Otto John
 Otto John, 1954 | |
| Data i miejsce urodzenia |
19 marca 1909 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
26 marca 1997 |
Otto John (ur. 19 marca 1909 w Marburgu, zm. 26 marca 1997 w Innsbrucku) – niemiecki doktor prawa, pierwszy prezes Federalnego Urzędu Ochrony Konstytucji (niem. Bundesamt für Verfassungsschutz) – kontrwywiadu Republiki Federalnej Niemiec (1950–1954)[1][2].
W latach 1933–1944 był zatrudniony w biurze prawnym Lufthansy. W czasie II wojny światowej współpracował z szefem sztabu Abwehry gen. mjr. Osterem, był zamieszany w zamach na Hitlera 20 lipca 1944, jednakże udało mu się 24 lipca 1944 uciec drogą lotniczą do Madrytu. Tam skontaktował się z przedstawicielami wywiadu brytyjskiego i podjął pracę w brytyjskiej rozgłośni radiowej, która nadawała tzw. czarną propagandę. Po wojnie brał udział w dochodzeniach denazyfikacyjnych, był także uczestnikiem procesów zbrodniarzy wojennych[3].
W grudniu 1950 przyjął pełnienie obowiązków prezesa BfV, a rok później został mianowany prezesem tej instytucji. Nastąpiło to wbrew negatywnej opinii środowiska oficerskiego byłego Wehrmachtu[3].
20 lipca 1954 po wzięciu udziału w uroczystych obchodach rocznicy zamachu na Adolfa Hitlera w Berlinie Wschodnim zniknął. 22 lipca wschodnioniemiecka rozgłośnia radiowa Rundfunk der DDR nadała jego oświadczenie wzywające do zjednoczenia Niemiec. W jego imieniu dodano, że John protestuje również przeciwko reaktywacji narodowych socjalistów w służbie cywilnej NRF[4]. Ponownie pojawił się w Berlinie Wschodnim dopiero w grudniu 1954 po kilkumiesięcznym pobycie w ZSRR, wówczas już jako funkcjonariusz Stasi[3]. 13 grudnia 1955 dzięki pomocy duńskiego dziennikarza Henrika Bonde-Henriksena powrócił przez Berlin Zachodni do Niemiec Zachodnich, gdzie w 1956 Trybunał Federalny (niem. Bundesgerichtshof) skazał go na 4 lata ciężkich robót za zdradę państwa (niem. Landesverrat), nie dając wiary jego wyjaśnieniom, że padł ofiarą porwania[1]. Po zwolnieniu z więzienia, 28 lipca 1958 wyjechał do Austrii[3].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Das Bundesarchiv: Sondersitzung der Bundesregierung am Freitag, den 23. Juli 1954: A. Verschwinden des Präsidenten des Bundesamtes für Verfassungsschutz. [dostęp 2010-11-02]. (niem.).
- ↑ History. Bundesamt für Verfassungsschutz, 2016-07-29. [dostęp 2018-08-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-22)]. (ang.).
- ↑ a b c d Norman Polmar, Thomas B. Allen, Księga szpiegów. Encyklopedia. Wydawnictwo MAGNUM sp. z o.o., Warszawa, 2000. ISBN 83-85852-27-1
- ↑ Bernd Stöver. Der Fall Otto John. Neue Dokumente zu den Aussagen des deutschen Geheimdienstchefs gegenüber MfS und KGB. „Vierteljahrshefte für Zeitgeschichte”. 47(1), s. 103–136, 1999. Oldenbourg Wissenschaftsverlag GmbH. (niem.).