Pepin z Heristalu
| |
| majordom Austrazji, Neustrii i Burgundii | |
| Data i miejsce urodzenia |
między 635 a 650 |
|---|---|
| Data śmierci |
16 grudnia 714 |
| Ojciec | |
| Matka | |
| Żona | |
| Dzieci |
z Plektrudą: |
Pepin z Heristalu znany też jako Pepin Średni, Pepin II[1], Pepin Gruby (ur. między 635 a 650, zm. 16 grudnia 714) – majordom Austrazji, Neustrii i Burgundii na dworze Merowingów w latach 680–714; stopniowo przejął kontrolę nad państwem frankijskim.
Życiorys
[edytuj | edytuj kod]Urodził się między 635 a 650 rokiem[2], w Herstalu na terenie dzisiejszej Belgii[potrzebny przypis]. Był wnukiem Pepina Starszego z małżeństwa jego córki Begi z Ansegizelem, synem biskupa Arnulfa z Metzu[3].
W 679 roku został majordomem Austrazji[4]. W początkach swych rządów walczył z majordomem Neustrii – Ebroinem, lecz został przez niego pokonany w bitwie pod Lucafao, a niedługo potem zginął jego sojusznik, dux Marcin[5]. Ebroin został jednak zamordowany ok. 680 roku, a jego następcą w Neustrii został Waratton, który zawarł z Pepinem pokój. Wojnę próbował ponownie wzniecić syn Warattona, Gislemar, który przejściowo obalił ojca, lecz niedługo potem zmarł i Waratton powrócił na urząd. Pokój utrzymał się do jego śmierci w 686 roku[1]. Przeciwko nowemu majordomowi Neustrii, Bercharowi, uformowała się opozycja możnych, która była popierana przez Pepina[6]. Rozpoczęła się wojna domowa, w której siły Austrazji pod wodzą Berchara i Teuderyka III zostały pokonane w bitwie pod Tertry w 687 roku, a król dostał się do niewoli[7]. Po tym wydarzeniu przejął pełnię władzy w państwie stając się rzeczywistym władcą królestwa Franków i przejmując tytuł princeps Francorum (władca Franków)[8].
W 689 roku podporządkował sobie Fryzów (pokonawszy króla Radboda, za którego córkę, Teudesintę, wydał swego syna Grimoalda) oraz na początku VIII w. – Alamanów, po pokonaniu ich księcia Gotfryda[9]. Rozpoczął również ewangelizację Fryzów, współpracując w tym zakresie z Wilibrordem[10]. W 695 roku mianował swojego syna Drogona księciem Burgundii, a drugiego syna Grimoalda majordomem Neustrii. Pepin zmarł 16 grudnia 714 roku w Jupille[11]. Jego potomkowie utrzymali urząd majordoma na dworze Merowingów ostatecznie przejmując tron frankijski w 751 roku[12].
Potomstwo
[edytuj | edytuj kod]Pepin około 670 roku poślubił Plektrudę, dziedziczkę dużych terenów w rejonie Mozeli. Miał z nią dwóch synów: Drogona i Grimoalda, którzy zmarli przed jego śmiercią[13]. Pepin jako następcę wskazał syna Grimoalda, Teudoalda, nie zważając na innych swoich potomków (miał również dwóch nieślubnych synów z Alpaidą[a]: Karola Młota oraz Childebranda, księcia Burgundii[b]). Wywołało to po śmierci Pepina krwawą wojnę domową, w wyniku której władzę w królestwie przejął Karol Młot[14].
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ WedługMcKitterick 2013 ↓, s. 48 iWood 2012 ↓, s. 284 Alpaida mogła być żoną Pepina.
- ↑ WedługSchieffer 2001 ↓ Childebrand był synem nieznanej z imienia konkubiny.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Wood 2012 ↓, s. 278.
- ↑ Pepin z Heristalu, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2022-08-18].
- ↑ McKitterick 2013 ↓, s. 394–395; Britannica 2022 ↓.
- ↑ Britannica 2022 ↓.
- ↑ Wood 2012 ↓, s. 256.
- ↑ McKitterick 2013 ↓, s. 46.
- ↑ McKitterick 2013 ↓, s. 46; Schieffer 2001 ↓Wood 2012 ↓, s. 279;; Britannica 2022 ↓Zientara 2017 ↓, s. 123;.
- ↑ McKitterick 2013 ↓, s. 47; Britannica 2022 ↓Schieffer 2001 ↓;.
- ↑ Britannica 2022 ↓; Zientara 2017 ↓, s. 115, 118.
- ↑ Wood 2012 ↓, s. 342–344.
- ↑ McKitterick 2013 ↓, s. 47; Britannica 2022 ↓.
- ↑ Wood 2012 ↓, s. 316.
- ↑ McKitterick 2013 ↓, s. 46–47; Schieffer 2001 ↓.
- ↑ Wood 2012 ↓, s. 293–295.
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Pippin II, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2022-08-18] (ang.).
- Rosamond McKitterick, Królestwa Karolingów. Władza – konflikty – kultura. 751 – 987, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2013, ISBN 978-83-01-17440-8.
- Charles Oman: The Dark Ages 476-918. London: Rivingtons, 1914.
- Rudolf Schieffer, Pippin d. Mittlere, [w:] Neue Deutsche Biographie, t. 20, 2001, s. 468–469 [dostęp 2022-08-18].
- Ian Wood, Królestwa Merowingów 450 – 751. Władza – społeczeństwo – kultura., Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2012, ISBN 978-83-01-16943-5.
- Benedykt Zientara, Świt narodów europejskich. Powstawanie świadomości narodowej na obszarze Europy pokarolińskiej., Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 2017, ISBN 978-83-06-03401-1.