Przejdź do zawartości

Rezerwat przyrody Parkowe

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Parkowe
Ilustracja
Fragment rezerwatu
rezerwat leśny
Typ

fitocenotyczny[1][2]

Podtyp

zbiorowisk leśnych[1][2]

Państwo

 Polska

Województwo

 śląskie

Położenie

Złoty Potok, Siedlec
(gmina Janów)

Mezoregion

Wyżyna Częstochowska

Data utworzenia

1957

Akt prawny

M.P. z 1957 r. nr 75, poz. 464

Powierzchnia

234,13 ha

Ochrona

czynna

Położenie na mapie gminy Janów
Mapa konturowa gminy Janów, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Parkowe”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Parkowe”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Parkowe”
Położenie na mapie powiatu częstochowskiego
Mapa konturowa powiatu częstochowskiego, na dole znajduje się punkt z opisem „Parkowe”
Ziemia50°41′28″N 19°25′08″E/50,691111 19,418889

Rezerwat przyrody „Parkowe”rezerwat leśny[1] na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej, położony w miejscowościach Złoty Potok i Siedlec (gmina Janów, powiat częstochowski, województwo śląskie). Znajduje się na terenie Parku Krajobrazowego Orlich Gniazd[3] oraz obszaru siedliskowego sieci Natura 2000Ostoja Złotopotocka” PLH240020[4].

Rezerwat ma charakter leśno-krajobrazowy. Zarządzany jest przez Nadleśnictwo Złoty Potok. Został utworzony 3 września 1957 dla zachowania wzgórz wraz z fragmentami doliny Wiercicy, a także form skalnych i starodrzewia. Powierzchnia rezerwatu wynosi obecnie 234,13 ha[1][2].

Historia rezerwatu

[edytuj | edytuj kod]
  • w VIII w. istniał na tym terenie przedhistoryczny gród, usytuowany na wapiennym wzgórzu na terenie rezerwatu;
  • w latach 1852–1858 teren dzisiejszego rezerwatu był własnością gen. Wincentego Krasińskiego, ojca Zygmunta;
  • 1881 – powstaje pierwsza w kraju pstrągarnia;
  • 1907 – początki rezerwatu – hrabia Raczyński ogranicza wyrąb lasu na tym terenie;
  • 1927 – powstaje rewir rezerwatowy o nazwie „Parkowe” o powierzchni 105 ha;
  • 1957 – zatwierdzenie rezerwatu „Parkowe” na powierzchni 153,22 ha[5];
  • 1984 – powstaje projekt poszerzenia rezerwatu o kolejne 83 ha;
  • 2011 – rezerwat zostaje powiększony do 234,13 ha[1].

(na podstawie opracowania Janusz Hereźniak Rezerwaty przyrody ziemi częstochowskiej[6].

Na terenie rezerwatu wyróżniamy: łęg jesionowo-olszowy, grąd subkontynentalny, buczynę sudecką, ciepłolubną buczynę storczykową, kwaśną buczynę niżową, bory mieszane sosnowo-dębowe i świeży bór sosnowy[6]. W obrębie rezerwatu znajdują się liczne ostańce, m.in. Diabelskie Mosty, Skała z Krzyżem, Brama Twardowskiego, a także jaskinie i schroniska (m.in. Grota Niedźwiedzia). We wschodniej części rezerwatu dwoma źródłami (Źródło Elżbiety i Źródło Zygmunta) wypływa rzeka Wiercica. Jest jeszcze Źródło Spełnionych Marzeń, a nad Wiercicą zabytkowy Młyn Kołaczew[7].

Flora (wybrane gatunki): buławnik czerwony, czosnek niedźwiedzi, lilia złotogłów, storzan bezlistny, żywiec dziewięciolistny[6].

Fauna (wybrane gatunki): wypławek alpejski, źródlarka karpacka, kozioróg dębosz, pstrąg tęczowy, pstrąg potokowy, gniewosz, myszołów włochaty, gołąb grzywacz, gołąb siniak, dzik, sarna[6].

Rezerwat nie posiada planu ochrony[2]; na mocy ustanowionych w maju 2014 roku na okres 5 lat zadań ochronnych jego obszar objęto ochroną czynną[2][8].

W bezpośredniej bliskości rezerwatu „Parkowe”, w kierunku południowo-zachodnim znajduje się rezerwat „Ostrężnik”[4].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e Zarządzenie Nr 34 Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Katowicach z dnia 17 listopada 2011 r. w sprawie rezerwatu przyrody "Parkowe". [w:] Dz. Urz. Województwa Śląskiego Nr 285, poz. 4813 [on-line]. 2011-12-01. [dostęp 2018-08-04].
  2. a b c d e Rezerwat przyrody Parkowe. [w:] Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [on-line]. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2019-07-31].
  3. Park Krajobrazowy Orlich Gniazd. Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Śląskiego. [dostęp 2018-08-04].
  4. a b Na podstawie interaktywnej mapy na stronie Geoserwisu GDOŚ
  5. Wg Zarządzenia Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 3 września 1957 powierzchnia wynosiła 148,54 ha (M.P. z 1957 r. nr 75, poz. 464);
    Zarządzenie Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 15 maja 1962 zmieniało powierzchnię na 153,22 ha (M.P. z 1962 r. nr 50, poz. 247).
  6. a b c d Janusz Hereźniak Rezerwaty przyrody ziemi częstochowskiej Studium przyrodniczo-historyczne Liga Ochrony Przyrody. Zarząd Okręgu w Częstochowie, Częstochowa 2002, ISBN 83-916542-0-6
  7. Rezerwat przyrody Parkowe w Złotym Potoku. [dostęp 2018-11-26]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-11-26)].
  8. Zarządzenie Nr 19/2014 Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Katowicach z dnia 14 maja 2014 r. w sprawie ustanowienia zadań ochronnych dla rezerwatu przyrody „Parkowe”. [dostęp 2019-07-31].

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]