Piotr Nurowski
Piotr Nurowski (2007) | |
Pełne imię i nazwisko |
Piotr Jan Nurowski |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Data i miejsce śmierci | |
Prezes Polskiego Komitetu Olimpijskiego | |
Okres |
od lutego 2005 |
Poprzednik | |
Następca | |
Prezes Polskiego Związku Lekkiej Atletyki | |
Okres | |
Poprzednik | |
Następca |
Stefan Milewski (p.o.) |
Prezes Polskiego Związku Lekkiej Atletyki | |
Okres | |
Poprzednik | |
Następca | |
Odznaczenia | |
Piotr Jan Nurowski (ur. 20 czerwca 1945 w Sandomierzu[1][2], zm. 10 kwietnia 2010 w Smoleńsku) – polski działacz sportowy i społeczny, przedsiębiorca, od 2005 do 2010 prezes PKOl.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Syn Czesława i Janiny Nurowskich. W 1967 ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego. Przez krótki czas był sprawozdawcą sportowym w Polskim Radiu. W czasie studiów rozpoczął działalność w Związku Młodzieży Socjalistycznej, na początku jako szef koła ZMS na Wydziale Prawa UW, szef organizacji dzielnicowej na warszawskim Żoliborzu, przewodniczący zarządu stołecznego, a następnie kierownik wydziału propagandy i prasy Zarządu Głównego[3].
W 1972 został wiceprezesem Polskiego Związku Lekkiej Atletyki ds. młodzieżowo-wychowawczych. Rok później jako najmłodszy na świecie szef narodowego związku sportowego został wybrany prezesem PZLA. Tę funkcję pełnił do 1976 oraz w latach 1978–1980.
W latach 60. wstąpił do Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej[3]. Od 1972 do 1975 był członkiem Komitetu Warszawskiego PZPR[3]. W drugiej połowie lat 70. pełnił funkcję inspektora, zastępcy kierownika i kierownika wydziału propagandy i kultury Komitetu Wojewódzkiego PZPR[3], nadzorował m.in. stołeczną prasę i telewizję. W latach 1973–1976 sprawował mandat radnego Rady Narodowej miasta stołecznego Warszawy[4].
Od 1981 pracownik Ministerstwa Spraw Zagranicznych: I sekretarz ambasady w Moskwie (1981–1984), pracownik Departamentu Azji, Afryki i Australii w MSZ (1984–1986), radca ambasady w Rabacie (Maroko, 1986–1991). Od 1981 do 1984 studiował w Akademii Dyplomatycznej MSZ ZSRR w Moskwie[3].
Po 1991 związał się z Zygmuntem Solorzem i zajął się działalnością biznesową w jego spółkach. W latach 1991–1992 dyrektor biura handlowego spółki Solpol. W 1992 zaangażował się w tworzenie stacji telewizyjnej Polsat, członek Zarządu Polskiej Telewizji Satelitarnej Polsat S. A. (1992–1998), członek Rady Nadzorczej Telewizji Polsat S. A. (od 1998). Pełnił również funkcję prezesa Zarządu Elektrimu.
W lutym 2005 wybrany na stanowisko prezesa Polskiego Komitetu Olimpijskiego. Funkcję tę pełnił społecznie – nie pobierał za nią wynagrodzenia[5].
Zginął 10 kwietnia 2010 w katastrofie polskiego samolotu Tu-154M w Smoleńsku w drodze na obchody 70. rocznicy zbrodni katyńskiej[6]. 19 kwietnia 2010 został pośmiertnie odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski[7]. Został pochowany w Alei Zasłużonych na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera G-tuje-10)[8][9].
8 października 2010 na skwerze im. Olimpijczyków i Sław Sportu Ziemi Raciborskiej w Raciborzu odsłonięto tablicę pamiątkową upamiętniającą ofiary katastrofy w Smoleńsku, w tym szczególnie Piotra Nurowskiego[10].
W listopadzie 2010 został pośmiertnie odznaczony Orderem Zasługi Europejskiego Komitetu Olimpijskiego[11], w sierpniu 2011 natomiast ta sama organizacja ustanowiła ku jego pamięci nagrodę dla Najlepszego Młodego Zawodnika Europy (Best European Young Athlete)[12][13].
Od 2015 roku w podwarszawskim Konstancinie, którego był mieszkańcem odbywa się 10 kilometrowy Bieg Pamięci, w którym udział biorą wybitni polscy olimpijczycy[14]
Był bratem Marcina Nurowskiego.
Współpraca z wywiadem wojskowym PRL
[edytuj | edytuj kod]W latach 1986–1990, przebywając na placówce w Maroku, wykonywał zadania związane z obronnością kraju jako współpracownik Zarządu II Sztabu Generalnego o pseudonimie operacyjnym „TUR”; współpraca zakończyła się w listopadzie 1990[15].
Kwestia współpracy z WSI
[edytuj | edytuj kod]W styczniu 2007 w programie 30 minut postawiono mu zarzut współpracy z Wojskowymi Służbami Informacyjnymi jako kadrowy oficer pod przykryciem (OPP) ps. „TUR”[16][17]. Redakcja programu Misja Specjalna ujawniła szczegóły jego współpracy z WSI: w 1997 „Tur” przekazywał informacje o pobycie Włodzimierza Cimoszewicza w Izraelu i „był zaangażowany” w sprawę lustracyjną Józefa Oleksego. Według akt WSI, Nurowski miał sugerować, że pomagał Oleksemu w „minimalizowaniu skutków” jego procesu lustracyjnego; miał też zadbać, by Polsat „naświetlał właściwie” ten proces. Józef Oleksy i jego adwokat – mec. Wojciech Tomczyk zaprzeczyli temu w materiale Misji specjalnej.
Sąd Okręgowy w Warszawie w 2009 orzekł w nieprawomocnym wyroku, że Ministerstwo Obrony Narodowej ma przeprosić Piotra Nurowskiego, za nieprawdziwe twierdzenia zawarte w ujawnionym w lutym 2007 raporcie z weryfikacji WSI, jakoby w latach 90. był on ich tajnym współpracownikiem[18]. Wyrok uprawomocnił się 3 marca 2010, a 22 października 2012 minister obrony narodowej wydał odpowiednie ogłoszenie[19].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ PIOTR NUROWSKI (1945-2010). pkol.pl, 2010-04-11. [dostęp 2010-04-11]. (pol.).
- ↑ Prezes Nurowski nie żyje. interia.pl, 2010-04-11. [dostęp 2010-04-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-07-14)]. (pol.).
- ↑ a b c d e Informacje w BIP IPN. [dostęp 2022-03-06].
- ↑ Lista radnych StRN wybranych w dniu 9 bm. „Życie Warszawy”. nr 296, s. 12, 1973-12-12.
- ↑ Janusz Pindera: Wielki pasjonat sportu. rp.pl, 2010-04-10. [dostęp 2010-05-17]. (pol.).
- ↑ Tragedia pod Smoleńskiem. pkol.pl, 2010-04-10. [dostęp 2010-04-10].
- ↑ Pierwotnie, 16 kwietnia 2010 został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski, jednak tę decyzję następnie anulowano. M.P. z 2010 r. nr 40, poz. 587 M.P. z 2010 r. nr 40, poz. 588 M.P. z 2010 r. nr 40, poz. 587.
- ↑ Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze.
- ↑ Pogrzeb Piotra Nurowskiego. sportowefakty.pl, 2010-04-19. [dostęp 2010-04-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-10)]. (pol.).
- ↑ Pamięci Piotra Nurowskiego.... rafako.com.pl, 2010-10-18. [dostęp 2012-09-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-09-09)]. (pol.).
- ↑ 39th EOC Assembly pays homage to Piotr Nurowski. eurolympic.org. [dostęp 2012-12-25]. (ang.).
- ↑ 1ST BEST YOUNG EUROPEAN ATHLETE AWARD: CANDIDATURES ACCEPTED UNTIL AUGUST 31ST. eurolympic.org. [dostęp 2012-12-25]. (ang.).
- ↑ Tobiasz Lis może zostać Najlepszym Młodym Zawodnikiem Europy!. pzkol.pl. [dostęp 2012-12-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-08-20)]. (pol.).
- ↑ Patryk Siepsiak: Pobiegną ku pamięci Piotra Nurowskiego. konstancinjeziorna.pl, 2015-06-02. [dostęp 2017-05-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-05-18)]. (pol.).
- ↑ Nurowski: Pracowałem dla wywiadu, ale nie dla WSI. dziennik.pl, 2007-10-12. [dostęp 2017-05-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-05-17)]. (pol.).
- ↑ Łukasz Medeksza: WSI sterowały TVP i Polsatem?. pardon.pl, 2007-01-27. [dostęp 2012-09-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-01-31)]. (pol.).
- ↑ Nurowski: Pracowałem dla wywiadu, ale nie dla WSI. dziennik.pl, 2007-01-28. [dostęp 2017-05-18]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-05-18)]. (pol.).
- ↑ PAP: Sąd rozstrzygnął.... pkol.pl, 2009-10-26. [dostęp 2010-04-10].
- ↑ Ogłoszenie Ministra Obrony Narodowej z dnia 22 października 2012 r. (Dz.Urz.MON 2012 Poz. 406). dz.urz.mon.gov.pl, 2012-10-22. [dostęp 2012-10-24].
Linki zewnętrzne
[edytuj | edytuj kod]- Absolwenci Akademii Dyplomatycznej w Moskwie
- Absolwenci Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego
- Członkowie Komitetu Warszawskiego PZPR
- Działacze Związku Młodzieży Socjalistycznej
- Ludzie urodzeni w Sandomierzu
- Odznaczeni Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (III Rzeczpospolita)
- Ofiary katastrofy polskiego Tu-154 w Smoleńsku
- Pochowani na Powązkach-Cmentarzu Wojskowym w Warszawie
- Polscy dziennikarze radiowi
- Polscy działacze lekkoatletyczni
- Prezesi Polskiego Komitetu Olimpijskiego
- Prezesi Polskiego Związku Lekkiej Atletyki
- Polscy przedsiębiorcy
- Przedstawiciele dyplomatyczni Polski Ludowej w ZSRR
- Radni Rady Narodowej miasta stołecznego Warszawy
- Tajni współpracownicy organów bezpieczeństwa Polski Ludowej
- Urodzeni w 1945
- Urzędnicy Ministerstwa Spraw Zagranicznych (Polska Ludowa)
- Zmarli w 2010
- Laureaci Wielkiej Honorowej Nagrody Sportowej