Rodzina infanta don Luisa
| |
| Autor | |
|---|---|
| Rodzaj | |
| Data powstania |
1784 |
| Medium |
olej na płótnie |
| Wymiary |
248 × 330 cm |
| Miejsce przechowywania | |
| Miejscowość | |
| Lokalizacja | |
Rodzina infanta don Luisa[1] lub Portret rodziny infanta don Luisa[2] (hiszp. La familia del infante don Luis de Borbón) – obraz olejny hiszpańskiego malarza Francisca Goi (1746–1828). Obraz znajduje się w kolekcji Fundacji Magnani-Rocca w Parmie we Włoszech[3].
Historia rodziny
[edytuj | edytuj kod]Obraz przedstawia rodzinę i niewielką świtę Ludwika Antoniego Burbona (infanta don Luisa), brata Karola III, w jego posiadłości poza Madrytem. Infant popadł w niełaskę i został wydalony z madryckiego dworu, kiedy porzucił planowaną dla niego karierę duchownego i ożenił się z dużo młodszą aragońską hrabianką, Marią Teresą de Vallabriga y Rozas. Jego żona nie miała królewskiego rodowodu, dlatego małżeństwo uznano za morganatyczne, a infant utracił liczne przywileje[3]. Rodzina zamieszkała w Arenas de San Pedro, gdzie na zaproszenie infanta dwukrotnie odwiedził ich Goya, aby namalować kilka portretów[4].
Analiza
[edytuj | edytuj kod]Goya przedstawił infanta Ludwika Antoniego otoczonego przez rodzinę, służbę i gości. Na obrazie widać w sumie 14 osób, które artysta namalował z dbałością o szczegóły[5]. Scena rozgrywa się wokół infanta układającego pasjans na stole pokrytym zielonym suknem. Obok niego siedzi młoda żona, w nieoficjalnym, domowym stroju, a służący układa jej włosy. Na twarzach obu małżonków maluje się spokój świadczący o wzajemnym zrozumieniu i szczęśliwym małżeństwie. Widoczna jest również duża różnica wieku (32 lata), która nie została przedstawiona w złośliwy sposób. Za infantem stoi dwoje jego dzieci: Ludwik Maria w niebieskim ubranku i Maria Teresa oraz dwie służące niosące drobne przedmioty. Po prawej stronie niańka trzyma w ramionach najmłodszą córkę infanta, Marię Ludwikę. Uśmiechający się mężczyzna w opasce (lub bandażu) na głowie to Francisco del Campo, minister hrabiego[3]. Ostatni mężczyzna po prawej stronie to prawdopodobnie włoski kompozytor Luigi Boccherini[6].
Obraz cechuje surowy obiektywizm, Goya nie ukrywa wieku przedstawionych postaci, obnaża ich niedoskonałości, ale ich nie wyolbrzymia. Dzieci jak zwykle przedstawia z niezwykłą subtelnością i czułością.
Po lewej stronie, na wzór Panien dworskich Velazqueza, Goya umieścił samego siebie przy sztalugach, w cieniu infanta. Jego pracy z zaciekawieniem przygląda się mała Maria Teresa[3]. Wybór kompozycji również nawiązuje do obrazu Velazqueza – zamiast oficjalnego portretu Goya wybrał scenę z codziennego życia rodziny infanta[1]. Sposób w jaki przedstawił ciemne wnętrze rozjaśnione delikatnym, ciepłym światłem świecy sugeruje wpływ dzieł Rembrandta[4], chociaż nie wszyscy krytycy się z tym zgadzają[1]. Fakt, że artysta był świadkiem tak intymnej, rodzinnej sceny świadczy o zażyłych stosunkach pomiędzy nim a rodziną infanta[1].
Historia obrazu
[edytuj | edytuj kod]Przygotowując się do namalowania tego złożonego portretu o znacznych rozmiarach Goya stworzył osobne portrety m.in. dwa małe olejne szkice Portret infanta Ludwika Antoniego i Portret Marii Teresy de Vallabriga oraz większe portrety starszych dzieci Portret Marii Teresy Burbon y Vallabriga i Portret Ludwika Marii Burbona y Vallabriga[4].
Obraz stał się sławny w madryckich kręgach – przygotowując tak złożone dzieło Goya liczył na sukces, dlatego również umieścił na płótnie samego siebie. Hrabia de Penafiel zamówił u Goi obraz przedstawiający uczestników polowania prosząc aby artysta namalował go na wzór portretu rodziny infanta[1].
Za ten portret zbiorowy oraz Portret konny Marii Teresy de Vallabriga (tego ostatniego zachował się jedynie olejny szkic) Goya otrzymał 30 000 reali. Infant i jego żona podarowali również drogą suknię i wiele innych prezentów żonie artysty, która na życzenie Marii Teresy przybyła do Arenas de San Pedro latem 1784 roku razem z Goyą. Infant mianował także jednego z braci Goi (Camila) kapelanem w swojej rezydencji w Chinchón[2]. Ludwik Antoni, który nie cieszył się dobrym zdrowiem zmarł w 1785 roku; dla Goi oznaczało to utratę cennego zleceniodawcy i mecenasa[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Alfonso Pérez Sánchez: Goya. Warszawa: Oficyna Imbir, 2009, s. 13, 45. ISBN 978-83-60334-71-3.
- ↑ a b Francisco Goya. Poznań: Oxford Educational, 2006. ISBN 83-7425-497-1.
- ↑ a b c d Robert Hughes: Goya. Artysta i jego czas. Warszawa: WAB, 2006, s. 115–117. ISBN 83-7414-248-0. OCLC 569990350.
- ↑ a b c Ferrán Aribau, Francesc Ruidera, Lluís Altafuya, Roberto Castillo, Xavier Costaneda: Goya: su tiempo, su vida, su obra. Madryt: LIBSA, 2006, s. 248. ISBN 84-662-1405-4.
- ↑ a b Stefano Peccatori, Stefano Zuffi: Klasycy sztuki: Goya. Warszawa: Arkady, 2006, s. 34–35. ISBN 83-60529-14-0.
- ↑ Juan José Gómiz León: Goya (1746-1828): Su vida y sus obras, familia y amistades, circunstancias de su tiempo y semblanzas de los personajes más relevantes: revisión actualizada para un ensayo de biografía integrada. Madryt: 2009, s. 133. ISBN 84-609-9099-0.