Riezwyj (1899)

Riezwyj (Резвый)
	; Jednostka bliźniacza niszczyciela „Riezwyj” – „Rjanyj”
Klasa	niszczyciel
Typ	Sokoł
	Historia
Stocznia	Zakłady Newskie(inne języki), Petersburg
Położenie stępki	1899
Wodowanie	31 sierpnia 1899
	Rosyjska Carska MW
Nazwa	„Woron” → „Riezwyj” (od 1902)
Wejście do służby	maj 1902
	Flota Czerwona
Nazwa	„Riezwyj”
Wycofanie ze służby	kwiecień 1918
	Merivoimat
Nazwa	S4
Wejście do służby	1918
Wycofanie ze służby	1922
Los okrętu	zwrócony Rosji Radzieckiej, złomowany
	Dane taktyczno-techniczne
Wyporność	normalna: 220 ton; pełna: 240 t
Długość	57,91 metra
Szerokość	5,64 m
Zanurzenie	2,29 m
	Napęd
	2 maszyny parowe potrójnego rozprężania; 4 kotły Yarrow; moc 3800 KM; 2 śruby
Prędkość	26,5-27,5 węzła
Zasięg	450-660 Mm przy prędkości 13 węzłów
	Uzbrojenie
	1 działo 75 mm; 3 działka kal. 47 mm (3 x I)
Wyrzutnie torpedowe	2 x 381 mm (2 x I)
Załoga	51-58
	Multimedia w Wikimedia Commons

Riezwyj (Резвый) – rosyjski niszczyciel z końca XIX wieku i okresu I wojny światowej, jedna z 27 jednostek typu Sokoł. Okręt został zwodowany 31 sierpnia 1899 roku w stoczni Zakładów Newskich(inne języki) w Petersburgu, a do służby w Marynarce Wojennej Imperium Rosyjskiego wszedł w maju 1902 roku, z przydziałem do Floty Bałtyckiej. Podczas I wojny światowej jednostkę przebudowano na trałowiec. Opanowany przez bolszewików okręt został w kwietniu 1918 roku pozostawiony w Helsinkach i został wcielony do Fińskiej Marynarki Wojennej, gdzie służył pod nazwą S4. W 1922 roku zwrócono go Rosji Radzieckiej, gdzie został złomowany.

Projekt i budowa

„Riezwyj” był jednym z kilkudziesięciu niszczycieli typu Sokoł, który został wykonany przez rodzimy przemysł okrętowy na wzór zbudowanego w Wielkiej Brytanii prototypu – „Sokoła”^[1]. Jednostka z racji niewielkiej wyporności bardziej odpowiadała klasie torpedowców^[1].

Okręt zbudowany został w Zakładach Newskich w Petersburgu^[1]^[2]. Stępkę niszczyciela położono w 1899 roku, został zwodowany jako „Woron” („Ворон”) 31 sierpnia 1899 roku, a do służby w Marynarce Wojennej Rosji przyjęto go w maju 1902 roku, już pod nazwą „Riezwyj”^[1]^[a].

Dane taktyczno-techniczne

Okręt był niewielkim, czterokominowym niszczycielem z taranowym dziobem^[3]. Długość całkowita wykonanego ze stali niklowej(inne języki) kadłuba wynosiła 57,91 metra, szerokość 5,64 metra i zanurzenie 2,29 metra^[4]^[5]. Wyporność normalna wynosiła 220 ton, a pełna 240 ton^[2]^[6]^[b]. Okręt napędzany był przez dwie maszyny parowe potrójnego rozprężania o mocy 3800 KM, do których parę dostarczały cztery kotły Yarrow^[1]^[2]. Dwuśrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 26,5-27,5 węzła^[1]^[2]. Okręt mógł zabrać zapas węgla o masie 58-80 ton, co zapewniało zasięg wynoszący od 450 do 660 Mm przy prędkości 13 węzłów^[1]^[c].

Okręt wyposażony był w dwie pojedyncze wyrzutnie torped kalibru 381 mm, umieszczone na rufie, z zapasem sześciu torped^[1]^[4]. Uzbrojenie artyleryjskie stanowiły: pojedyncze działo jedenastofuntowe kal. 75 mm Canet L/48, umieszczone na platformie nad pomostem bojowym oraz trzy pojedyncze działa kal. 47 mm Hotchkiss M1885 L/40 na śródokręciu (dwa za przednim kominem i jedno między dwoma kominami rufowymi)^[1]^[7].

Załoga okrętu liczyła od 51 do 58 oficerów, podoficerów i marynarzy^[1]^[2].

Służba

Niszczyciel wszedł w skład Floty Bałtyckiej^[6]^[8]. W 1911 roku dokonano modernizacji uzbrojenia jednostki: zdemontowano obie wyrzutnie torped kal. 381 mm i wszystkie działka kal. 47 mm, instalując w zamian dwie pojedyncze wyrzutnie torped kal. 450 mm oraz drugą armatę kal. 75 mm (usytuowaną w pobliżu rufy) i dwa pojedyncze karabiny maszynowe kal. 7,62 mm^[1]. Prócz tego okręt przystosowano do przenoszenia 10 min^[1]^[2]. W momencie wybuchu I wojny światowej niszczyciel znajdował się w składzie 6. Dywizjonu II Dywizji Torpedowej^[9]. W styczniu 1916 roku „Riezwyj” został pozbawiony uzbrojenia torpedowego i po zamontowaniu trałów został przystosowany do pełnienia roli trałowca^[1]. Jednostka została przydzielona do 2. Dywizjonu I Oddziału Trałowców^[10]^[11]. W wyniku rewolucji październikowej okręt został przejęty przez bolszewików, po czym, porzucony w Helsinkach, został 13 kwietnia 1918 roku zdobyty przez Finów^[1]^[12]. Jednostka pełniła służbę w Marynarce Wojennej Finlandii pod nazwą S4 do 1922 roku, kiedy to zwrócono ją Rosji Radzieckiej, gdzie została złomowana^[13]^[d].

Uwagi

↑ Według Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905 stępkę okrętu położono w 1898 roku, a do służby wszedł w 1901 roku^[2].
↑ Według Navypedii wyporność normalna wynosiła 250 ton, a pełna 305 ton^[1].
↑ Według Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905 zapas węgla wynosił 60 ton^[2].
↑ Według Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905 okręt złomowano w 1921 roku^[2].

Przypisy

↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o Ivan Gogin: KRECHET torpedo boats (1900-1904). Navypedia. [dostęp 2017-10-31]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Roger Chesneau, Eugene Kolesnik: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905. London: 1979, s. 206.
↑ Roger Chesneau, Eugene Kolesnik: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905. London: 1979, s. 205.
↑ ^a ^b Roger Chesneau, Eugene Kolesnik: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905. London: 1979, s. 205-206.
↑ Piotr Olender: Rosyjsko-japońska wojna morska 1904-1905. T. 2: Bitwa pod Cuszimą. Sandomierz: 2012, s. 247.
↑ ^a ^b T.A. Brassey (red.): The Naval Annual, 1905. Portsmouth: 1905, s. 330.
↑ Robert Jackson: Niszczyciele, fregaty i korwety. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 2001, s. 279.
↑ J. Gozdawa-Gołębiowski, T. Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: 1994, s. 573.
↑ J. Gozdawa-Gołębiowski, T. Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: 1994, s. 490.
↑ J. Gozdawa-Gołębiowski, T. Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: 1994, s. 512.
↑ Edmund Kosiarz: Pierwsza wojna światowa na Bałtyku. Gdańsk: 1979, s. 309.
↑ Edmund Kosiarz: Pierwsza wojna światowa na Bałtyku. Gdańsk: 1979, s. 376.
↑ Ivan Gogin: S1 destroyers (1900-1902/1918). Navypedia. [dostęp 2017-10-31]. (ang.).

Bibliografia

T.A. Brassey (red.): The Naval Annual, 1905. Portsmouth: J. Griffin and Co., 1905. (ang.).
Roger Chesneau, Eugene Kolesnik: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905. London: Conway Maritime Press, 1979. ISBN 978-0-85177-133-5. (ang.).
Ivan Gogin: KRECHET torpedo boats (1900-1904). Navypedia. [dostęp 2017-10-31]. (ang.).
Ivan Gogin: S1 destroyers (1900-1902/1918). Navypedia. [dostęp 2017-10-31]. (ang.).
Jan Gozdawa-Gołębiowski, Tadeusz Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: Lampart, 1994. ISBN 83-902554-2-1.
Robert Jackson: Niszczyciele, fregaty i korwety. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 2001. ISBN 83-1109-273-7.
Edmund Kosiarz: Pierwsza wojna światowa na Bałtyku. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1979. ISBN 83-215-3234-9.
Piotr Olender: Rosyjsko-japońska wojna morska 1904-1905. T. 2: Bitwa pod Cuszimą. Sandomierz: Stratus, 2012. ISBN 978-83-61421-56-6.

[3] Według Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905 stępkę okrętu położono w 1898 roku, a do służby wszedł w 1901 roku^[2].

[8] Według Navypedii wyporność normalna wynosiła 250 ton, a pełna 305 ton^[1].

[9] Według Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905 zapas węgla wynosił 60 ton^[2].

[17] Według Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905 okręt złomowano w 1921 roku^[2].

[nav-1] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l ^m ⁿ ^o Ivan Gogin: KRECHET torpedo boats (1900-1904). Navypedia. [dostęp 2017-10-31]. (ang.).

[con1905-206-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ Roger Chesneau, Eugene Kolesnik: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905. London: 1979, s. 206.

[con1905-205-4] Roger Chesneau, Eugene Kolesnik: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905. London: 1979, s. 205.

[con1905-205_206-5] Roger Chesneau, Eugene Kolesnik: Conway’s All The World’s Fighting Ships 1860-1905. London: 1979, s. 205-206.

[ole247-6] Piotr Olender: Rosyjsko-japońska wojna morska 1904-1905. T. 2: Bitwa pod Cuszimą. Sandomierz: 2012, s. 247.

[bra1905-330-7] T.A. Brassey (red.): The Naval Annual, 1905. Portsmouth: 1905, s. 330.

[jack279-10] Robert Jackson: Niszczyciele, fregaty i korwety. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 2001, s. 279.

[goz573-11] J. Gozdawa-Gołębiowski, T. Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: 1994, s. 573.

[goz490-12] J. Gozdawa-Gołębiowski, T. Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: 1994, s. 490.

[goz512-13] J. Gozdawa-Gołębiowski, T. Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: 1994, s. 512.

[kos309-14] Edmund Kosiarz: Pierwsza wojna światowa na Bałtyku. Gdańsk: 1979, s. 309.

[kos376-15] Edmund Kosiarz: Pierwsza wojna światowa na Bałtyku. Gdańsk: 1979, s. 376.

[navS-16] Ivan Gogin: S1 destroyers (1900-1902/1918). Navypedia. [dostęp 2017-10-31]. (ang.).

[1]

[2]

[a]

[3]

[4]

[5]

[6]

[b]

[c]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[d]

Carska MW	„Sokoł” („Prytkij”) „Krieczet” („Pyłkij”) „Korszun” („Posłusznyj”) „Procznyj” (ex-„Jastrieb”) „Porażajuszczij” (ex-„Nyrok”) „Pronzitielnyj” (ex-„Bierkut”) „Prozorliwyj” (ex-„Gagara”) „Riezwyj” (ex-„Woron”) „Rietiwyj” (ex-„Filin”) „Rjanyj” (ex-„Sowa”) „Podwiżnyj” (ex-„Albatros”) „Strogij” (ex-„Lebied´”) „Smietliwyj” (ex-„Pielikan”) „Swiriepyj” (ex-„Pawlin”) „Striemitielnyj” (ex-„Fazan”) „Rieszytielnyj” (ex-„Kondor”) „Sierdityj” (ex-„Biekas”) „Smiełyj” (ex-„Gorlica”) „Storożewoj” (ex-„Gracz”) „Stierieguszczij” (ex-„Kulik”) „Raziaszczij” (ex-„Drozd”) „Rastoropnyj” (ex-„Diatieł”) „Silnyj” „Skoryj” „Strasznyj” „Strojnyj” „Statnyj”
Nippon Kaigun	„Yamabiko” (ex-„Akatsuki”) „Fumizuki”
Merivoimat	S1 S2 S3 S4 S5