Rezerwat przyrody Góra Zborów
Widok na rezerwat od południa | |
rezerwat przyrody nieożywionej | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Położenie | |
Mezoregion | |
Data utworzenia |
1957 |
Akt prawny |
Zarządzenie Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 30 sierpnia 1957 r. w sprawie uznania za rezerwat przyrody (M.P. z 1957 r. nr 75, poz. 461) |
Powierzchnia |
45,00 ha |
Ochrona | |
Położenie na mapie gminy Kroczyce | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa śląskiego | |
Położenie na mapie powiatu zawierciańskiego | |
50°34′24″N 19°31′48″E/50,573333 19,530000 |
Rezerwat przyrody Góra Zborów – rezerwat przyrody nieożywionej na terenie Jury Częstochowskiej, utworzony na podstawie Zarządzenia Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 30 sierpnia 1957 r. w sprawie uznania za rezerwat przyrody (M.P. 1957 nr 75, poz. 461). W granicach rezerwatu, o powierzchni 45,00 ha, leżą dwa wzgórza: Góra Zborów i Kołoczek, oba gęsto pokryte wapiennymi ostańcami o wysokości do 30 metrów, na ścianach, których znajdują się liczne drogi wspinaczkowe. Zjawiska krasowe ukształtowały jaskinie (m.in. Jaskinia Głęboka – udostępniona dla ruchu turystycznego[1]) i leje krasowe. Administracyjnie znajduje się w obrębie wsi Kroczyce w województwie śląskim, w powiecie zawierciańskim, w gminie Kroczyce[2].
Sama Góra Zborów – najwyższe wzniesienie byłego województwa częstochowskiego (462 m) – jest punktem widokowym (wieńczy go wieżyczka triangulacyjna wmurowana przez Niemców podczas okupacji)[3].
Na terenie rezerwatu występuje około 210 gatunków roślin naczyniowych. Szata roślinna ma tu charakter strefowo-pasmowy. Licząc od podnóża, Górę Zborów porasta kolejno: las sosnowy, miejscami płaty lasów grądowych, buczyna sudecka z żywcem dziewięciolistnym w runie, buczyna kwaśna i murawy kserotermiczne. Najwyżej znajdują się zbiorowiska naskalne[3].
Rezerwat leży na terenie specjalnego obszaru ochrony siedlisk Natura 2000 „Ostoja Kroczycka” oraz na terenie Parku Krajobrazowego Orlich Gniazd[1].
Obszar objęty projektem to liczne ostańce skał wapiennych, nierzadko kilkudziesięciometrowej wysokości z jaskiniami oraz wydmy śródlądowe[1].
Rosną tu: szakłak, dereń, głóg, tarnina i leszczyna oraz murawy kserotermiczne i roślinność naskalna. W wielu miejscach dużą powierzchnię porastają priorytetowe płaty jałowca pospolitego na podłożu wapiennym. Na skałach rozwinęły się kesrotermiczne murawy naskalne i zbiorowiska paproci szczelinowych, z rzadkimi gatunkami roślin, m.in.: goździk siny, skalnica gronkowa (relikt glacjalny). Znajdziemy tu też system źródliskowy Białki Zdowskiej i Grzybówki[1].
Jest to środowisko życia ptactwa – gniazduje tu m.in. puchacz, drozd skalny, krzyżodziób sosnowy oraz krzyżodziób świerkowy, kopciuszek i dzierzba rudogłowa[4].
Rezerwat znajduje się w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Koniecpol, ale tylko niewielki oddział leśny o powierzchni 0,15 ha leży na gruntach zarządzanych przez nadleśnictwo[5] – pozostała część jest bowiem administrowana przez Towarzystwo Miłośników Ziemi Zawierciańskiej[6]. Rezerwat nie posiada planu ochrony[7]; na mocy ustanowionych w czerwcu 2019 roku na okres 5 lat zadań ochronnych jego obszar podlega ochronie czynnej i krajobrazowej[7][8].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d Rezerwat przyrody Góra Zborów – Podlesice.org.pl [online], www.podlesice.org.pl [dostęp 2018-03-24] (pol.).
- ↑ Geoportal. Mapa lotnicza [online] [dostęp 2022-09-12] .
- ↑ a b Podlesice – Rezerwat Góra Zborów. Atrakcje turystyczne Podlesic. Ciekawe miejsca Podlesic [online], www.polskaniezwykla.pl [dostęp 2018-03-24] .
- ↑ Góra Zborów [online], www.orlegniazda.pl [dostęp 2018-03-24] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-24] (pol.).
- ↑ Plan urządzenia lasu dla Nadleśnictwa Koniecpol na okres 1 stycznia 2015 r. – 31 grudnia 2024 r. Program Ochrony Przyrody. Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Katowicach. [dostęp 2019-07-30].
- ↑ REGULAMIN wstępu na tereny położone na obszarze rezerwatu przyrody Góra Zborów w Podlesicach w Parku Krajobrazowym Orlich Gniazd i SOOS Natura 2000 Ostoja Kroczycka administrowane przez Towarzystwo Miłośników Ziemi Zawierciańskiej obowiązuje od dnia 15.04.2015 r.. [dostęp 2019-07-30].
- ↑ a b Rezerwat przyrody Góra Zborów. [w:] Centralny Rejestr Form Ochrony Przyrody [on-line]. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. [dostęp 2019-07-30].
- ↑ Zarządzenie Nr 10/2019 Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Katowicach z dnia 17 czerwca 2019 r. w sprawie ustanowienia zadań ochronnych dla rezerwatu przyrody Góra Zborów. [dostęp 2019-07-30].