Przytulia błotna

Przytulia błotna
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	astropodobne
Rząd	goryczkowce
Rodzina	marzanowate
Rodzaj	przytulia
Gatunek	przytulia błotna
	Nazwa systematyczna
	Galium palustre L.; Sp. Pl.: 105 (1753)
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; najmniejszej troski
	Multimedia w Wikimedia Commons

Przytulia błotna (Galium palustre L.) – gatunek rośliny z rodziny marzanowatych. Występuje w niemal całej Europie, w umiarkowanej strefie w Azji, w północno-zachodniej Afryce oraz w północno-wschodniej Ameryce Północnej. Jako gatunek introdukowany rośnie też w północno-zachodniej Ameryce Północnej, w Australii i Nowej Zelandii oraz w Argentynie^[3]. W Polsce jest pospolity^[5].

Morfologia

Łodyga: Cienka i wiotka, pokładająca się i podnosząca, gładka lub nieco szorstkozadzierzysta. Osiąga długość 15–35(55) cm. Cała roślina po zasuszeniu czernieje.

Liście: Równowąskopodługowate lub odwrotnie jajowatolancetowate, cienkie, o długości 0,5–1,2 cm. Wyrastają w okółkach, przeważnie po 4, rzadziej po 5–6.

Kwiaty: Zebrane w luźną wiechę wyrastającą na szczycie łodygi. Kwiaty o średnicy 2,5–3,5 mm, przeważnie 4–krotne, o białych płatkach i czerwonych pylnikach. Zapylane są przez muchówki i błonkówki^[6] Wyrastają na szypułkach o długości 1–2 mm.
Owoc: Kuliste, pokryty drobnymi brodawkami rozłupki.
Gatunek podobny: Na podobnych, mokrych siedliskach występuje przytulia bagienna G. uliginosum też o szorstkich łodygach i liściach. Różni się tym, że w okółkach ma 5–8 liści, pylniki żółte, po zasuszeniu nie czernieje.

Biologia i ekologia

Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od maja do sierpnia. Występuje na brzegach wód, mokrych łąkach i na bagnach. W klasyfikacji zbiorowisk roślinnych, gatunek charakterystyczny dla związku (All.) Magnocaricion^[7]. Liczba chromosomów 2n = 24.

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-05-27] (ang.).
↑ ^a ^b Galium palustre L., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-01-07] .
↑ Galium palustre, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając, MariaM. Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 249, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .
↑ Olga Seidl, Józef Rostafiński: Przewodnik do oznaczania roślin. Warszawa: PWRiL, 1973.
↑ Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych. Warszawa. ISBN 83-01-14439-4.

Bibliografia

Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
Władysław Szafer, Stanisław Kulczyński: Rośliny polskie. Warszawa: PWN, 1953.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-05-27] (ang.).

[powo-3] Galium palustre L., [w:] Plants of the World Online [online], Royal Botanic Gardens, Kew [dostęp 2024-01-07] .

[iucn-4] Galium palustre, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[5] Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce, AdamA. Zając, MariaM. Zając (red.), Kraków: Pracownia Chorologii Komputerowej Instytutu Botaniki Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2001, s. 249, ISBN 83-915161-1-3, OCLC 831024957 .

[6] Olga Seidl, Józef Rostafiński: Przewodnik do oznaczania roślin. Warszawa: PWRiL, 1973.

[7] Władysław Matuszkiewicz: Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych. Warszawa. ISBN 83-01-14439-4.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]