Zasłonak bukowy
.jpg)
| |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
zasłonak bukowy |
| Nazwa systematyczna | |
| Phlegmacium amoenolens (Rob. Henry ex P.D. Orton) Niskanen & Liimat. Fungal Diversity: 10.1007/s13225-022-00499-9, [51] (2022) | |
| Zasięg | |
 Zasięg w Europie | |
.jpg)
Zasłonak bukowy (Phlegmacium amoenolens (Rob. Henry ex P.D. Orton) Niskanen & Liimat.) – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
[edytuj | edytuj kod]Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Phlegmacium, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisali go Robert Henry i Peter Darbishire Orton w 1960 r., nadając mu nazwę Cortinarius amoenolens. Obecną nazwę nadali mu Tuula Niskanen i Kare Liimatainen w 2022 r.[1] Synonimy:
- Cortinarius amoenolens Rob. Henry 1943
- Cortinarius amoenolens Rob. Henry ex P.D. Orton 1960
- Phlegmacium amoenolens (Rob. Henry) M.M. Moser 1960
- Phlegmacium amoenolens (Rob. Henry) M.M. Moser 1953[2].
Polską nazwę nadał Andrzej Nespiak w 1975 r. dla synonimu Cortinarius amoenolens[3] Jest niespójna z aktualną nazwą naukową.
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]Średnica 5–12 cm, za młodu półkulisty, potem płaskowypukły, często z tępym garbem. Powierzchnia gładka, śliska, błyszcząca, od żółtawej do ochrowej, czasami z oliwkowym odcieniem. Na brzegu często rdzawe resztki zasnówki[4].
Przyrośnięte, średnio gęste, początkowo białawoszare, potem od zarodników rdzawe[4].
Wysokość 5–14 cm, grubość 1–3 cm, walcowaty z wyraźną bulwą o średnicy do 4,5 cm. Powierzchnia gładka, biaława lub niebieskawa, u podstawy z resztkami osłony[4].
Białawy do niebieskawego, pod skórką kapelusza żółtawy, w górnej części trzonu niebieski. Zapach łagodny, kapelusz o wyraźnie gorzkim smaku[4].
O rozmiarach 10–13 × 6–7 μm, wrzecionowate[4].
Występowanie i siedlisko
[edytuj | edytuj kod]Znane są jego stanowiska głównie w Europie. Poza Europą opisano jego występowanie tylko w prowincji Kolumbia Brytyjska w Kanadzie[5]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski podano kilka stanowisk (Endler, 1971[6], Ławrynowicz i inni 2002[7], Ślusarczyk i inni 2015[8]).
Grzyb naziemny. Występuje w lasach liściastych i mieszanych, głównie pod bukami i dębami[3]. Owocniki tworzy od września do listopada[4].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c Index Fungorum [online] [dostęp 2023-01-15] (ang.).
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2023-01-15] (ang.).
- ↑ a b Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 159, ISBN 83-89648-09-1.
- ↑ a b c d e f Mycoweb. ''Cortinarius amoenolens'' [online] [dostęp 2018-01-29].
- ↑ Występowanie Cortinarius amoenolens na świecie (mapa) [online], Discover Life Maps [dostęp 2018-01-29].
- ↑ Z. Endleer, Grzyby wyższe lasów bukowych nadl. Kąty (Higher fungi in beech forests of Kąty Forestry), „Acta Mycol.”, 7 (2), 1971, s. 279–298.
- ↑ Ławrynowicz M., Dziedziński T., Szkodzik J., Macrofungi of Aceri-Tilietum and Tilio-Carpinetum in the „Dolina Rzeki Brdy” nature reserve in the Bory Tucholskie (NW Poland), „Acta Mycol.”, 37 (1/2), 2002, s. 63–76.
- ↑ Ślusarczyk T., Gryc M., Wantoch-Rekowski M., Nowe stanowiska grzybów z rodzaju zasłonak Cortinarius w Polsce, „Przegląd Przyrodniczy”, 26 (2), 2015, s. 3–21.