Włososkórka dwubarwna
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
włososkórka dwubarwna |
| Nazwa systematyczna | |
| Piloderma fallax (Lib.) Stalpers Stud. Mycol. 24: 53 (1984) | |
Włososkórka dwubarwna (Piloderma fallax (Lib.) Stalpers) – gatunek grzybów z rodziny błonkowatych (Atheliaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
[edytuj | edytuj kod]Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Piloderma, Atheliaceae, Atheliales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Takson ten w 1832 roku opisała Marie-Anne Libert nadając mu nazwę Sporotrichum fallax. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu Joost Stalpers w 1984 r.[1] Synonim: Hypochnus violaceus (Auersw. ex J. Schröt.) Sacc. 1888[2].
- Athelia bicolor (Peck) Parmasto 1967
- Athelia bicolor f. fumosa Parmasto 1967
- Corticium bicolor Peck 1873
- Piloderma croceum J. Erikss. & Hjortstam
- Piloderma fallax (Lib.) Stalpers 1984
- Sporotrichum fallax Lib. 1832
- Terana bicolor (Peck) Kuntze, 1891
Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.[3]
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Rozpostarty, o grubości do 0,5 mm, ciągły, lub tworzący oderwane płaty, o konsystencji od pajęczynowatej do błoniastej. Powierzchnia hymenialna gładka, zwykle wyraźnie błonkowata, o barwie od matowobiałej do jasnokremowej, na obrzeżach drobne, szafranowożółte ryzomorfy[4].
- Cechy mikroskopowe
System strzępkowy monomityczny. Strzępki subikulum o średnicy 2–2,5 (–3) µm, septowane, bez sprzążek, cienkie lub nieco grubościenne, często inkrustowane różnokształtnymi kryształkami o średnicy 15–75 µm. Strzępki subhymenium o średnicy 2,5–3,5 µm, deptowane, bez sprzążek, szkliste, cienkościenne. Podstawki szkliste, cienkościenne, zwykle z czterema sterygmami, rzadziej z dwoma lub sześcioma, o wymiarach 12–15 × 3,5–4,5 µm, zmiennokształtne, czasami czaszowate lub muszlowate, zwykle o nabrzmiałych wierzchołkach i gwałtownie zwężające się w kierunku podstawy. Na przegrodzie w ich podstawie brak sprzążek. Brak cystyd, w większości okazów występują natomiast cienkościenne, szkliste, szydłowate, lub wydłużone cystydiole o wymiarach 10–13 × 2,5–3,5 µm. Bazydiospory 2,5–3 (–3,5) × 2,5–3 µm, kuliste lub kształcie zblizonym do kulistego, szkliste lub jasnożółte, zazwyczaj z jedną dużą gutulą, zwykle cienkościenne, ale niektóre z pogrubionymi ściankami, w odczynniku Melzera słabo do intensywnie dekstrynoidalnych, rzadko cyjanofilne[4].
Występowanie i siedlisko
[edytuj | edytuj kod]Znane jest występowanie włososkórki dwubarwnej w Europie, Rosji, Turcji i w Ameryce Północnej[5]. W Polsce do 2003 r. znane były tylko dwa stanowiska (1903 i 1972 r.), przy czym. W. Wojewoda podaje, że w Polsce jest to gatunek wymarły. Ponadto synonimizuje Piloderma fallax z Piloderma bicolor, nie wiadomo więc o który gatunek chodzi[3]. W 2018 r. nowe, ale niezweryfikowane stanowisko Pilodefma fallax podano w internetowym atlasie grzybów. Znajduje się w nim na liście gatunków zagrożonych i wartych objęcia ochroną[6].
Nadrzewny grzyb saprotroficzny[3]. Występuje na martwym drewnie zarówno drzew liściastych, jak iglastych[3], według innych źródeł wyłącznie na drzewach iglastych (świerk pospolity, jodła pospolita, sosna czarna)[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2021-12-15].
- ↑ Index Fungorum [online] [dostęp 2021-12-15].
- ↑ a b c d Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c Piloderma fallax [online], Mycobank [dostęp 2021-12-15].
- ↑ Mapa występowania włososkórki dwubarwnej na świecie [online] [dostęp 2021-12-15].
- ↑ Aktualne stanowiska włososkórki dwubarwnej w Polsce [online] [dostęp 2021-12-15].