Przejdź do zawartości

Pieris

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pieris
Ilustracja
Pieris kwiecisty
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

wrzosowce

Rodzina

wrzosowate

Rodzaj

pieris

Nazwa systematyczna
Pieris D. Don
Edinburgh New Philos. J., BPH 354.37, 1834
Typ nomenklatoryczny

Pieris formosa (Wallich) D. Don[3]

Synonimy
  • Pieridia H. G. L. Reichenbach[3]
Pieris japoński w naturze

Pieris (Pieris D. Don) – rodzaj roślin z rodziny wrzosowatych (Ericaceae). Obejmuje 9 gatunków zimozielonych krzewów i małych drzew[4]. Występują we wschodniej Azji, południowo-wschodniej części USA oraz w zachodniej części Kuby. Zasiedlają widne lasy i tereny skaliste. Niektóre gatunki uprawiane są jako ozdobne, zwłaszcza w odmianach ozdobnych[5].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]
Pokrój
Okazałe, wolno rosnące krzewy dorastające do 3–4 m wysokości (kultywary do 1 m). W naturze niektóre gatunki rosną w formie niewielkich drzew do 8 m wysokości[5]. Pędy pokryte włoskami wielokomórkowymi, czasem szorstkimi, u niektórych gatunków jednokomórkowymi, gęstymi lub rzadkimi[6].
Liście
Wieczniezielone lub sezonowe, skrętoległe, czasem w pozornych okółkach (po trzy), ogonkowe[7][6]. Blaszka jajowata do eliptycznej, zwykle skórzasta, całobrzega, drobno piłkowana lub ząbkowana (czasem z wydatnymi ząbkami[7]), płaska na brzegu lub podwinięta[6].
Kwiaty
Zebrane w kwiatostany szczytowe lub kątowe, wyrastające na ubiegłorocznych pędach, groniaste lub wiechowate[6]. Szypułki kwiatowe wsparte dwiema przysadkami[6]. Działek kielicha i płatków korony jest po 5. Płatki zrośnięte w koronę beczułkowatą lub nieco walcowatą, z krótkimi łatkami na końcach, zwykle barwy białej. Pręcików jest 10, krótszych od korony, z nitkami nagimi lub owłosionymi, tuż pod pylnikami z wydatnymi ząbkami. Zalążnia 5-komorowa, z szyjką zwieńczoną główkowatym znamieniem[6].
Owoce
Suche, kulistawe do jajowatych torebki zawierające liczne (od 40 do 100) nasiona[6].

Systematyka

[edytuj | edytuj kod]
Pozycja systematyczna

Rodzaj z plemienia Lyonieae i podrodziny Vaccinioideae w obrębie rodziny wrzosowatych Ericaceae[8].

Wykaz gatunków[4]

Uprawa

[edytuj | edytuj kod]

Roślina ozdobna. W ogrodzie te rośliny powinny znajdować się w miejscu półcienistym (w pełnym słońcu dochodzi do poparzenia liści), osłoniętym (np. drzewami lub krzewami iglastymi, liściastymi) przed chłodnymi, zimowymi wiatrami. Tylko kilka gatunków można uprawiać w Polsce (najcieplejsze rejony, ale dobrze radzą sobie także na wschodzie Polski). Wymagają gleb kwaśnych (mają podobne wymagania do różaneczników), lekko wilgotnych, okrycia na zimę (agrowłóknina, gałązki drzew iglastych), chociaż młode okazy, całkowicie przykryte śniegiem też dobrze zimują. Czasami roślinom przymarzają wierzchołki pędów – jednak szybko się regenerują. Pierisy najlepiej sadzić wiosną do mieszaniny kwaśnego torfu, próchnicy, przegnitego igliwia, kory lub trocin. Ziemię wokół nich należy ściółkować (można też posadzić rośliny zadarniające: barwinki, tiarelle, epimedium ...). Przed zimą nasze okazy obficie nawadniamy, podlewamy je także w okresie zimy (gdy ziemia rozmarza).

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-03-13] (ang.).
  3. a b Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-03-22].
  4. a b Pieris D.Don. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-10-24].
  5. a b Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Volume I. Trees and shrubs. London: MacMillan, 2002, s. 202. ISBN 0-333-73003-8.
  6. a b c d e f g Pieris D. Don. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2021-10-24].
  7. a b Fang Ruizheng; Peter F. Stevens: Pieris D. Don. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2021-10-24].
  8. Genus Pieris D. Don. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2021-10-24].