Przejdź do zawartości

Parki narodowe w Chorwacji

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Parki Narodowe w Chorwacji

Parki Narodowe w Chorwacji – obszary prawnie chronione na terenie Chorwacji, obejmujące cenne obszary naturalne, gdzie przyroda może rozwijać się w sposób niezakłócony. Od 1985 roku w Chorwacji znajduje się osiem parków narodowych.

Większość parków znajduje się nad morzem lub w pobliży wybrzeża. Trzy parki znajdują się na wyspach: Archipelag Wysp Briońskich, Kornati oraz Mljet, dwa parki rzeczne: Jezior Plitwickich i Krka oraz trzy parki górzyste: Welebitu Północnego, Paklenica i Risnjak.

Park Narodowy Wysp Briońskich

[edytuj | edytuj kod]

Grupa 15 małych wysp chorwackich na Morzu Adriatyckim u południowo-zachodnich wybrzeży półwyspu Istria. Panuje tu klimat śródziemnomorski.

Znajdują się tam rezerwaty przyrody i drogocenne, dobrze zachowane „pomniki” kultury antycznej. Na największej wyspie Veli Brijun znajdują się ruiny budowli z czasów rzymskich, bizantyjskich i średniowiecznych, a w mieście Brioni – obiekty wypoczynkowe objęte dostępnym dla turystów parkiem narodowym[1].

Park Narodowy Kornati

[edytuj | edytuj kod]

Grupa ponad 150 wysp i skał na Morzu Śródziemnym, są najbardziej zagęszczonym archipelagiem na Morzu Śródziemnym. Archipelag podzielony jest na dwie grupy: Kornaty Dolne i Kornaty Górne. 89 ze 152 wysp ogłoszono w 1980 roku parkiem narodowym ze względu na wyjątkowe piękno i bogactwo flory i fauny oraz dzięki niezwykłemu ukształtowaniu powierzchni – między innymi klify znajdujące się na szeregu wysp należących do Kornatów Dolnych[2]. Od dawnych czasów klify nazywane są koronami i stąd najprawdopodobniej pochodzi nazwa Kornaty. Najwyższe klify znajdują się na wyspie Klobučar (80 m), Mana (65 m) i Rašip Veli (64 m). Podmorskie części tych klifów sięgają aż do 100 m głębokości. Park jest miejscem penetracji dla płetwonurków.

Park Narodowy Krka

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artykuł: Park Narodowy Krka.

Park o powierzchni 109 km² obejmuje swoim terenem dolny bieg rzeki Krka, od miejscowości Trosenj i Necven, aż po jej ujście do Morza Adriatyckiego w okolicy miasta Szybenik. Głębokie wąwozy wrzynają się w wapienne skały i razem z licznymi jeziorami i wodospadami tworzą malownicze widoki. Główną atrakcję stanowi siedem wodospadów: Bilusić buk, Prljen buk, Manojlovac, Rosnjak, Miljacka slap, Roski slap i największy – Skradinski buk[3] o łącznej wysokości ponad 45 m.

Na wyspie Visovac (położonej w północnej części parku) znajduje się klasztor oo Franciszkanów. W południowej części parku rozlewa się szeroko Prukljansko jezero. Park ten jest rozległym, w większej części niezmienionym, obszarem o wyjątkowych wartościach przyrodniczych i posiada zachowane lub niedużo zmienione układy ekologiczne. Jego przeznaczenie jest przede wszystkim naukowe, kulturalne, edukacyjne i rekreacyjne. Park zalicza się do parków narodowych od roku 1985 i jest jednym z najmłodszych parków narodowych Chorwacji.

Park Narodowy Mljet

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artykuł: Park Narodowy Mljet.

Park obejmuje zachodnią część wyspy na północny zachód od Dubrownika. Jest to chorwacka wyspa z najobfitszą wegetacją śródziemnomorską i ze szczególnie czystym morzem, spokojnymi, piaskowymi zatoczkami i urozmaiconym światem podwodnym. Porośnięta jest gęstym sosnowym lasem (przewaga sosny alpejskiej).

Północno-zachodnia jej część w 1960 roku ogłoszona została parkiem narodowym, w skład którego wchodzą dwa słone jeziora oraz wysepka św. Marii na jeziorze Veliko Jezero, na której wznosi się klasztor oo. Benedyktynów z XII w.

O tej wyspie poeta kiedyś powiedział: “Tam gdzie wdzięk natury wszystko stworzył lepiej niż ludzka umiejętność”. Wymieniana jest wśród dziesięciu najładniejszych wysp świata.[potrzebny przypis]

Park Narodowy Paklenica

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artykuł: Park Narodowy Paklenica.

Park ten obejmuje swoim terenem południową część największego łańcucha gór Welebit z dwoma wąwozami: Velika Paklenica[4] i Mala Paklenica. Występuje tu różnorodność form krasowych, kilka jaskiń, bogaty świat roślin i zwierząt. Monumentalna spiczasta skała Anica jest udostępniona do wspinania.

Park Narodowy Jezior Plitwickich

[edytuj | edytuj kod]
Park Narodowy Jeziora Plitvickie

Park zaliczany do światowego dziedzictwa kultury UNESCO znajduje się w pobliżu arterii komunikacyjnej łączącej Zagrzeb z Dalmacją. Tworzy go 16 jezior połączonych ze sobą wodospadami[5]. Występują tu bardzo ciemne lasy bukowe i jodłowe wraz z rzadkimi gatunkami zwierząt (np. niedźwiedź brunatny).

Park Narodowy Risnjak

[edytuj | edytuj kod]
 Osobny artykuł: Park Narodowy Risnjak.

Zalesione pasmo górskie znajdujące się na północ od Rijeki, obejmuje swym terenem źródło rzeki Kupa. Z powodu swego położenia – między Alpami a Górami Dynarskimi żyje tu na małej powierzchni bardzo dużo gatunków roślin i zwierząt (niedźwiedzie brunatne, jelenie, kozice, orły, rysie).

Park Narodowy Welebitu Północnego

[edytuj | edytuj kod]

Park obejmuj najbardziej cenne i atrakcyjne tereny najwyżej położonych partii pasma górskiego Welebit. W jego skład wchodzą między innymi rezerwaty: Rožanski kukovi i Hajdučki kukovi. Znajdują się tu liczne ogrody botaniczne oraz jedna z najgłębszych jaskiń świata – Lukina jama. Park bogaty jest w faunę i florę oraz niezwykłe formacje skalne.

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. Park Narodowy Brijuni | CroLove.pl [online], Chorwacja oczami Polaków – Blog CroLove.pl, 27 czerwca 2021 [dostęp 2021-08-24] (pol.).
  2. Wojciech Tyluś, Park Narodowy Kornati [online], Blog CroLove.pl, 21 marca 2021 [dostęp 2021-08-24] (pol.).
  3. Wojciech Tyluś, Park Narodowy Krka – bajkowe wodospady i soczysta zieleń [online], crolove.pl [dostęp 2017-09-02] (pol.).
  4. Wojciech Tyluś, Park Narodowy Paklenica. Velika Paklenica [online], crolove.pl [dostęp 2017-09-02] (pol.).
  5. Wojciech Tyluś, Jeziora Plitwickie. Piękno chorwackiej przyrody [online], Blog CroLove.pl, 6 sierpnia 2012 [dostęp 2021-08-24] (pol.).

Linki zewnętrzne

[edytuj | edytuj kod]