Raumizm

Raumizm (org. raŭmismo) – ideologia głoszona przez Manifest Raumy (1980), który skrytykował cele tradycyjnego ruchu esperanto oraz zdefiniował społeczność użytkowników esperanto jako międzynarodową diasporę mniejszości językowej, w której uczestnictwo jest dobrowolne. Krytykując oryginalne cele, Manifest stwierdza, że "wprowadzenie esperanto jako języka międzynarodowego nie jest ani prawdopodobne ani najważniejsze w latach 80." oraz że "upadek języka angielskiego nie jest ani celem ani troską esperantystów".

Według opisu na oficjalnej stronie internetowej Esperanta Civito, ideologia raumizmu „używa do zdefiniowania esperanto nowoczesnych teorii lingwistycznych, według których żyjący język jest zarówno środkiem komunikacji, jak i narzędziem do samoidentyfikacji kulturowej i kreacji własnej tożsamości”^[1].

Raumizm był główną ideologią kręgów literackich skupionych wokół czasopisma „Literatura Foiro”, na którego stronach prowadzono wiele na jego temat dyskusji, przez które stał się znacznie bardziej rozbudowanym systemem myśli. To z tego ruchu ideologicznego wywodził się Pakt tworzący Esperanta Civito w sierpniu 1998, mimo że jeden ze współtwórców Manifestu Raumy (Jouko Lindstedt, były redaktor „Literatura Foiro”) uznał Pakt za niezgodny z duchem manifestu.