Pomnik Lizykratesa
| |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
Położenie na mapie Aten  | |
Położenie na mapie Grecji  | |
 37°58′15,9″N 23°43′47,8″E/37,971083 23,729944
| |
Pomnik Lizykratesa – monument wzniesiony dla upamiętnienia zwycięstwa chóru Lizykratesa podczas Wielkich Dionizjów w 335/334 p.n.e. Znajduje się w Atenach po wschodniej stronie Akropolu, przy wiodącej z Agory do Teatru Dionizosa tzw. Ulicy Trójnogów, wzdłuż której w starożytności wznoszono budowle służące ekspozycji brązowych trójnogów, wręczanych jako nagroda zwycięzcom w agonie tragicznym[1]. Jest to jedyny pomnik chorega zachowany do czasów współczesnych w dość dobrym stanie[2].
Pomnik ustawiony jest na wysokim, prostopadłościennym cokole wzniesionym z bloków granitowych, wyłożonym u góry płytami z marmuru hymetyckiego. Ma formę posadowionego na trzystopniowej podstawie tolosu, pustego w środku, z sześcioma kolumnami w porządku korynckim[3] (jest to najstarszy znany przykład użycia porządku korynckiego w fasadzie budowli). Do jego budowy użyto białego marmuru pentelickiego[1]. U góry znajduje się trójdzielny architraw i fryz zdobiony reliefem przedstawiającym historię z mitu o Dionizosie porwanym przez piratów[1]. Całość pokrywa wypukły dach wykonany z jednego bloku marmurowego, zwieńczony akantem, na którym dawniej umieszczony był brązowy trójnóg[1].
W czasach nowożytnych monument nazywany był „Latarnią Demostenesa” i „Latarnią Diogenesa”[2]. W 1669 roku stał się własnością pobliskiego konwentu kapucynów, którzy zaadaptowali puste wnętrze budowli na bibliotekę[1][2]. Pomnik przetrwał zniszczenie klasztoru podczas wojny o niepodległość Grecji i w drugiej połowie XIX wieku został poddany restauracji[1][2].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e f Janina K. Darling: Architecture of Greece. Westport: Greenwood Press, 2004, s. 45–47. ISBN 0-313-32152-3.
- ↑ a b c d Encyclopedia of the History of Classical Archaeology. Edited by Nancy Thomson de Grummond. London: Routledge, 1996, s. 767-768. ISBN 1-884964-80-X.
- ↑ Władysław Witwicki: Przechadzki ateńskie. Warszawa: Polskie Radio, 1939, s. 17. OCLC 749444075.