Petra Hůlová
Petra Hůlová | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Narodowość | |
Język |
czeski |
Alma Mater | |
Nagrody | |
Petra Hůlová (ur. 12 lipca 1979 w Pradze) – czeska pisarka współczesna.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodziła się i mieszka w Pradze. Pochodzi z rodziny o literackich i artystycznych tradycjach. W 2003 roku ukończyła kulturologię i mongolistykę na Uniwersytecie Karola w Pradze[1]. W czasie studiów przez rok mieszkała w Mongolii[2], kilkakrotnie odwiedzała Stany Zjednoczone, prawie rok mieszkała w Nowym Jorku[3]. Od 2014 roku jest współwłaścicielką kawiarni Zenit w Pradze[4][5]. Należy do Partii Zielonych (cz. Strana zelených)[6] i kandydowała z ramienia tej partii w Wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2014 roku[7]. Jest członikinią i aktywną działaczką czeskiego Związku Pisarzy (czes. Asociace spisovatelů)[8]. Wykładała kreatywne pisanie w prywatnej szkole wyższej Literární akademie w Pradze[9]. Jej mężem jest Dan Macek[10], mają dwoje dzieci[11]. W 2015 roku była jednym z gości Festiwalu Literackiego Sopot poświęconego literaturze czeskiej[12].
Twórczość
[edytuj | edytuj kod]Proza
[edytuj | edytuj kod]Zadebiutowała powieścią Paměť mojí babičce w 2002 roku (pol. Czas czerwonych gór, 2007[13]), napisaną po powrocie z Mongolii[14]. Tematem książki jest życie mongolskiej rodziny widziane oczami należących do niej kobiet[13]. Powieść została przyjęta entuzjastycznie przez czytelników i krytykę[2], otrzymała nagrodę Magnesia Litera w kategorii Odkrycie Roku[15].
Następnie Hůlová wydała nowelę Přes matný sklo (2004), której akcja rozgrywa się w Czechach a tematem jest relacja między matką i synem[1].
W roku 2005 ukazała się powieść Cirkus Les Mémoires, w książce przeplatają się historie wielu bohaterów żyjących w Stanach Zjednoczonych (głównie w Nowym Jorku) poprzez które autorka ukazuje mit Ameryki jako kraju nieskończonych możliwości[1]. Inspiracją do powstania książki był pobyt Hůlovej w Nowym Jorku na stypendium Fundacji Fulbrighta na City University of New York[3].
W 2006 roku opublikowano powieść Umělohmotný třípokoj[16] (pol. Plastikowe M3, czyli czeska pornografia, 2013[17]), za którą autorka otrzymała Nagrodę Jiřího Ortena (czeska nagroda literacka dla młodych pisarzy)[18]. Utwór ten doczekał się adaptacji w postaci sztuki teatralnej pt. Česká pornografie [1]. Sztuka była wystawiana w latach 2007–2010 w Divadle Na zábradlí (Teatr na Balustradzie)[19]. Tematem powieści jest historia życia i doświadczenia erotyczne współczesnej praskiej prostytutki[17].
W roku 2008 została wydana piąta książka autorki, powieść Stanice tajga[16](pol. Stacja tajga, 2011[20]), za którą autorka otrzymała Nagrodę Josefa Škvoreckiego[21]. Jest to historia zaginionego na Syberii w latach 40. XX wieku duńskiego przemysłowca oraz studenta, który kilkadziesiąt lat później podejmuje próbę ustalenia, co się z nim stało[20].
Kolejna powieść Hůlovej pt. Strážci občanského dobra ukazała się w 2010 roku. Bohaterką powieści jest Czeszka, marksistka i rasistka, z jej perspektywy ukazany został upadek komunizmu, aksamitna rewolucja[11].
W 2012 roku ukazała się powieść Čechy, země zaslíbená. Jest to historia Olgi, ukraińskiej imigrantki, która mieszka i pracuje jako sprzątaczka w Czechach[16].
W 2014 roku została wydana Macocha. Główną bohaterką i narratorką jest pisarka alkoholiczka, a narracja prowadzona jest w postaci monologu[22]. Jest to najbardziej osobista książka Hůlovej[22], jednocześnie autorka konsekwentnie odmawiała rozmów na temat tej książki[23]. Książka doczekała się zarówno pozytywnych[24][25], jak i negatywnych[23] recenzji.
Jej książki zostały przetłumaczone na wiele języków, poza polskim na angielski, niemiecki, włoski, francuski, szwedzki i węgierski[26].
Tytuł czeski, rok wydania | Tytuł polski, rok wydania, tłumacz |
---|---|
Paměť mojí babičce, 2002[16] | Czas czerwonych gór, 2007, przeł. Dorota Dobrew[13] |
Přes matný sklo, 2004[16] | |
Cirkus Les Mémoires, 2005[16] | |
Umělohmotný třípokoj, 2006[16] | Plastikowe M3, czyli czeska pornografia, 2013, przeł. Julia Różewicz[17] |
Stanice tajga, 2008[16] | Stacja tajga, 2011, przeł. Piotr Godlewski[20] |
Strážci občanského dobra, 2010[16] | |
Čechy, země zaslíbená, 2012[16] | |
Macocha, 2014[16] | Macocha, 2017, przeł. Julia Różewicz[27] |
Stručné dějiny Hnutí, 2018[16] | Krótka historia Ruchu, 2021, przeł. Julia Różewicz[28] |
Zlodějka mýho táty, 2019[16] |
Pozostałe utwory i publikacje
[edytuj | edytuj kod]W 2016 roku w Teatrze Švandy na Smíchově (czes. Švandovo divadlo na Smíchově) odbyła się premiera sztuki według powieści Iana McEwana pt. Betonowy ogród (czes. Betonová zahrada), autorką adaptacji jest Hůlová[29].
Publikowała artykuły w czasopismach Respekt, Souvislosti, Literární noviny, Babylon i Týden[1]. Jej artykuły na temat literatury, aktualnych wydarzeń politycznych i problemów społecznych ukazują się między innymi na łamach internetowego dziennika Echo24.cz[30].
W 2015 i na początku 2016 roku występowała w cyklicznej audycji Prolomit vlny (pol. Przełamać fale) na antenie Stacji Radio Wave Czeskiego Radia[31], gdzie przedstawiała swoje poglądy i refleksje związane m.in. z aktualnymi problemami społecznymi[32].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c d e Veronika Košnarová: Petra HŮLOVÁ. [w:] Slovník české literatury po roce 1945 on-line [on-line]. 2009-03-22. [dostęp 2016-11-21]. (cz.).
- ↑ a b David Vaughan: Petra Hulova: a rising star of the young generation of Czech writers. [w:] Czech Books [on-line]. Český rozhlas, 2007-01-14. [dostęp 2016-11-24]. (ang.).
- ↑ a b RADIM KOPÁČ: Petra Hůlová: Pokaždé píšu od nuly. T ý d e n í k R o z h l a s, 2006-03-06. [dostęp 2016-11-24]. (cz.).
- ↑ Co asi napeče na pátek Petra Hůlová?. [w:] OKO KOSMASU [on-line]. Kosmas.cz, 2014-06-26. [dostęp 2016-11-23]. (cz.).
- ↑ Jan H. Vitvar: Naše první food porno. [w:] Respekt [on-line]. Respekt, 2015-07-25. [dostęp 2016-11-23]. (cz.).
- ↑ Petra Hůlová. Strana zelených. [dostęp 2016-11-23]. (cz.).
- ↑ Naše kandidátka do Evropského parlamentu 2014. Strana zelených, 2014-04-07. [dostęp 2016-11-23]. (cz.).
- ↑ členové. Asociace spisovatelů. [dostęp 2016-11-24]. (cz.).
- ↑ Mgr. Petra Hůlová, Ph.D.. LITERÁRNÍ AKADEMIE, 2014. [dostęp 2016-11-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-11-26)]. (cz.).
- ↑ Viliam Buchert: Bylo mi 11 a odstranil jsem Husáka. iDnes.cz, 2009-11-16. [dostęp 2016-11-24]. (cz.).
- ↑ a b ČT24: „Každá moje kniha může být poslední,” říká Petra Hůlová. Česká televize, 2010-08-09. [dostęp 2016-11-24]. (cz.).
- ↑ Czechy pod specjalnym nadzorem. Instytut Książki. [dostęp 2016-11-24]. (pol.).
- ↑ a b c WAB: Czas Czerwonych Gór. Grupa Wydawnicza Foksal, 2013. [dostęp 2016-11-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-09-30)]. (pol.).
- ↑ Jan Velinger: Petra Hulova – to Mongolia and back again. [w:] One on One [on-line]. Český rozhlas, 2003-01-13. [dostęp 2016-11-24]. (ang.).
- ↑ Magnesia Litera. Magnesia Litera, 2007. [dostęp 2016-11-20]. (cz.).
- ↑ a b c d e f g h i j k l m Katalog knih. Trost. [dostęp 2016-11-24]. (cz.).
- ↑ a b c Wydawnictwo Afera: Plastikowe M3, czyli czeska pornografia – Petra Hůlová. Wydawnictwo Afera. [dostęp 2016-11-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-11-26)]. (pol.).
- ↑ Laureáti. [w:] Cena Jiřího Ortena [on-line]. Svaz českých knihkupců a nakladatelů, 2016. [dostęp 2016-11-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-04-20)]. (cz.).
- ↑ Divadelní studio Továrna: Česká pornografie. i-divadlo.cz. [dostęp 2016-11-24]. (cz.).
- ↑ a b c WAB: Stacja Tajga. Grupa Wydawnicza Foksal, 2013. [dostęp 2016-11-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-11-26)]. (pol.).
- ↑ Oceněné knihy – Cena Josefa Škvoreckého. CzechLit – Czech Literature Online. [dostęp 2016-11-23]. (cz.).
- ↑ a b Macocha Petra Hůlová. [w:] 2014 [on-line]. Trost. [dostęp 2016-11-25]. (cz.).
- ↑ a b MICHAL KOMÁREK: Petra Hůlová: Příliš dlouhá Macocha. Literární noviny, 2014-04-14. [dostęp 2016-11-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-11-26)]. (cz.).
- ↑ Markéta Kittlová: O neschopnosti vyprávět. [w:] 2014-03-30 [on-line]. iLiteratura.cz. [dostęp 2016-11-25]. (cz.).
- ↑ Petr A. Bílek: Anatomie úpěnlivého žvástu. Respekt, 2014-03-23. [dostęp 2016-11-25]. (cz.).
- ↑ Wydawnictwo Afera: Hůlová. Wydawnictwo Afera. [dostęp 2016-11-23]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-11-26)]. (pol.).
- ↑ Macocha, Petra Hulova [online], www.wydawnictwoafera.pl [dostęp 2021-06-15] (pol.).
- ↑ Krótka historia Ruchu, Petra Hulova [online], www.wydawnictwoafera.pl [dostęp 2021-06-15] (pol.).
- ↑ Betonová zahrada. ŠVANDOVO DIVADLO NA SMÍCHOVĚ. [dostęp 2016-11-24]. (cz.).
- ↑ Petra Hůlová. Echo24.cz, 2016. [dostęp 2016-11-25]. (cz.).
- ↑ Petra Hůlová: Petra Hůlová v Prolomit vlny: Hranice svobody. Český rozhlas, 2015-04-02. [dostęp 2016-11-25]. (cz.).
- ↑ Robert Candra: Prolomit vlny. Český rozhlas, 2011-2016. [dostęp 2016-11-25]. (cz.).