Palczatka imbirowa
Wygląd
Systematyka[1][2] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
palczatka imbirowa | ||
Nazwa systematyczna | |||
Cymbopogon martini (Roxb.) W.Watson Gaz. N. W. Ind. 392 1882[3] | |||
Synonimy | |||
|
Palczatka imbirowa (Cymbopogon martini (Roxb.) W.Watson) — gatunek trawy z rodziny wiechlinowatych. Rośnie dziko w Chinach, uprawiany jest w Indiach i Indonezji[4].
Morfologia i biologia
[edytuj | edytuj kod]Wysoka roślina wieloletnia o grubych kłączach i szerokich (jak na trawy) liściach. Kwiatostan w postaci szczytowej wiechy.
Zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]- Wytwarza olejek eteryczny zwany olejkiem palmarozowym. Ma on własności lecznicze. W Indiach od dawna był używany wewnętrznie jako środek przeciw infekcji i gorączce, przy dolegliwościach żołądkowych. Ma własności antyseptyczne i bakteriobójcze, może być używany do odkażania ran i przyspieszenia ich gojenia się[5].
- Olejek palmarozowy jest używany w kosmetyce, szczególnie do zwalczania trądziku[5].
- W Indiach i Afryce Zachodniej jest jednym ze składników curry[5].
- Repelent, w magazynach zbóż i fasoli skutecznie odstraszający owady[6].
- Repelent odstraszający komary[7].
- Jest używany do zwalczania nicieni[8].
- Niektóre gatunki palczatek od dawna były używane do wytwarzania olejków zapachowych o bardzo trwałym zapachu. Potwierdzeniem trwałości tego zapachu jest fakt, że aromat palczatki wełnistej był wyczuwalny jeszcze podczas otwierania grobowców faraonów z przełomu XX i XXI dynastii, czyli ok. 1070 lat p.n.e. Według badaczy roślin biblijnych w niektórych cytatach biblijnych wymieniono dwa gatunki palczatek: palczatkę imbirową i palczatkę wełnistą. Np. w Księdze Jeremiasza (6,20) ”korzeń trzcinowy z dalekiej ziemi” to właśnie jeden z tych dwu gatunków palczatek. W Księdze Ezechiela (27,19) palczatki te kryją się pod słowem tłumaczonym jako trzcina[9].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2009-06-13] (ang.).
- ↑ a b The Plant List. [dostęp 2014-11-20].
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2014-11-20].
- ↑ a b c PALMAROSA (Cymbopogon martini – Gramineae). [dostęp 2014-11-30].
- ↑ Kumar, R.; Srivastava, M.; Dubey, N. K. (2007). "Evaluation of Cymbopogon martinii oil extract for control of postharvest insect deterioration in cereals and legumes". Journal of Food Protection 70 (1): 172–78
- ↑ Duke, J. A. and J. duCellier. (1993). CRC Handbook of Alternative Cash Crops. Boca Raton: CRC Press. 214
- ↑ Asha M. Kumaran i inni, Geraniol, the putative anthelmintic principle of Cymbopogon martinii, „Phytotherapy Research”, 17 (8), 2003, s. 957, DOI: 10.1002/ptr.1267, PMID: 13680833 .
- ↑ Zofia Włodarczyk: Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2011. ISBN 978-83-89648-98-3.
Identyfikatory zewnętrzne (takson):
- EoL: 1115598
- Flora of China: 250071024
- Flora of North America: 250071024, 200025098
- GBIF: 4138713, 7421320
- identyfikator iNaturalist: 746560
- IPNI: 396961-1
- ITIS: 782978, 506667
- NCBI: 79837
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-406214
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:396962-1
- identyfikator Tropicos: 25509465
- USDA PLANTS: CYMA15
- CoL: 336VS