Polskie Stowarzyszenie Miłośników Fantastyki

Polskie Stowarzyszenie Miłośników Fantastyki – organizacja zrzeszająca kluby i miłośników fantastyki, powstała w Warszawie w czerwcu 1981^[1].

Historia

PSMF powstało po rozpadzie Ogólnopolskiego Klubu Miłośników Fantastyki i Science Fiction. Do czołowych działaczy PSMF należeli: Maciej Makowski, Marek Milewski, Sławomir Pikuła, wieloletnim prezesem był Andrzej Szatkowski.

Stowarzyszenie reprezentowało polski fandom w Europejskim Stowarzyszeniu Science Fiction.

W dniach 15-16 marca 1986 roku w Zielonej Górze odbył się 3 walny zjazd Stowarzyszenia. Wzięli w nim udział delegaci z oddziałów Stowarzyszenia, obserwatorzy z klubów PSMF i zaproszeni goście. Wybrano nowe władze. Prezesem został Andrzej Szatkowski, wiceprezesami Maciej Makowski i Jacek Rodek^[2].

Oddziały

Zrzeszało – jako oddziały wojewódzkie – kluby miłośników fantastyki, częstokroć istniejące wcześniej:

Warmiński Oddział "Stalker" w Olsztynie powstał w 1984 roku z połączenia dwóch klubów działających przy klubie studenckim "Docent" i obserwatorium astronomicznym. Inicjatorem powstania klubu Stalker był Wojtek Sedeńko. W latach 1985–1988 klub organizował imprezę dla fanów Stalcon^[3]. Stalcon'85 odbył się w dniach 24–27 października 1985 roku. Oprócz pokazu filmów odbyło się spotkanie z Markiem Baranieckim i przedstawicielami redakcji pisma Fantastyka^[4]. W dniach 4–7 września 1986 roku Stalcon 86 został zorganizowany w ośrodku wypoczynkowym PGR w Szyprach. W 1987 roku Wojtek Sedeńko utworzył niezależny od PSMF Warmiński Klub Fantastyki. Po tym jak przeszła do niego część działaczy klub przestał istnieć w 1988 roku^[5].
Warszawski Klub "SFERA",
Oddział zielonogórski, Zielonogórski oddział PSMF we współpracy z Zaodrzańskimi Zakładami Przemysłu Metalowego „ZASTAL” zorganizował w dniach 12–14 września Bachanalia Fantastyczne. Oprócz pokazu filmów przygotowano konkurs wiedzy o literaturze SF, spotkania z pisarzami: Markiem Baranieckim, Markiem Oramusem i Maciejem Parowskim^[6].
Oddział lubelski,
Klub PSMF w Pruszkowie „Sfinks”,
Klub PSMF w Staszowie,
Klub PSMF w Żyrardowie,
Klub PSMF w Opolu „Eden”,
Klub PSMF w Ostrołęce, W latach 80. XX wieku działał w Ostrołęce klub PSMF Avallon. W dniach 23–24 listopada 1986 klub zorganizował Dni Fantastyki. W pokazach filmowych wzięło udział około 300 osób. Podczas spotkania prezentowano gry komputerowe, wystawę prac graficznych członka klubu Radosława Jurkiewicza, zorganizowano giełdę książek SF i konkurs wiedzy o fantastyce^[7].
Klub PSMF w Bydgoszczy „Maskon”,
Klub PSMF w Świnoujściu „Wąż Morski”. W latach 1984–1987 styczniu organizował Ogólnopolski Przegląd Filmów Fantastycznych. W 1986 roku przegląd odbył się w dniach 23–26 stycznia. W ramach imprez towarzyszących odbyło się spotkanie z Markiem Oramusem i przedstawicielami redakcji Fantastyki oraz pokaz gier komputerowych^[8] W 1987 roku odbył on się w dniach 15–18 stycznia. Podczas imprezy odbyło się spotkanie z Bolesławem Hołdysem i Maciejem Parowskim^[9].
Klub PSMF w Kielcach „Nadir”, Klub przystąpił do PSMF w grudniu 1985 roku^[10]
Klub PSMF „Colaps” w Gdyni. W dniach 5–6 grudnia 1986 zorganizował on wspólnie ze Stoczniowym Klubem Fantastyki „SF-2001” Nordicon'86 jako konwent klubów północnej Polski. W imprezie zorganizowanej w Wieżycy wzięło udział około 190 osób. Oprócz pokazu filmów działało studio przegraniowe w którym nagrywano dla klubów filmy, konkurs wiedzy o filmie i literaturze fantastycznej oraz spotkanie w sprawie organizacji Polconu'87^[11]

Po rozpadzie PSMF kluby podjęły działalność jako organizacje niezależne.

Oficjalnie w 1985 r. liczyło 1500 członków.

Działalność

Nagrody

PSMF ustanowiło jedną z pierwszych polskich nagród literackich w dziedzinie fantastyki – Złotą Sepulkę, która była przyznawana w latach 1983–1986. Po raz ostatni za rok 1986 podczas Falkconu'87, który odbył się w dniach 7–10 maja 1987 w Chańczy koło Staszowa^[12].

PSMF ustanowiło również, przyznawaną do dnia dzisiejszego, Nagrodę im. Janusza A. Zajdla.

Stowarzyszenie ustanowiło Fundusz im. Stefana Grabińskiego, z którego finansowano zapomogi i stypendia dla autorów fantastyki oraz który ułatwiał debiuty młodym twórcom.

Imprezy

Stowarzyszenie zorganizowało konwent "Polcon" (niemający nic wspólnego z późniejszymi "Polconami") w ramach Dni Fantastyki w Dzierżoniowie w 1983. W dniach 10–12 października 1985 roku odbył się kolejny Polcon w Błażejewku. Oprócz pokazów filmów odbyło się spotkanie z Poulem Andersonem, a warszawski klub przygotował wystawę grafik^[4]. Polcon 1987 został zorganizowany w dniach 10–13 czerwca w Warszawie. Większość imprez zorganizowano w klubie Stodoła^[13].

Prezes PSMF, Andrzej Szatkowski w latach 1984–1989 prowadził Redakcję Fantastyki w Studenckiej Oficynie Wydawniczej "ALMA-PRESS". Pod patronatem PSMF redakcja wydała kilkanaście pozycji książkowych science-fiction i fantasy.

Czasopisma

Wydawało dwa periodyki:

SFera – magazyn ukazujący się nieregularnie w latach 1984–1988.
Feniks – kwartalnik literacko-krytyczny ukazujący się w latach 1985–1986

Wydało następujące pozycje książkowe:

Sposób na wszechświat (zbiór opowiadań) PSMF, ŚKF, 1982
Grzegorz Drukarczyk – Reguła baśniowego mroku PSMF, "Alma-Press", 1986

Klub Twórców PSMF

Klub powstał podczas zjazdu założycielskiego w Golejowie koło Staszowa, który odbył się w dniach 9–12 maja 1985 roku. Prezesem został wybrany Rafał A. Ziemkiewicz, a wiceprezesem Krzysztof Kochański. Klub powstał z inicjatywy Andrzeja Szatkowskiego. Decyzję o przyjęciu do klubu na okres kandydacki podejmowała Komisja Kwalifikacyjna w składzie: Robert Azembski, Jarosław Grzędowicz i Katarzyna Urbanowicz. Celem klubu była promocja twórczości członków klubu poprzez promocję ich twórczości w kraju i zagranicą. Rozwojowui członków słuzyły organizowane warsztay i seminaria. Klub miał swoją siedzibę w Warszawie na ul. Barcelońskiej^[14]. W 1987 roku klub ogłosił konkurs Short Stories na niepublikowane opowiadanie o objętości maksymalnie 2 strony maszynopisu^[15].

Polskie Stowarzyszenie Miłośników Fantastyki przestało istnieć ok. 1989.

Przypisy

↑ Została zarejestrowana w Urzędzie Administracyjnym m. st. Warszawy 15 czerwca 1981 r pod nr 1047
↑ Zjazd PSMF, „Fantastyka” (7), 1986, s. 61 .
↑ Klub Fantastyki "Stalker", [w:] encyklopediafantastyki.pl [dostęp 2023-01-20] .
↑ ^a ^b Wśród "fanów', „Fantastyka” (1), 1986, s. 65 .
↑ Stalcom 86, „Fantastyka” (12), 1986, s. 59 .
↑ P.Z.P.Z. M. P.Z.P.Z., Bachanalia Fantastyczne -II, „Fantastyka” (12), 1986, s. 59 .
↑ Mak, Ostrołęckie Dni fantastyki, „Fantastyka” (3), 1986, s. 64 .
↑ Trzeci ogólnopolski Przegląd filmów Fantastycznych, „Fantastyka” (4), 1986, s. 64 .
↑ P.M.Z., Świnoujście po raz czwarty, „Fantastyka” (4), 1987, s. 64 .
↑ Nowy klub, „Fantastyka” (3), 1986, s. 64 .
↑ Nordicon 68, „Fantastyka” (3), 1987, s. 60 .
↑ Folkcon'87, „Fantastyka” (7), 1987, s. 61 .
↑ Imprezy, „Fantastyka” (1), 1987, s. 64 .
↑ Klub Twórców PSMF, „Fantastyka” (9), 1985, s. 62 .
↑ Konkurs na short stories, „fantastyka” (1), 1987, s. 64 .

Bibliografia

Andrzej Niewiadowski: Polska fantastyka naukowa: przewodnik: 1945–1985. Warszawa: Iskry, 1987, s. 101-102. ISBN 83-207-0999-7.

[1] Została zarejestrowana w Urzędzie Administracyjnym m. st. Warszawy 15 czerwca 1981 r pod nr 1047

[2] Zjazd PSMF, „Fantastyka” (7), 1986, s. 61 .

[3] Klub Fantastyki "Stalker", [w:] encyklopediafantastyki.pl [dostęp 2023-01-20] .

[:0-4] Wśród "fanów', „Fantastyka” (1), 1986, s. 65 .

[5] Stalcom 86, „Fantastyka” (12), 1986, s. 59 .

[6] P.Z.P.Z. M. P.Z.P.Z., Bachanalia Fantastyczne -II, „Fantastyka” (12), 1986, s. 59 .

[7] Mak, Ostrołęckie Dni fantastyki, „Fantastyka” (3), 1986, s. 64 .

[8] Trzeci ogólnopolski Przegląd filmów Fantastycznych, „Fantastyka” (4), 1986, s. 64 .

[9] P.M.Z., Świnoujście po raz czwarty, „Fantastyka” (4), 1987, s. 64 .

[10] Nowy klub, „Fantastyka” (3), 1986, s. 64 .

[11] Nordicon 68, „Fantastyka” (3), 1987, s. 60 .

[:22-12] Folkcon'87, „Fantastyka” (7), 1987, s. 61 .

[13] Imprezy, „Fantastyka” (1), 1987, s. 64 .

[14] Klub Twórców PSMF, „Fantastyka” (9), 1985, s. 62 .

[15] Konkurs na short stories, „fantastyka” (1), 1987, s. 64 .

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]