. W 1982 był uczestnikiem narodowej wyprawy na K2 w Karakorum[20][21][22].

Inne informacje

[edytuj | edytuj kod]

Po trzęsieniu ziemi w Nepalu w 2015 organizował pomoc dla potrzebujących[23].

W 2023 opublikował tekst o historii wrocławskiej Sekcji Grotołazów[24].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Teresa Tuleja (red.), Absolwenci Uniwersytetu Wrocławskiego, tom I (1946–1989), Acta Universitatis Wratislaviensis No 2433, Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, 2002, s. 223, ISBN 83-229-2277-9.
  2. a b c Aktualności – Nowy Prezes Sudeckiego Klubu Wysokogórskiego [online], Sudecki Klub Wysokogórski, 18 marca 2015 [dostęp 2020-07-13].
  3. Dagmara Zadrożna, 60-lecie Sekcji Matki Naszej [online], Sekcja Grotołazów Wrocław, 2015 [dostęp 2020-07-13].
  4. Elżbieta Sieradzińska, Wanda Rutkiewicz: jeszcze tylko jeden szczyt, Warszawa: Marginesy, 2018, s. 15, ISBN 978-83-65973-18-4 [dostęp 2020-07-13].
  5. Rudaw Janowic, Z Sudeckiego Klubu Wysokogórskiego, „Echa Gór”, 01/2018, portal Klubu Wysokogórskiego Warszawa [dostęp 2020-07-14].
  6. a b Roman Bebak (hasło), [w:] Małgorzata i Jan Kiełkowscy (red.), Wielka Encyklopedia Gór i Alpinizmu, t. VI – Ludzie gór, Katowice: Stapis, 2013, s. 67, ISBN 978-83-61050-89-6 [dostęp 2020-07-20].
  7. Janusz F. Rabek, Podziemia Jaskini Czarnej, „Wierchy”, 31, Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1962, 10–31 (alternatywny dostęp), ISSN 0137-6829 [dostęp 2020-04-15].
  8. Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004, s. 990. ISBN 83-7104-009-1.
  9. Wojciech Wiśniewski, Jaskinia Psia w wąwozie Kraków, „Taternik”, 53 (2), 1977, s. 90, ISSN 0137-8155 [dostęp 2020-07-28].
  10. Ryszard Zawadzki, Ponad krawędzią okapu, „Wierchy”, tom 37, Kraków: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1968, s. 48–63, ISSN 0137-6829 [dostęp 2020-08-02].
  11. Ryszard Zawadzki, Dolomity – Cima del Burel, „Taternik”, 43 (4), 1967, ISSN 0137-3155 [dostęp 2021-09-11].
  12. Aneta Marek, Alpy jako kierunek polskich ekspedycji do 1989 roku, „Słupskie Prace Geograficzne”, 14, 2017, s. 120, ISSN 2083-4721 [dostęp 2021-09-11].
  13. Roman Bebak, Nowa droga w murze Civetty, „Taternik”, 45 (1), 1969, s. 22–24, ISSN 0137-3155 [dostęp 2020-04-15].
  14. Carlo Caccia, Civetta – Cinque studenti per una via da 110 e lode, „Montagne360”, La rivista del Club alpino italiano, 2015, ISSN 2280-7764 [dostęp 2010-07-14] (wł.).
  15. Janusz Kurczab, Historia polskiego wspinania. Kaukaz [online], wspinanie.pl, 2009 [dostęp 2020-04-16].
  16. Stanisław Zierhoffer, Kaukaz Centralny, lato 1972, „Taternik” (2), 1972, s. 55–56, ISSN 0137-8155 [dostęp 2020-07-14].
  17. Aneta Marek, Pasmo Hindukusz jako cel eksploracji polskiej w latach 1960–1983, „Słupskie Prace Geograficzne”, 10, 2013, s. 95, ISSN 1641-8468 [dostęp 2020-04-08].
  18. Janusz Fereński, Wrocławska wyprawa w Karakorum 1975, „Taternik”, 52 (1), Warszawa 1976, s. 15–19, ISSN 0137-8155 [dostęp 2020-07-13].
  19. Aleksander Lwow, Zwyciężyć znaczy przeżyć, wyd. II, Lądek Zdrój: Wydawnictwo GiA, 2002, s. 81, 197 i 225 (fotografie), ISBN 83-910620-1-5.
  20. K2 (8611 m) [online], portal „8 tysięcy”, 2018 [dostęp 2021-09-11] [zarchiwizowane z adresu 2020-12-03].
  21. Janusz Kurczab, Polskie Himalaje – Pierwsi zdobywcy, Warszawa: Biblioteka Gazety Wyborczej, 2008, s. 87–100, ISBN 978-83-7552-378-2.
  22. Janusz Kurczab, K2 – Northwest Ridge Attempt, „The American Alpine Journal”, New York, NY 1983, s. 274, ISSN 0065-6925 [dostęp 2020-07-14] (ang.).
  23. Bartosz Łuć, Adwokaci z Sudetów i Łużyc na pomoc Nepalowi [online], Adwokatura Polska, 2015 [dostęp 2020-07-14].
  24. Roman Bebak, Historia Wrocławskiej Sekcji Grotołazów, [w:] Kazimiera (Mika) Anioł, Nina Walny, Krzysztof Nowak (red.), Tak było. Turystyka studencka w środowisku wrocławskim, Wrocław: Fundacja Ogólnopolskiej Komisji Historycznej Ruchu Studenckiego, 2023, s. 20–35, ISBN 978-83-965237-2-3 [dostęp 2023-06-21].