Panakeja
| bogini uzdrawiania za pomocą ziół i panaceum, lecznictwa | |
 J. Gazol: Panakeja pomaga choremu, drzeworyt, 1716 | |
| Inne imiona |
Panaceja, Panacea |
|---|---|
| Występowanie | |
| Teren kultu | |
| Rodzina | |
| Ojciec | |
| Matka | |
| Rodzeństwo | |
Panakeja (także Panaceja; gr. Πανάκεια Panákeia, łac. Panacea ‘Wszechlecząca’, ‘Wszech-lek’, ‘lek uniwersalny’) – w mitologii greckiej bogini i uosobienie uzdrawiania za pomocą ziół (ziołolecznictwo) i panaceum (środka uniwersalnego przeciw wszystkim chorobom), mocy leczenia wszystkich chorób, lecznictwa[1][2][3].
Uchodziła za córkę boga Asklepiosa (Eskulapa) i Lampetii (lub Epione)[1][4][5][6]. Była siostrą Higiei, Iaso, Ajgle, Akeso, Podalejriosa i Machaona[5][6][7], przypuszczalnie także Telesforosa (Akesisa)[8]. Należała do orszaku Asklepiosa[9].
Od Panakei pochodzi nazwa uniwersalnego środka leczniczego – panaceum[10][11]. Imieniem bogini została nazwana jedna z planetoid – (2878) Panacea.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Pierre Grimal: Słownik mitologii greckiej i rzymskiej. Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2008, s. 274. ISBN 83-04-04673-3.
- ↑ Władysław Kopaliński: Słownik mitów i tradycji kultury. Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003, s. 915. ISBN 83-7399-022-4.
- ↑ Mała encyklopedia kultury antycznej. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1990, s. 90. ISBN 83-01-03529-3.
- ↑ Vojtech Zamarovský: Bohovia a hrdinovia antických bájí. Bratislava: Perfekt a.s., 1998, s. 70. ISBN 80-8046-098-1. (słow.).; polskie wydanie: Bogowie i herosi mitologii greckiej i rzymskiej (Encyklopedia mitologii antycznej, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej).
- ↑ a b Pierre Grimal, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Jerzy Łanowski (red.), Maria Bronarska (tłum.), Wrocław [etc.]: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo, 2008, s. 87, ISBN 978-83-04-04673-3, OCLC 297685612.
- ↑ a b Młodsi bogowie. W: Zygmunt Kubiak: Mitologia Greków i Rzymian. Warszawa: Świat Książki, 2003, s. 266. ISBN 83-7391-077-8.
- ↑ Pierre Grimal, Słownik mitologii greckiej i rzymskiej, Jerzy Łanowski (red.), Maria Bronarska (tłum.), Wrocław [etc.]: Zakład Narodowy im. Ossolińskich. Wydawnictwo, 2008, s. 45, ISBN 978-83-04-04673-3, OCLC 297685612.
- ↑ Aaron J. Atsma: Telesphoros. theoi.com. [dostęp 2011-01-04]. (ang.).
- ↑ Mity o herosach. W: Michał Pietrzykowski: Mitologia starożytnej Grecji. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1979, s. 177. ISBN 83-221-0111-2.
- ↑ Panaceum. sjp.pwn.pl. [dostęp 2010-05-08]. Cytat: „panaceum «środek leczniczy mający leczyć wszelkie choroby»”.
- ↑ panaceum. swo.pwn.pl. [dostęp 2012-04-30].
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Aaron J. Atsma: Panakeia. theoi.com. [dostęp 2010-05-07]. (ang.).
- Panaceia. mythindex.com. [dostęp 2010-10-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-12-16)]. (ang.).
- Carlos Parada: Panacea1. maicar.com. [dostęp 2010-10-13]. (ang.).
- William Smith: A Dictionary of Greek and Roman biography and mythology: Panaceia. perseus.tufts.edu. [dostęp 2012-03-28]. (ang.).
- Harry Thurston Peck: Harpers Dictionary of Classical Antiquities, 1898: Panacēa. perseus.tufts.edu. [dostęp 2012-03-28]. (ang.).